Η Novo Nordisk, η φαρμακευτική εταιρεία πίσω από το δημοφιλές σκεύασμα Ozempic, αποτέλεσε για χρόνια τον κινητήριο μοχλό της οικονομίας της Δανίας. H πρόσφατη απόφαση της εταιρείας για περικοπές προσωπικού έχει δημιουργήσει ανησυχίες για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η τεράστια επιτυχία του Ozempic, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, εκτόξευσε την επιρροή της Novo Nordisk. Τα τελευταία χρόνια, η εταιρεία αντιπροσώπευε περίπου το 11% της οικονομικής ανάπτυξης της Δανίας, ενώ οι προσλήψεις της κάλυπταν το ένα πέμπτο της συνολικής αύξησης της απασχόλησης στη χώρα. Αυτή η άνθηση κράτησε τη Δανία μακριά από την ύφεση, καθιστώντας τη φαρμακευτική βιομηχανία, με κυρίαρχη τη Novo Nordisk, έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην εθνική οικονομία.
Τα προβλήματα της φαρμακευτικής έρχονται ενώ ήδη η χώρα αντιμετωπίζει πιέσεις από την αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τους υψηλότερους δασμούς.
Αφού διπλασίασε το προσωπικό της τα τελευταία πέντε χρόνια σε πάνω από 34.000 υπαλλήλους, η Novo Nordisk ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα περικόψει περίπου 5.000 θέσεις εργασίας. Αυτή η απόφαση έρχεται έπειτα από προειδοποίηση της εταιρείας για επιβράδυνση των πωλήσεών της, λόγω του σκληρού ανταγωνισμού. Ως αποτέλεσμα, το υπουργείο Οικονομίας της χώρας μείωσε την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη του 2025 στο 1,4%, περίπου στο μισό της προηγούμενης πρόβλεψης. Αν και οι απολύσεις αντιστοιχούν σε μικρό ποσοστό της συνολικής απασχόλησης στη Δανία, η αβεβαιότητα που δημιουργείται από την κατάσταση της εταιρείας είναι αισθητή, καθώς η ευημερία της επηρεάζει χιλιάδες νοικοκυριά που διαθέτουν μετοχές της. «Αναπτύσσεται με πολύ πιο αργό ρυθμό», δήλωσε ο Γενς Νάερβιγκ Πέντερσεν, οικονομολόγος στην Danske Bank. «Και δεδομένου του μεγέθους της, αυτό σημαίνει ότι η δανική οικονομία θα αναπτυχθεί με πιο αργό ρυθμό». Οι μεγάλες εταιρείες, ιδίως οι κατασκευαστικές, αποτελούν εδώ και καιρό την καθοριστική οικονομική δύναμη σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις. Τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων σε αυτές τις κοινότητες μπορεί να αυξάνονται και να μειώνονται με τον ρυθμό ενός τοπικού εργοστασίου· αλλά είναι σπάνιο για μια μεμονωμένη εταιρεία να αφήνει τέτοιο αποτύπωμα σε μια εθνική οικονομία. «Επειδή η εταιρεία είναι τόσο μεγάλη, πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν κάποιον που εργάζεται στη Novo», είπε. «Πολλά δανικά νοικοκυριά έχουν σημαντική μετοχική θέση στη Novo Nordisk. Ετσι, η ύφεση είναι αισθητή», τονίζει ο Πέντερσεν.
Τα προβλήματα της φαρμακευτικής εταιρείας έρχονται σε μια περίοδο που η κυβέρνηση της Δανίας αντιμετωπίζει και άλλες οικονομικές πιέσεις. Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται ραγδαία. Η Orsted, μια εταιρεία αιολικής ενέργειας που ανήκει κατά το ήμισυ στην κυβέρνηση, αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες αφότου η κυβέρνηση Τραμπ διέταξε να σταματήσει η κατασκευή ενός νέου αμερικανικού αιολικού πάρκου. Και η οικονομία εξαγωγών αντιμετωπίζει υψηλότερους δασμούς. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Novo Nordisk αποτελούν πρόκληση, οι οικονομολόγοι πάντως δεν πιστεύουν ότι η κατάσταση είναι παρόμοια με την κατάρρευση της Nokia στη Φινλανδία. Η Novo Nordisk εξακολουθεί να αναμένει αύξηση των πωλήσεων και να απασχολεί δεκάδες χιλιάδες άτομα, επεκτείνοντας παράλληλα τις εγκαταστάσεις της. Επιπλέον, η Δανία διαθέτει ισχυρά οικονομικά θεμέλια. Με χαμηλό κρατικό χρέος, η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να λάβει μέτρα στήριξης, όπως μειώσεις φόρων, για να αντισταθμίσει τις οικονομικές πιέσεις. Αυτό, σε συνδυασμό με την ανάκαμψη άλλων τομέων, όπως η αμυντική βιομηχανία, μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να απορροφήσει το πλήγμα και να διατηρήσει την οικονομική της σταθερότητα.
