Ολο και περισσότεροι επενδυτές στρέφονται στην πυρηνική σύντηξη, στην τεχνολογία που υπόσχεται να λύσει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ανθρωπότητας και να πραγματοποιήσει ένα από τα μεγαλύτερα όνειρά της: μια ανεξάντλητη πηγή ενέργειας και μάλιστα σύμφωνη με το πρόταγμα της εποχής για μηδενικές εκπομπές καυσαερίων. Νεοφυείς του κλάδου αντλούν πολλά εκατομμύρια για την ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας και τελευταία οι επενδυτές δείχνουν να εμπιστεύονται περισσότερο από ποτέ τις ευρωπαϊκές καινοτόμες εταιρείες. Ανάμεσά τους η γερμανική νεοφυής Proxima Fusion που άντλησε 130 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας, καθώς και η επίσης γερμανική Marvel Fusion που άντλησε για τον ίδιο λόγο 113 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο.
Οι επενδυτές διαβλέπουν την προοπτική η βιομηχανία της σύντηξης όχι μόνο να αποφέρει αποτελέσματα, αλλά και να αποτελέσει μια επικερδή πηγή καθαρής ενέργειας.
Εξακολουθεί βέβαια να ηγείται και σε αυτόν τον τομέα η υπερδύναμη, καθώς η αμερικανική Commonwealth Fusion Systems, που χρηματοδοτείται και από τον Μπιλ Γκέιτς, έχει συγκεντρώσει περισσότερα από 2 δισ. δολ. Η εν λόγω εταιρεία υπόσχεται μάλιστα πως θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια από τη σύντηξη το 2027. Ομοίως και η Helion που χρηματοδοτείται από τον Σαμ Αλτμαν, τον γκουρού της τεχνητής νοημοσύνης, καθώς άντλησε 425 εκατ. δολ. τον Ιανουάριο. Τα κεφάλαια, πάντως, που άντλησε η Proxima Fusion κυρίως από επενδυτές που τοποθετούνται στην τεχνολογία και ιδιαιτέρως από τις Cherry Ventures και Balderton Capital αποτελούν τη μεγαλύτερη έως τώρα επένδυση στον ευρωπαϊκό τομέα της πυρηνικής σύντηξης. Το ύψος τους υποδηλώνει πως μετά από χρόνια ερευνών και πειραμάτων στον τομέα της πυρηνικής σύντηξης και παρά τις δυσκολίες του εγχειρήματος, οι επενδυτές διαβλέπουν την προοπτική η βιομηχανία της σύντηξης όχι μόνο να αποφέρει αποτελέσματα αλλά και να αποτελέσει μια επικερδή πηγή καθαρής ενέργειας.
Μιλώντας στο Bloomberg ο Φρανσέσκο Σιορτίνο, διευθύνων σύμβουλος της Proxima Fusion, τόνισε πως τα κεφάλαια αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή «του πλέον προηγμένου μαγνήτη στον κόσμο». Οι προσδοκίες που εμπνέει είναι ιδιαίτερα σημαντικές ιδιαιτέρως για τις ευρωπαϊκές χώρες, εφόσον από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναζητούν εναλλακτικές πηγές ενέργειας ώστε να απεξαρτηθούν οριστικά από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Ο Σιορτίνο ίδρυσε την Proxima Fusion το 2023 αποσπώντας ένα τμήμα από το κέντρο πυρηνικής φυσικής Max Planck Institute for Plasma Physics. Είχε αρχικά κεφάλαια 7 εκατ. ευρώ, αλλά έκτοτε έχει λάβει κυβερνητικές εγγυήσεις αξίας 35 εκατ. δολ. Ο Σιορτίνο καλεί τις κυβερνήσεις να προσφέρουν μεγαλύτερη στήριξη σε έναν «ευρωπαϊκό πρωταθλητή», όπως εκτιμά ότι είναι η εταιρεία του, ιδιαιτέρως επειδή η Γηραιά Ηπειρος υστερεί ως προς τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την ιδιωτική χρηματοδότηση που θα μπορούσε να στηρίξει τέτοιου είδους προσπάθειες. Σημειωτέον ότι ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς είναι φανατικός υποστηρικτής της έρευνας για τη σύντηξη και έχει δηλώσει πως η Γερμανία πρέπει να γίνει η έδρα του πρώτου σταθμού πυρηνικής σύντηξης στον κόσμο.
«Είναι η στιγμή που η γερμανική κυβέρνηση καλείται να στηρίξει μεγάλα σχέδια», τονίζει ο Σιορτίνο και προσθέτει πως η εταιρεία του «πρέπει να αισθάνεται κάπως σαν ευρωπαϊκός θησαυρός». Οπως τονίζει ο Σιορτίνο, η εταιρεία επεξεργάζεται τη δική της μηχανή, την οποία αποκαλεί stellarator, και θεωρεί ότι αυτή η τεχνολογία είναι ο πλέον βιώσιμος δρόμος προς την παραγωγή ενέργειας από τη σύντηξη σε εμπορική κλίμακα. Πρόκειται για εναλλακτική στην πιο γνωστή και δοκιμασμένη τεχνολογία της tokamak που έχουν παρουσιάσει οι Σοβιετικοί από τη δεκαετία του 1950 και έως τώρα αντλεί τα περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια του κλάδου. Τόσο η μια τεχνολογία όσο και η άλλη χρησιμοποιούν κολοσσιαίους μαγνήτες που προκαλούν ακραίες θερμοκρασίες, οδηγώντας έτσι σε σύντηξη του ατόμου και απελευθέρωση τεράστιας ποσότητας ενέργειας.
Εξάλλου ο Φίλιπ Ντέιμς, από τα ιδρυτικά στελέχη της Cherry Ventures, περιέγραψε τη μεγάλη επένδυση στην Proxima ως «ένα στοίχημα στην ικανότητα της Ευρώπης να αποτελέσει ηγετική δύναμη στην επίλυση μιας από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα». Μιλώντας για το θέμα στους Financial Times τόνισε επιπλέον πως όσα κεφάλαια κι αν έχουν διατεθεί παγκοσμίως στο εγχείρημα της πυρηνικής σύντηξης, «αν υπάρχει μια εταιρεία που μπορεί να το επιτύχει, τότε αυτή είναι η Proxima». Οι αμερικανικές εταιρείες έχουν αντλήσει πολύ μεγαλύτερα κεφάλαια από την Proxima και γενικότερα από τις ευρωπαϊκές. Οσα κεφάλαια κι αν έχουν επενδυθεί έως τώρα στο φιλόδοξο, σχεδόν οραματικό, εγχείρημα της πυρηνικής σύντηξης, καμία από τις μηχανές που χρησιμοποιούν οι εταιρείες του κλάδου δεν έχει κατορθώσει να αποδώσει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνει το σύστημά της. Ως εκ τούτου, πολλοί επιστήμονες του κλάδου δηλώνουν απαισιόδοξοι τουλάχιστον ως προς τη χρονική στιγμή της επιτυχίας που θεωρούν ότι βρίσκεται ακόμη πολλές δεκαετίες μακριά.
