Πριν από δύο εβδομάδες, η Κίνα σόκαρε τις ΗΠΑ με την ικανότητά της να κατασκευάζει και να αποστέλλει προϊόντα ταχύτερα και φθηνότερα σε πρωτοφανή κλίμακα. Η συνεπαγόμενη «έκρηξη» των εξαγωγών άλλαξε την οικονομία και την πολιτική των ΗΠΑ. Σήμερα, η Κίνα προκαλεί ένα νέο σοκ κατά μήκος του πλανήτη, από την Ινδονησία μέχρι τη Γερμανία και τη Βραζιλία.
Οσο οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ αποκλείουν σταδιακά την Κίνα από τις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη αγορά της, τα κινεζικά εργοστάσια στέλνουν τα παιχνίδια, αυτοκίνητα και παπούτσια που παράγουν σε άλλες χώρες, με ρυθμό που αλλάζει την οικονομική και γεωπολιτική σκηνή. Φέτος, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας με τον υπόλοιπο κόσμο πλησίασε τα 500 δισ. δολάρια, εμφανίζοντας αύξηση τουλάχιστον 40% από την ίδια περίοδο πέρυσι.
Αναδρομολογώντας τη ροή των προϊόντων προς τη νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη, η Κίνα έχει ήδη μετριάσει την πτώση της ζήτησης από τις ΗΠΑ. Ισως, όμως, δημιουργήσει νέο πρόβλημα έτσι, καθώς οι εμπορικοί εταίροι της δέχονται επίσης πίεση από την Ουάσιγκτον.
Οι χώρες που «πλημμυρίζουν» από περισσότερα κινεζικά αγαθά, όπως το Βιετνάμ, η Καμπότζη και η Ινδονησία, δέχονται απειλές από τον Τραμπ για υψηλότατους δασμούς – οι δασμοί έχουν, τουλάχιστον προς το παρόν, ανασταλεί ενόψει διαπραγματεύσεων. Η δραματική μεταβολή στις κινεζικές εξαγωγές ξεκίνησε πολύ πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Η κρίση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας άρχισε να προκαλεί τριγμούς στην οικονομία το 2021. Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι έσπευσαν να αναδρομολογήσουν τα φθηνά δάνεια από τις εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων προς τους εξαγωγείς και τους βιομηχάνους, προκειμένου να αντισταθμίσουν την κατάρρευση στις κατασκευές.
Τώρα, οι δασμοί αλλάζουν τις εμπορικές ροές και τις εφοδιαστικές αλυσίδες, ενώ αρχίζει να φαίνεται ο οικονομικός αντίκτυπος. Στη Γερμανία, όπου οι εισαγωγές κινεζικών προϊόντων αυξήθηκαν κατά 20% τον περασμένο μήνα, οι εταιρείες εξέφρασαν ανησυχίες. Ιδιαίτερα έντονοι ήταν οι φόβοι της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς η Κίνα κατασκεύασε 45% περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα φέτος και οι εξαγωγές τους εκτινάχθηκαν κατά 64,6%.
Οι χώρες που βλέπουν αύξηση στις κινεζικές εισαγωγές καταγράφουν επίσης κατακόρυφη πτώση στη δική τους βιομηχανία, οδηγώντας σε απώλεια θέσεων εργασίας και χρεοκοπίες. Στην Ινδονησία, για παράδειγμα, κλείνουν εργοστάσια ρούχων, αφού αδυνατούν να ανταγωνιστούν τα φθηνότερα ρούχα από την Κίνα. Περίπου 250.000 άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους από τον κλάδο της ένδυσης το 2023 και το 2024. Αντίστοιχα, χρεοκόπησαν εταιρείες εξαρτημάτων αυτοκινήτων στην Ταϊλάνδη λόγω της εισροής κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
