Η περαιτέρω σύσφιγξη των ήδη θερμών οικονομικών και γεωπολιτικών σχέσεων Μόσχας και Πεκίνου ήταν ο ουσιαστικός στόχος της τριήμερης επίσκεψης που πραγματοποίησε αυτή την εβδομάδα στη ρωσική πρωτεύουσα ο πρόεδρος της Κίνας, Χου Ζιντάο, και της συνάντησής του με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν. Στο πλαίσιο του εορτασμού του Ετους της Κίνας στη Ρωσία, οι δύο ηγέτες εγκαινίασαν τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει πραγματοποιήσει ποτέ η Κίνα στο εξωτερικό και υπέγραψαν κοινή διακήρυξη. Παρέστησαν, δε, στην υπογραφή 21 εμπορικών συμφωνιών συνολικού ύψους 4,3 δισ. δολαρίων, μεταξύ άλλων στους κλάδους των τηλεπικοινωνιών, των τραπεζών, της αεροδιαστημικής, του χάλυβα και βέβαια της ενέργειας, με την κρατική πετρελαϊκή Rosneft να συμφωνεί στην προμήθεια κηροζίνης στην Κίνα. Στις μεγαλύτερες συμφωνίες συγκαταλέγεται εκείνη των 460 εκατ. δολαρίων μεταξύ της ρωσικής Novolipetsk Steel και της κινεζικής κατασκευάστριας ηλεκτρικών εξαρτημάτων Tebian για την προμήθεια 94.000 τόνων χάλυβα ώς το 2011. Ρωσικές πετρελαϊκές, άλλωστε, συμφώνησαν να αυξήσουν τις εξαγωγές αργού στην Κίνα, της οποίας η ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομία αλλά και τα αυξανόμενα συναλλαγματικά διαθέσιμα -στο 1,66 τρισ. δολάρια σήμερα- έχουν ενισχύσει την αγοραστική της δύναμη διεθνώς. Οι εξαγωγές αυτές εκτιμάται ότι θα αυξηθούν από τα περυσινά 11 εκατ. τόνους στα 15 εκατ. τόνους ετησίως (300.000 βαρέλια ημερησίως) και θα μεταφέρονται κυρίως σιδηροδρομικώς. Η σχετική συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της κρατικής εταιρείας σιδηροδρόμων της Ρωσίας, RZhD, και του υπουργείου Σιδηροδρόμων της Κίνας προβλέπει την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα αυτό.
«Για τη Ρωσία, η Κίνα υπήρξε ανέκαθεν ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς εταίρους στον κόσμο και τα τελευταία χρόνια οι επιχειρηματικοί δεσμοί μας αναπτύσσονται και ενισχύονται σταθερά». Με το σχόλιο αυτό άνοιξε ο κ. Πούτιν την εμπορική έκθεση, την οποία χρησιμοποίησε ο Ρώσος πρόεδρος για να υπογραμμίσει τη σημασία που δίνει η χώρα του στην ανάπτυξη του κλάδου υψηλής τεχνολογίας της με τη βοήθεια των Κινέζων. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι εμπορικές συναλλαγές των δυο χωρών έχουν πενταπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας τα 30 δισ. δολάρια.
Από την πλευρά του, ο κ. Χου χαρακτήρισε την έκθεση «θρίαμβο της ανάπτυξης των παραδοσιακών σχέσεων φιλίας και συνεργασίας» τους.
«Αγκάθι» η ενεργειακή ασφάλεια
Αν, πάντως, στο πλαίσιο των «καλύτερων από ποτέ» διμερών σχέσεών τους, Μόσχα και Πεκίνο έχουν να επιδείξουν όχι μόνο αύξηση των επενδύσεων και ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών, αλλά και γεωπολιτική σταθερότητα, κάποιοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η στρατηγική συμμαχία δεν επεκτείνεται απαραιτήτως στο φλέγον για την Κίνα ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας. Μπορεί το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο Xinhua να διαπίστωνε «μεγάλη έμφαση στην ενεργειακή πολιτική» κατά την επίσκεψη Χου στη Μόσχα. Ωστόσο, οι αναλυτές παρατηρούν πως οι δυο ηγέτες περιορίστηκαν και φέτος σε «μια από τα ίδια» με πέρυσι. Ο υπεύθυνος ενεργειακού σχεδιασμού της Κίνας, Ζανγκ Γκουομπάο, υπενθυμίζει το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων σχετικά με την εισαγωγή φυσικού αερίου, άνθρακα και ηλεκτρικής ενέργειας. Σημείο τριβής αποτέλεσε σε όλες τις περιπτώσεις η άρνηση του Πεκίνου να πληρώσει όσα ζητεί η Μόσχα. Η ουσία του ζητήματος, όμως, επικεντρώνεται στις αποτυχημένες προσπάθειες των Κινέζων να πείσουν τους Ρώσους να συμφωνήσουν στη μεταφορά πετρελαίου και φυσικού αερίου όχι σιδηροδρομικώς, όπως σήμερα, αλλά μέσω σινορωσικού αγωγού. Το Πεκίνο φημίζεται για την υπομονή του κατά τις διαπραγματεύσεις δύσκολων όρων. Ομως, και η Ρωσία αποδεικνύεται σκληρός αντίπαλος: Παρά τις διαβεβαιώσεις ότι δεν χρησιμοποιεί την ενέργεια ως εργαλείο για την εξωτερική πολιτική της, η πρόσφατη ιστορία δείχνει πως βρίσκεται σε θέση ισχύος ακόμα και σε σχέση με την Κίνα, εφόσον διαθέτει πληθώρα εναλλακτικών πελατών για την προώθηση των ενεργειακών εξαγωγών της, οι οποίοι μάλιστα είναι προθυμότεροι να πληρώσουν ό,τι τους ζητηθεί για την κάλυψη των δικών τους αναγκών.
