Οι διαπραγματευτές από τη Νότια Αφρική μέχρι τη Μαλαισία που εργάζονται για να καταλήξουν σε συμφωνία με τον Λευκό Οίκο ανταμείφθηκαν με τρεις ακόμη εβδομάδες στη… χύτρα ταχύτητας. Τη Δευτέρα ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να παρατείνει για άλλη μια φορά την προθεσμία για τη σύναψη εμπορικών συμφωνιών ανά χώρα, αυτή τη φορά μέχρι την 1η Αυγούστου. Η ανακοίνωση ήρθε υπό τη μορφή απειλής, με επιστολές που εστάλησαν σε ηγέτες που δήλωναν ότι οι εξαγωγές τους θα υπόκεινται σε δασμούς οι οποίοι κυμαίνονται από 25% έως 40% τον επόμενο μήνα. Μια υπενθύμιση ουσιαστικά των δασμολογικών απειλών του Τραμπ κατά την «Ημέρα της απελευθέρωσης».
Η Ιαπωνία και η Νότιος Κορέα παρέχουν προειδοποιητικές ιστορίες. Η εμπορική ανακοίνωση του Τραμπ τον Απρίλιο πρότεινε δασμούς 24% και 25% αντιστοίχως, με την επιβολή τους να καθυστερεί εν μέσω των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων. Εκτοτε έχει προχωρήσει σε δηλώσεις ότι η Ιαπωνία δεν αγοράζει αρκετό αμερικανικό ρύζι και αυτοκίνητα. Ωστόσο, το ήμισυ όλων των εισαγωγών ρυζιού χωρίς δασμούς στην Ιαπωνία προέρχεται ήδη από τις ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, οι εξαγωγές ρυζιού των ΗΠΑ προς όλες τις χώρες αντιπροσωπεύουν ένα πενιχρό ποσό 2 δισ. δολαρίων, λιγότερο από τα 13 δισ. δολάρια που συνέβαλε ο ιαπωνικός τουρισμός στην εγχώρια οικονομία το 2019, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών. Ο Τραμπ και η εκπρόσωπός του Καρολάιν Λίβιτ, παρ’ όλα αυτά, επικεντρώνονται σ’ αυτό το ένα ζήτημα.
Η Νότιος Κορέα δείχνει το κόστος της μη ικανοποίησης αντίστοιχων ιδιοτροπιών. Η χώρα υπέγραψε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ, που τέθηκε σε ισχύ το 2012 και δεν έκανε τίποτα για να αποτρέψει τη σημερινή κρίση. Τώρα, η ατζέντα του Τραμπ θα μπορούσε να επιβραδύνει τις προσπάθειες των κορεατικών βιομηχανικών γιγάντων να αυξήσουν την παραγωγή στις αμερικανικές ακτές: οι πρόσφατες περικοπές στις επιδοτήσεις ηλεκτρικών οχημάτων μπορεί να πλήξουν εταιρείες όπως η κατασκευάστρια μπαταριών SK On και η αυτοκινητοβιομηχανία Hyundai. Οι απειλές δασμών κατά μικρότερων χωρών είναι ιδιαίτερα δύσκολο να κατευναστούν. Ας πάρουμε λόγου χάριν, το Λάος. Οι εισαγωγές αγαθών από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 40 εκατ. δολάρια, έναντι 803 εκατ. δολαρίων σε εξαγωγές αγαθών, το 2024. Αυτό είναι απειροελάχιστο στο σχέδιο του συνολικού εμπορικού ελλείμματος αγαθών των ΗΠΑ, ύψους 1,2 τρισ. δολαρίων, ωστόσο ένας δασμός 40% στις εξαγωγές τον οποίο έχει προαναγγείλει, θα ήταν εξαιρετικά σημαντικός για την οικονομία του Λάος, ύψους 16 δισ. δολαρίων.
Επιπλέον, αυτό που κερδίζει η οποιαδήποτε χώρα για την επίτευξη μιας «συμφωνίας» εξακολουθεί να είναι ασαφές, πέρα από τη μείωση των συντελεστών που δεν έχουν επιβληθεί ποτέ. Δείτε το Βιετνάμ, όπου ο Τραμπ ανακοίνωσε μια προσωρινή συμφωνία, που ορίζει δασμό 20% και έναν παράλληλο δασμό που έχει σχεδιαστεί με στόχο τα προϊόντα που διέρχονται από τη χώρα από αλλού. Οι ανακοινώσεις της Δευτέρας για τη Νότιο Κορέα και την Ιαπωνία, όπου δεν υπάρχει συμφωνία, περιλαμβάνουν την ίδια χρέωση «μεταφόρτωσης», συν έναν βασικό συντελεστή 25%. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, το Βιετνάμ μείωσε τους δασμούς του στα αμερικανικά αγαθά στο μηδέν.
Εν τω μεταξύ, ανακύπτουν νέα προβλήματα – όπως ένας επιπλέον απειλούμενος δασμός 10% στις χώρες BRICS. Το αν η αναταραχή μπορεί ποτέ να τελειώσει πραγματικά είναι ασαφές. Το καλύτερο αποτέλεσμα για οποιαδήποτε χώρα θα μπορούσε να είναι το πλαίσιο που συμφωνήθηκε με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο χαλάρωσε ορισμένα εμπορικά εμπόδια αλλά δεν έκανε πολλά ακόμη. Είναι μια μικρή παροδική νίκη, δεν μπορούμε όμως να βασιζόμαστε στον Τραμπ, που μπορεί απλώς να αλλάξει γνώμη στο μέλλον.
