Αμετάβλητα αναμένεται να διατηρήσει και πάλι τα επιτόκια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας (11 Σεπτεμβρίου), ωστόσο το κατά πόσον έχουμε ήδη φτάσει στο τελικό επιτόκιο αυτού του κύκλου και εάν ουσιαστικά οι μειώσεις επιτοκίων έχουν τελειώσει θα εξαρτηθεί από τις επιπτώσεις των δασμών Τραμπ, οπότε όλα είναι ανοιχτά, όπως διαμηνύει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.
Οσον αφορά τις δύο νέες ανησυχίες που έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα, τη νέα πολιτική κρίση στη Γαλλία και το θέμα της ανεξαρτησίας της Fed, ο κ. Στουρνάρας σημειώνει πως δεν «βλέπει» γαλλική κρίση χρέους, ωστόσο, όσον αφορά τη Fed, προειδοποιεί πως αποτελεί ένα «σοβαρό ζήτημα» για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές.
Η ΕΚΤ διατήρησε το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 2% τον Ιούλιο, στη μέση του εκτιμώμενου εύρους για το ουδέτερο επιτόκιο (1,75%-2,25%).
Επειτα από τη συνεδρίαση η Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε ότι η ΕΚΤ βρίσκεται «σε καλή θέση» ώστε να αντιμετωπίσει «τα ταραγμένα νερά και τους κινδύνους που σχετίζονται με τους δασμούς» και αυτό ενίσχυσε τα σχόλια που έκανε νωρίτερα το μέλος του διοικητικού συμβουλίου, Ιζαμπέλ Σνάμπελ, που είχε δηλώσει ότι «ο πήχυς για μία ακόμη μείωση των επιτοκίων είναι πολύ υψηλός». Δεδομένου αυτού του τόνου, τα εισερχόμενα στοιχεία δεν φαίνονται επαρκή για να δικαιολογήσουν οποιαδήποτε αλλαγή στη στάση πολιτικής τον Σεπτέμβριο.
«Για τον Σεπτέμβριο τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία τόσο για τον πληθωρισμό όσο και για την ανάπτυξη φαίνεται να στηρίζουν μη μείωση επιτοκίων», όπως σχολιάζει στην «Κ» ο Γιάννης Στουρνάρας.
Οσον αφορά το κατά πόσον το 2% αποτελεί και το τελικό επιτόκιο αυτού του κύκλου χαλάρωσης, ο κ. Στουρνάρας θεωρεί πως είναι ακόμη νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα. «Για το μέλλον όμως (μετά τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου) πρέπει να είμαστε ανοιχτοί, αφού μόλις τώρα αρχίζουν να εφαρμόζονται οι δασμοί του Τραμπ που, ceteris paribus, αδυνατίζουν την ευρωπαϊκή οικονομία», όπως προσθέτει.
Τα οικονομικά δεδομένα από τη συνεδρίαση του Ιουλίου είναι ανάμεικτα, με τους δείκτες PMI του Αυγούστου να είναι λίγο καλύτεροι από τις προσδοκίες της αγοράς, όπως και η τριμηνιαία αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,1% στο δεύτερο τρίμηνο (αν και ενδέχεται να αναθεωρηθεί προς τα κάτω), ενώ ο πληθωρισμός τον Ιούλιο κινήθηκε στο 2% και εξέπληξε ελαφρώς προς τα πάνω σε σχέση με εκτιμήσεις (1,9%). Η μεγαλύτερη «είδηση» από τον Ιούνιο είναι η ενίσχυση του ευρώ. Το ευρώ είναι πλέον 3% υψηλότερα έναντι του δολαρίου ΗΠΑ και περίπου 2% υψηλότερα σε εμπορικά σταθμισμένη βάση.
«Δεν είμαστε σε κρίση χρέους στη Γαλλία και ούτε έχει τεθεί θέμα στην ΕΚΤ».
Με βάση τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, αυτό θα πρέπει να μειώσει τον πληθωρισμό κατά 0,2%. Ωστόσο, καθώς οι τιμές του πετρελαίου είναι λίγο υψηλότερες (4%), αυτό θα αυξήσει τον πληθωρισμό κατά 0,1% βραχυπρόθεσμα.
