Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος το 2016 για το Brexit ώθησε πολλές επιχειρήσεις να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο, παίρνοντας μαζί τους επενδύσεις και προσωπικό. Οι επιχειρήσεις αυτές όμως ενδέχεται να επιστρέψουν εάν γίνει πράξη η απειλή του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για επιβολή εμπορικών δασμών 30% στην Ε.Ε. από την 1η Αυγούστου του 2025.
Η Βρετανία θα μπορούσε να είναι ένας μεγάλος «έμμεσος νικητής» εάν οι απειλούμενοι δασμοί των ΗΠΑ στην Ε.Ε. γίνουν πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Αλεξ Αλτμαν, εταίρο και επικεφαλής του γερμανικού γραφείου της εταιρείας λογιστικών και επιχειρηματικών συμβουλών Lubbock Fine με έδρα το Λονδίνο. «Εάν ο δασμολογικός συντελεστής για την Ε.Ε. καταλήξει τελικά οπουδήποτε κοντά σε αυτό το επίπεδο του 30%, τότε οι πολύ χαμηλότεροι αμερικανικοί δασμοί του Ηνωμένου Βασιλείου θα προσφέρουν ένα σημαντικό κίνητρο για τις εταιρείες της Ε.Ε. να μεταφέρουν μέρος της παραγωγής τους στο Ηνωμένο Βασίλειο ή να επεκτείνουν τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις τους εκεί», επισημαίνει ο ίδιος.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει μεγάλη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα μετά το Brexit. Ενα μεγάλο χάσμα μεταξύ των δασμών του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ε.Ε. θα ήταν μια σημαντική ευκαιρία για τη χώρα να ανακτήσει τη χαμένη της θέση ως βασικού ευρωπαϊκού μεταποιητικού κόμβου», πρόσθεσε ο Αλτμαν, ο οποίος είναι επίσης αντιπρόεδρος του Βρετανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη Γερμανία.
Η Βρετανία έχει ήδη συνάψει εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ που προβλέπει μείωση των δασμών στα αυτοκίνητα στο 10% και της εξασφαλίζει τον χαμηλότερο δασμό στις εισαγωγές χάλυβα. Το Λονδίνο έχει επίσης καταλήξει σε μια συμφωνία «επανεκκίνησης» των εμπορικών σχέσεών του με την Ε.Ε. με πρωτοβουλία της κυβέρνησης των Εργατικών υπό τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ –ο οποίος ήταν αντίθετος με το Brexit– έπειτα από χρόνια οξύτητας στον απόηχο του δημοψηφίσματος.
Οι πολύ χαμηλότεροι αμερικανικοί δασμοί στo Ηνωμένο Βασίλειο θα προσφέρουν ένα σημαντικό κίνητρο για ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
Η αισιοδοξία που επικρατεί για τη Βρετανία έρχεται ύστερα από αρκετά χρόνια αβεβαιότητας και ανησυχίας για τις επιχειρήσεις, καθώς μετά το Brexit είχαν να αντιμετωπίσουν περισσότερη γραφειοκρατία και εμπόδια στις εξαγωγές. Το γεγονός προκαλούσε ιδιαίτερη δυσφορία στους εξαγωγείς, δεδομένου ότι η Ε.Ε. των 27 χωρών παρέμεινε ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την οριστική ψήφιση του Brexit το 2020. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ε.Ε. αντιπροσώπευε περισσότερο από το 50% του εξωτερικού εμπορίου αγαθών της Βρετανίας το 2024. Ορισμένες μεγάλες επιχειρήσεις, ιδίως εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών όπως η Goldman Sachs και η JPMorgan, προσπάθησαν να αποφύγουν τις διακρατικές ρυθμιστικές περιπλοκές που επέφερε το Brexit, μεταφέροντας τις δραστηριότητές τους και τα περιουσιακά τους στοιχεία σε άλλους χρηματοπιστωτικούς κόμβους της Ε.Ε., όπως το Δουβλίνο, το Παρίσι, το Αμστερνταμ και η Φρανκφούρτη. Η έξοδος δεν ήταν τελικά τόσο δραματική όσο αρχικά φοβούνταν. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι το Brexit έπληξε τις εξαγωγές, τις θέσεις εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου. Το Office for Budget Responsibility, ο ανεξάρτητος φορέας προβλέψεων του Ηνωμένου Βασιλείου, εκτιμά ότι οι εξαγωγές και οι εισαγωγές θα είναι μακροπρόθεσμα περίπου 15% χαμηλότερες, σε σύγκριση με το εάν το Ηνωμένο Βασίλειο είχε παραμείνει στην Ε.Ε.
Παρότι οι οικονομολόγοι διαφωνούν σχετικά με τον αντίκτυπο στην ευρύτερη οικονομία, είναι γενικά αποδεκτό ότι το ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου είναι περίπου 5% χαμηλότερο από ό,τι θα ήταν, αν η Βρετανία δεν είχε ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από το μπλοκ.
Μπορεί το Ηνωμένο Βασίλειο να πανηγυρίζει για τη «νηνεμία» στις σχέσεις του με τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους επιχειρηματικούς εταίρους, αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο το όποιο κέρδος προκύψει ως αποτέλεσμα της εμπορικής έντασης της Ε.Ε. με τις ΗΠΑ. «Πρώτα απ’ όλα, οι δασμοί 30% για την Ε.Ε. δεν είναι δεδομένοι», δήλωσε στο CNBC την περασμένη εβδομάδα ο Κάρστεν Νίκελ, διευθύνων σύμβουλος της Teneo, επισημαίνοντας ότι οποιαδήποτε πιθανή επιστροφή των επιχειρηματικών επενδύσεων από την Ευρώπη πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο θα ήταν απίθανο να συμβεί γρήγορα.
«Ο χρονικός ορίζοντας για μια μετακίνηση παραγωγικών εγκαταστάσεων από την Ευρώπη στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πολυετής, αν όχι δεκαετής», είπε. Επιπλέον, ο Νίκελ σημείωσε ότι η δύναμη του Ηνωμένου Βασιλείου παραμένει στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και όχι στη μεταποίηση, η οποία παραμένει πιο διαδεδομένη σε χώρες με εξαγωγικό προσανατολισμό, όπως η Γερμανία και η Ιταλία.
