Ο πόλεμος, οι δασμοί και ο πληθωρισμός ανεβάζουν το κόστος των τροφίμων. Καταλυτικός, όμως, είναι και ο παράγοντας των παρατεταμένων ξηρασιών.
Στη Βραζιλία, η ξηρασία στις καλλιέργειες του καφέ επηρέασε την τιμή του παντού. Στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ, η χαμηλή βροχόπτωση εδώ και χρόνια υποχρέωσε τους κτηνοτρόφους να μικρύνουν τα κοπάδια τους και να ανεβάσουν την τιμή του βόειου κρέατος σε ιστορικά υψηλό επίπεδο.
Μία από τις βασικές περιοχές παραγωγής σιταριού στην Κίνα, ο Κίτρινος Ποταμός, εξασθενεί λόγω των ασυνήθιστα θερμών, ξηρών συνθηκών. Η Γερμανία είχε την ξηρότερη άνοιξη από το 1931, παρότι οι βροχές των τελευταίων εβδομάδων περιόρισαν τις ανησυχίες για τις σοδειές του σιταριού και του κριθαριού. Η Ουκρανία και η Ρωσία, αντίπαλοι στο πεδίο μάχης, αντιμετωπίζουν επίσης την απειλή της ξηρασίας στις σοδειές του σιταριού. Και οι δύο χώρες είναι σιτοβολώνας για εκατομμύρια ανθρώπους. Οι εχθροπραξίες στη Γάζα και στην Υεμένη επίσης προκάλεσαν προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, αυξάνοντας μεταξύ άλλων το κόστος της μεταφοράς διά θαλάσσης. Τώρα υπάρχει νέα σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Οι ξηρασίες είναι μέρος του φυσικού κύκλου του καιρού, αλλά εντείνονται σε πολλές περιοχές που καίνε ορυκτά καύσιμα, τα οποία θερμαίνουν τον πλανήτη και επιδεινώνουν τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι κίνδυνοι πληθαίνουν όσο η παραγωγή βασικών τροφίμων συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο. Για παράδειγμα, μεγάλο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής καφέ προέρχεται από τη Βραζιλία, το κακάο από την Ακτή του Ελεφαντοστού και την Γκάνα στη Δυτική Αφρική, και το καλαμπόκι από τη Βραζιλία, την Κίνα και τις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ.
Σε ολόκληρο τον κόσμο οι περισσότεροι άνθρωποι τρέφονται με τρία βασικά υλικά –ρύζι, σιτάρι και καλαμπόκι–, το οποίο σημαίνει ότι οι κλιματικές προκλήσεις σε μέρη όπου παράγονται μπορεί να έχουν μεγάλες επιπτώσεις. Ο κακός καιρός σε μία ή δύο από αυτές τις περιοχές μπορεί να αποσταθεροποιήσει την παγκόσμια προσφορά.
Οι καύσωνες απειλούν σχεδόν το 15% του ΑΕΠ της Ε.Ε., με μεγαλύτερο ρίσκο για τη Νότια Ευρώπη, υπολογίζει η ΕΚΤ.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα υπολόγισε σε έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Μάιο ότι οι ξηρασίες απειλούν σχεδόν το 15% του ΑΕΠ του μπλοκ, με μεγαλύτερο ρίσκο για τη Νότια Ευρώπη. «Κάθε πίεση στις πηγές υδροδότησης μπορεί να έχει σοβαρά αποτελέσματα σε πολλαπλές οικονομικές δραστηριότητες», σύμφωνα με τους συντάκτες της έρευνας.
Αλλοτε καλλιεργούνταν περίπου 100 είδη καφέ στον κόσμο. Σήμερα παράγονται κυρίως δύο: ο arabica και ο robusta. Και κυριαρχούν δύο χώρες: η Βραζιλία και το Βιετνάμ. Η Βραζιλία αποτελεί το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, κάτι το οποίο έχει οφέλη, διότι μεγάλες ποσότητες συγκεκριμένων ποικιλιών μπορούν να καλλιεργούνται σε μεγάλες εκτάσεις, προσφέροντας οικονομίες κλίμακας. Ωστόσο, αυτό επίσης μεγεθύνει τους κινδύνους της συγκέντρωσης στην περίοδο της κλιματικής αλλαγής. «Οταν οι κλιματικές αναταραχές, όπως οι ξηρασίες ή οι υπερβολικές βροχές, χτυπούν αυτές τις περιοχές, η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα αισθάνεται τους τριγμούς», δήλωσε στους New York Times ο Αντρέα Ιλι, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας καφέ Illy.
Η Βραζιλία πέρασε τη χειρότερη ξηρασία εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Πέρυσι, θερμός, ξηρός καιρός χτύπησε και το Βιετνάμ, τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό. Οι τιμές εκτινάχθηκαν.
Το σιτάρι είναι πια ένα από τα δημητριακά που καταναλώνονται περισσότερο στον κόσμο, ακολουθώντας μόνο το ρύζι. Ετσι πρόκειται επίσης και για μία από τις σοδειές που η αγορά παρακολουθεί στενά.
Λόγω έντονου καύσωνα, η ινδική κυβέρνηση διέκοψε το 2022 τις εξαγωγές σιταριού, με ελάχιστες εξαιρέσεις, προκειμένου να δημιουργήσει ντόπιο απόθεμα. Φέτος η Ινδία αναμένει να έχει απόδοση-ρεκόρ στο σιτάρι, αλλά δεν σκοπεύει να καταργήσει την απαγόρευση στις εξαγωγές λόγω ανησυχιών για διακυμάνσεις στις τιμές.
Η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος βρίσκεται επίσης σε επίπεδα-ρεκόρ. Ο μοσχαρίσιος κιμάς στις ΗΠΑ πλησιάζει τα 13 δολάρια το κιλό και μια μπριζόλα έχει διπλάσια τιμή. Καθοριστική για την άνοδο του κόστους είναι μια ξηρασία που εδώ και αρκετά χρόνια απλώνεται στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ, ξεραίνοντας το έδαφος που προοριζόταν για βοσκή. Ο αριθμός των κοπαδιών είναι στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 70 ετών.