Πάντως, με ενδιαφέρον αναμένονται οι νέες προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό και την οικονομία, που θα δημοσιευθούν την επόμενη εβδομάδα, καθώς θα είναι οι πρώτες έπειτα από τη συμφωνία Ε.Ε. – ΗΠΑ για δασμούς στο 15% (αν και παραμένουν ορισμένες αβεβαιότητες σχετικά με τις λεπτομέρειες), ένα επίπεδο που είναι χειρότερο από το βασικό σενάριο της ΕΚΤ (10%) αλλά καλύτερο από το δυσμενές σενάριο της κεντρικής τράπεζας (20%).
Οσον αφορά την κατάσταση στη Γαλλία, ο κ. Στουρνάρας δεν θεωρεί ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, αλλάζει κάτι για τη στάση πολιτικής της ΕΚΤ. «Δεν είμαστε σε κρίση χρέους στη Γαλλία και ούτε έχει τεθεί θέμα στην ΕΚΤ», όπως αναφέρει στην «Κ».
Το βέβαιο είναι πάντως, όπως σημείωσε και η Κριστίν Λαγκάρντ τη Δευτέρα μιλώντας σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό, ότι «η δημοσιονομική πειθαρχία παραμένει επιτακτική στη Γαλλία» και η ΕΚΤ «παρακολουθεί πολύ προσεκτικά την κατάσταση των spreads των γαλλικών ομολόγων».
Οπως επισήμανε, αν και η Γαλλία δεν βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κατάσταση που θα χρειαζόταν την παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οποιοσδήποτε κίνδυνος πτώσης μιας κυβέρνησης στην Ευρωζώνη είναι ανησυχητικός.
Οι πιέσεις Τραμπ στη Fed
Ενα άλλο θέμα που σίγουρα απασχολεί την ΕΚΤ είναι οι εξελίξεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, με τις απειλές Τραμπ προς τη Fed. O Αμερικανός πρόεδρος έχει επανειλημμένα επιτεθεί στον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, επειδή δεν μειώνει τα επιτόκια και απείλησε να τον απολύσει, ενώ επιχειρεί επίσης να απολύσει το στέλεχος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, Λίζα Κουκ.
Κατά τον κ. Στουρνάρα, η επίθεση στην ανεξαρτησία της Fed προκαλεί σοβαρή ζημία, κυρίως στην αμερικανική οικονομία, ωστόσο οι επιπτώσεις θα γίνουν αισθητές διεθνώς. «Οι επιπτώσεις για την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ θα είναι σοβαρές. Λόγω του ρόλου του δολαρίου διεθνώς, θα υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις και εκτός ΗΠΑ. Το κύριο κόστος όμως θα το φέρουν οι ΗΠΑ, διότι στη διεθνή σκηνή οι αρνητικές επιπτώσεις θα είναι παροδικές και άλλα νομίσματα θα υποκαταστήσουν μερικώς το δολάριο», σημειώνει στην «Κ».
Οπως εξηγεί ο Ελληνας κεντρικός τραπεζίτης, βραχυπρόθεσμα αποτελεί ένα σοβαρό ζήτημα παγκοσμίως, καθώς αυξάνει τον πληθωρισμό και τα ασφάλιστρα κινδύνου παντού λόγω του ρόλου του δολαρίου. Και η κ. Λαγκάρντ χαρακτήρισε τις κινήσεις Τραμπ προς τη Fed «πολύ σοβαρό κίνδυνο για την οικονομία των ΗΠΑ και την παγκόσμια οικονομία». Οπως τόνισε, «εάν η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ δεν ήταν πλέον ανεξάρτητη και αντ’ αυτού εξαρτιόταν από τις επιταγές κάποιου ατόμου, τότε η επίδραση στην ισορροπία της αμερικανικής οικονομίας θα μπορούσε, ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων που θα είχε αυτό παγκοσμίως, να είναι πολύ ανησυχητική, επειδή είναι η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο».
