Η επιμονή σε χαμηλούς τόνους και η ήπια προσέγγιση, χωρίς αντίποινα, στις διαπραγματεύσεις με τον Ντόναλντ Τραμπ δεν αποδίδει έως τώρα καρπούς. Με τον πιο σκληρό τρόπο, η Ευρωπαϊκή Ενωση το αντιλήφθηκε εκ νέου χθες, Σάββατο, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε μονομερώς επιβολή δασμών ύψους 30% σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα, την 1η Αυγούστου.
Το ποσοστό είναι δυσανάλογο για την Ευρώπη, καθώς τριπλασιάζει τους τρέχοντες δασμούς και είναι 10% παραπάνω από το 20%, με το οποίο είχε αρχικά απειλήσει ο Ντόναλντ Τραμπ την Ε.Ε., στις 2 Απριλίου. Σε κάθε περίπτωση, είναι τριπλάσιο του ποσοστού, που διαπραγματεύονταν έως και χθες οι Βρυξέλλες, που αφορούσε ένα κατ’ ελάχιστο ποσοστό 10% για την επίτευξη συμφωνίας, ώστε να αποφευχθεί η κλιμάκωση του εμπορικού «πολέμου» μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού.
Ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε στη δημοσιοποίηση της επιστολής του το Σάββατο προς την πρόεδρο της Κομισιόν μέσω της πλατφόρμας του, Truth Social, ενώ απείλησε εκ νέου την Ε.Ε σε περίπτωση, που προχωρήσει σε αντίποινα. «Εάν για οποιονδήποτε λόγο αποφασίσετε να αυξήσετε τους δασμούς σας και ανταποδώσετε, τότε, ανεξάρτητα από τον αριθμό που επιλέγετε να τους αυξήσετε, θα προστεθεί στο 30% που σας χρεώνουμε» προειδοποίησε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Με την αποστολή της εν λόγω επιστολής ο Τραμπ παρατείνει τις διαπραγματεύσεις από την αρχική προθεσμία, της 9ης Ιουλίου έως την 1η Αυγούστου δίνοντας δηλαδή, προθεσμία τριών εβδομάδων για την ολοκλήρωσή τους.
Ηπιους τόνους επέλεξε και αυτή τη φορά στην απάντησή της η πρόεδρος της Κομισιόν. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε έτοιμη να συνεχίσει να εργάζεται για μια συμφωνία με τις ΗΠΑ έως την 1η Αυγούστου αλλά και να απαντήσει, εάν χρειαστεί, με αναλογικά αντίμετρα για τη διασφάλιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων. «Θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση των συμφερόντων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της υιοθέτησης αναλογικών αντιμέτρων, εάν απαιτείται» τόνισε στην ανακοίνωσή της.
Ενώπιον αποφάσεων η Ε.Ε.
Για το ζήτημα αυτό, άλλωστε, αναμένεται να συνεδριάσουν στις 16.30 ώρα Ελλάδας οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των κρατών μελών της Ε.Ε. (Coreper) καθώς και για πιθανά αντίμετρα έναντι των ΗΠΑ, ενόψει και του συμβουλίου των υπουργών Εμπορίου της Ε.Ε., τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.
Η Ιταλία όπως και η Ιρλανδία, χώρες που μαζί με τη Γερμανία είναι περισσότερο «εκτεθειμένες» έναντι των αμερικανικών δασμών ζητούν συνέχιση των προσπαθειών με τη Ρώμη να καλεί την Κομισιόν να «αποφύγει την πόλωση, που θα δυσχεράνει την επίτευξη συμφωνίας» και το Δουβλίνο πως προτιμά «μια λύση στη βάση διαπραγματεύσεων που θα αποτρέψει την κλιμάκωση». Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε την Κομισιόν να «επιταχύνει την προετοιμασία αξιόπιστων αντιμέτρων, με την κινητοποίηση όλων των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της, εάν δεν υπάρξει συμφωνία έως την 1η Αυγούστου».
Προσώρας, η Ε.Ε. έχει επιλέξει να μην προχωρήσει σε εφαρμογή αντίμετρων, ώστε να δώσει χώρο και χρόνο στις διαπραγματεύσεις, που διεξήγαγε ο επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς με τους Αμερικανούς ομολόγους του, Χάουαρντ Λούτνικ και Τζέιμσον Γκριρ. Ομως και οι δύο επαναλάμβαναν ότι δεν είχαν «εντολή» ολοκλήρωσης των συνομιλιών και ξεκαθάριζαν ότι η όποια συμφωνία θα έχει την υπογραφή αποκλειστικά του Ντόναλντ Τραμπ, όπως έχουν αναφέρει αρμόδιες πηγές, στις Βρυξέλλες.
