«Παγωμένοι» τραπεζικοί λογαριασμοί, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, οφειλές προς συμβούλους και η συνολική αδυναμία χρηματοδότησης και εκκίνησης της τουριστικής επένδυσης, ύψους 300 εκατ. ευρώ στη Σητεία της Κρήτης, έχουν φέρει τη Minoan Plc., φορέα του έργου, ενώπιον του φάσματος της πτώχευσης. Ηδη μάλιστα η ιδιοκτήτρια του ακινήτου των 25.000 στρεμμάτων στον όρμο Φανερωμένης, η Μονή Τοπλού, μέσω του ιδρύματος Παναγία Ακρωτηριανή έχει προειδοποιήσει ότι θα εκκινήσει τις νομικές διαδικασίες για την απόδοση της έκτασης στην κατοχή της.
Με βάση τα μέχρι σήμερα δεδομένα φαντάζει πολύ δύσκολο να προχωρήσει η ανάπτυξη του ακινήτου, που φιλοδοξούσε να μετατρέψει την έκταση σε μια περιοχή ήπιας τουριστικής ανάπτυξης στο Κάβο Σίδερο. Συγκεκριμένα, προωθούνταν η ανάπτυξη μιας ξενοδοχειακής μονάδας και τουριστικών κατοικιών, που με βάση το προεδρικό διάταγμα που έχει εκδοθεί, δεν θα ξεπερνούσαν σε δόμηση τα 108.000 τ.μ., περίπου 0,5% της συνολικής έκτασης.
Από τη δεκαετία του ’90
Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα προωθούμενα έργα, καθώς η Μονή Τοπλού είχε προχωρήσει σε διεθνή διαγωνισμό στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με την τότε Loyalward και νυν Minoan Plc., εταιρεία εισηγμένη στην αγορά AIM του Χρηματιστηρίου του Λονδίνου, να επικρατεί και να εξασφαλίζει έτσι το δικαίωμα της μακροχρόνιας εκμετάλλευσης της έκτασης. Ακολούθησαν πάνω από 20 χρόνια νομικών και πολεοδομικών διαδικασιών, εν μέσω προσφυγών, έως ότου τελικά το ακίνητο εξασφαλίσει, το 2017, τις απαιτούμενες εγκρίσεις, ώστε να προχωρήσει στο στάδιο της υλοποίησης.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα η Minoan δεν κατόρθωσε να εκδώσει τις απαιτούμενες οικοδομικές άδειες και να χρηματοδοτήσει τις απαιτούμενες εργασίες, εξέλιξη που σταδιακά έφθινε τη σχέση με το ίδρυμα Παναγία Ακρωτηριανή, που είναι ο ιδιοκτήτης της έκτασης και προσδοκούσε έσοδα από την εκμετάλλευση της έκτασης, με βάση την αρχική συμφωνία των δύο πλευρών. Αυτή η συμφωνία και η αδυναμία διευθέτησης επιμέρους λεπτομερειών της, όπως ο επιμερισμός των εσόδων από την εκμίσθωση και εκμετάλλευση των ακινήτων (π.χ. κατοικιών), που θα αναπτύσσονταν στην έκταση, αλλά κυρίως η αποτυχία –τελικά– της Minoan να προσκομίσει τις απαιτούμενες εγγυήσεις, ότι είναι σε οικονομική θέση να φέρει εις πέρας την επένδυση, οδήγησαν στην πλήρη διακοπή των σχέσεων των δύο πλευρών. Η Minoan αναφέρει σε πρόσφατη έκθεση του ανεξάρτητου διευθυντή Τίμοθι Χιλ, ότι «δεν έχουν υπάρξει επαφές με το ίδρυμα από τον Ιούνιο του 2024», ενώ οι Ελληνες νομικοί και τεχνικοί σύμβουλοι που είχε προσλάβει η Minoan για να διαπραγματευτούν με την ιδιοκτήτρια της έκτασης έχουν παραιτηθεί εξαιτίας απλήρωτων οφειλών.
Ηδη η Μονή Τοπλού, ιδιοκτήτρια του ακινήτου των 25.000 στρεμμάτων, έχει προειδοποιήσει ότι θα εκκινήσει τις νομικές διαδικασίες για την απόδοση της έκτασης στην κατοχή της.
Αυτή η διακοπή των συζητήσεων εξηγείται από την αδυναμία της Minoan να προσκομίσει τα αιτηθέντα έγγραφα, όπως την πιστοποίηση ότι έχει τα απαιτούμενα κεφάλαια για να προχωρήσει το έργο, αλλά και την αποτυχία στο να προσελκύσει τους απαιτούμενους εταίρους – συνεπενδυτές, ώστε να εγγυηθεί ότι έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση παραχώρησης που έχει υπογράψει.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις οικονομικές καταστάσεις της Minoan, από το 1991 μέχρι σήμερα λιγότερο από το 3% των συνολικών εξόδων της εταιρείας, ή περίπου 2 εκατ. ευρώ, αποδόθηκαν στο ίδρυμα Παναγία Ακρωτηριανή, ενώ περίπου 35 εκατ. ευρώ έχουν δαπανηθεί για ταξιδιωτικές μετακινήσεις και αποζημιώσεις των διευθυντικών στελεχών της εταιρείας, αλλά και σε συμβούλους. Παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα δεν έχουν εκπληρωθεί βασικοί στόχοι, όπως η έγκριση των περιβαλλοντικών μελετών, η εξασφάλιση συμφωνιών χρηματοδότησης ή άλλες επιχειρηματικές συμφωνίες που θα επέτρεπαν την έκδοση των οικοδομικών αδειών και ως εκ τούτου και του ίδιου του έργου.
Η κατάρρευση της σχέσης με το ίδρυμα υποχρέωσε τη Minoan να εγγράψει (για τη χρήση του 2024) ζημία 42,5 εκατ. στερλινών ή σχεδόν 49 εκατ. ευρώ, λόγω της επανεκτίμησης της αξίας του ακινήτου στα βιβλία της, με τους ελεγκτές και το διοικητικό συμβούλιο να θεωρούν ότι πλέον τα έσοδα που θα μπορούσαν να ανακτηθούν από το ακίνητο δεν ξεπερνούν τα 7 εκατ. ευρώ, από σχεδόν 56 εκατ. ευρώ που ήταν το αντίστοιχο ποσό στην οικονομική χρήση 2023.
Σχέδιο διάσωσης
Πρόκειται για «ομολογία», ότι χωρίς τη συνεργασία με το ίδρυμα η επένδυση δεν μπορεί να προχωρήσει, με αποτέλεσμα να είναι ορατό πλέον το φάσμα της πτώχευσης της Minoan (οι μετοχές της έχουν ήδη σταματήσει να διαπραγματεύονται από τα μέσα Αυγούστου). Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία έχει γίνει αποδέκτης μιας μη δεσμευτικής προσφοράς από έναν εκ των πιστωτών της, την εταιρεία DAGG για τη «διάσωσή» της μέσω της αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών και νέων κεφαλαίων κίνησης, ώστε να μπορέσει να επανεκκινήσει τη λειτουργία της. Σε αντάλλαγμα, η DAGG θα αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο (100%) των μετοχών της εταιρείας. Ωστόσο, ακόμη κι αν αυτή η πρόταση γίνει δεκτή, θα πρέπει να συνοδευτεί από νέα χρηματοδοτικά κεφάλαια που να πιστοποιούν ότι ο νέος ιδιοκτήτης έχει την οικονομική «ρώμη» για να υλοποιήσει το έργο, κάτι που σήμερα δεν είναι ξεκάθαρο.