Οι επιστολές Τραμπ αποτελούν «ελιγμό»
Εως τώρα, πάντως, μόνο η Κίνα έχει σταθεί ανοιχτά έναντι του Τραμπ απαντώντας ουσιαστικά στους αμερικανικούς δασμούς και περιορίζοντας την πρόσβαση των ΗΠΑ στις λεγόμενες, «σπάνιες γαίες». Το Πεκίνο έχει διαπραγματευθεί και πετύχει μείωση των δασμών στις εξαγωγές του στο 30%, πολύ χαμηλότερα δηλαδή από το 145% με το οποίο είχε αρχικά απειληθεί από την Ουάσιγκτον. Το αποτέλεσμα αυτό δεν οφείλεται μόνο στη διαφορετική τακτική της Κίνας, αλλά και στην άμεση αντίδραση της Γουολ Στριτ κάθε φορά που ανακοινώνονταν εξωφρενικοί δασμοί από τον Τραμπ. Διόλου τυχαία ο Αμερικανός πρόεδρος φέρει πλέον το προσωνύμιο TACO, που σημαίνει ουσιαστικά ότι ο Τραμπ πάντα στο τέλος υποχωρεί (Trump Always Chickens Out).
H E.E. έχει πλέον αντιληφθεί, όπως και οι κυβερνήσεις σε όλο το κόσμο ότι οι επιστολές του Τραμπ αποτελούν διαπραγματευτικό «ελιγμό», ώστε οι Αμερικανοί ψηφοφόροι να ξεχάσουν ότι ο πρόεδρός τους είχε υποσχεθεί «90 εμπορικές συμφωνίες σε 90 ημέρες», κάτι που ποτέ δεν συνέβη καθώς ακόμα και εκείνη με τη Βρετανία ή το Βιετνάμ, επί της ουσίας δεν έχουν ολοκληρωθεί σε τεχνικό επίπεδο και ενώ στο ενδιάμεσο χάθηκαν τον Απρίλιο τρισεκατομμύρια δολάρια λόγω της τότε αβεβαιότητας.
Ποια τα πιθανά «αντίμετρα» της Ε.Ε.
Και ενώ όλα αυτά είναι γνωστά πλέον στις Βρυξέλλες, εντούτοις, η Ε.Ε. έχει επιλέξει έως τώρα να μην απαντήσει ακόμα και στην πρώτη μονομερή απόφαση για επιβολή δασμών. Τα πρώτα ευρωπαϊκά αντίποινα έναντι των αμερικανικών δασμών είχαν «παγώσει» προς χάριν των τρίμηνων διαπραγματεύσεων. Το μπλοκ «κατάπιε» ήδη δασμούς 25% στις εισαγωγές ευρωπαϊκών αυτοκινήτων και 50% για το αλουμίνιο και τον χάλυβα.
Σύμφωνα, πάντως, με τον αρχικό σχεδιασμό το πρώτο πακέτο αντίμετρων ύψους 21,5 δις ευρώ αναμένεται να εφαρμοστεί αυτόματα στις 12 τα μεσάνυχτα την ερχόμενη Τρίτη, εκτός εάν η Κομισιόν αποφασίσει να επεκτείνει εκ νέου χρονικά το «πάγωμά» τους προς χάριν της συνέχισης των διαπραγματεύσεων έως την 1η Αυγούστου. Το δεύτερο πακέτο, που έχει ήδη προετοιμαστεί, αφορά πιθανά αντίμετρα ύψους 70 δις.
Ισχυρά «εργαλεία»
Αλλα «εργαλεία» που έχει στη διάθεσή της και στα οποία αναφέρθηκε εμμέσως πλην σαφώς χθες ο Γάλλος πρόεδρος είναι το λεγόμενο «εργαλείο κατά του εξαναγκασμού» (anti-coercion instrument) για τις αμερικανικές υπηρεσίες, που έχουν πλεόνασμα στην Ε.Ε αλλά και η εφαρμογή των κανονισμών για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) και ψηφιακές αγορές (DMA) για τους οποίους διαμαρτύρονται συχνά οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί στον Ντόναλντ Τραμπ.
Παρ’ όλα αυτά, η Κομισιόν επιλέγει εκ νέου χαμηλούς τόνους. «Η επιβολή δασμών 30% στις εξαγωγές της ΕΕ θα διαταράξει τις βασικές διατλαντικές αλυσίδες εφοδιασμού, εις βάρος των επιχειρήσεων, των καταναλωτών και των ασθενών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Παραμένουμε έτοιμοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για μια συμφωνία μέχρι την 1η Αυγούστου» ανέφερε χθες στην ανακοίνωσή της η πρόεδρος της Κομισιόν.
