«Στο κόκκινο» βρίσκονται πλέον οι σχέσεις προμηθευτών και λιανεμπόρων, με τους πρώτους να καταγγέλλουν τους δεύτερους ως κακοπληρωτές και τους δεύτερους να κατηγορούν τους πρώτους ότι δεν μειώνουν τις τιμές και ότι κακώς είναι τόσο… απαιτητικοί.
Σε πλήρη εξέλιξη όμως βρίσκεται και ο «πόλεμος» μεταξύ των λιανεμπόρων, ο οποίος περιλαμβάνει ακόμη και χτυπήματα κάτω από τη μέση, με εκατέρωθεν διαρροές στον Τύπο περί δυσχερούς οικονομικής κατάστασης του αντιπάλου. Το σίγουρο είναι ότι σε μια αγορά που χειμάζεται από την κρίση, ακόμη κι αν οι απώλειες είναι μικρότερες σε σχέση με άλλους κλάδους της οικονομίας, πολλές επιχειρήσεις, ακόμη και υγιείς μέχρι πριν από λίγο καιρό, βρίσκονται στο όριο της επιβίωσης.
Προειδοποίηση
Το καμπανάκι σήμανε πριν από λίγες ημέρες ο ίδιος ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) κ. Ευάγγελος Καλούσης. Μιλώντας σε δημοσιογράφους υποστήριξε ότι ακόμη και μεγάλες, υγιείς επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πλέον σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας, καθώς καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα περιβάλλον όπου οι πληρωμές των πελατών τους καθυστερούν έως και 150 ημέρες, το κόστος πολλών πρώτων υλών, κυρίως εισαγόμενων, αυξάνεται και οι γραμμές πίστωσης από τις τράπεζες έχουν μειωθεί κατά 50%.
Το τελευταίο διάστημα, εξάλλου, έχουν ενταθεί οι φήμες ότι μεγάλη λιανεμπορική αλυσίδα εξετάζει το ενδεχόμενο να προβεί σε «κούρεμα» των οφειλών της, γεγονός που προκαλεί ρίγη ανησυχίας στους προμηθευτές.
Η αλυσίδα επιμένει να διαψεύδει τις φήμες αυτές, υποστηρίζοντας ότι προέρχονται από δύο πηγές με κίνητρα κάθε άλλο παρά καλοπροαίρετα. Συγκεκριμένα, κάνει λόγο πρώτον, για βασικό ανταγωνιστή της στον κλάδο του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων στην Ελλάδα και δεύτερον, για μεγάλους προμηθευτές –βιομηχανίες και εισαγωγικές εταιρείες– που, όπως υποστηρίζει, απαιτούν να πληρώνονται μέσα σε τέσσερις ημέρες, αρνούμενες παράλληλα να μειώσουν τις τιμές.
Μάλιστα, προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, όπως υποστηρίζει η διοίκηση της αλυσίδας που βρίσκεται στο στόχαστρο, οι μεγάλοι προμηθευτές αντιδρούν και λόγω του γεγονότος ότι η ίδια έχει επιλέξει να πληρώνει κατά προτεραιότητα τους μικρούς και ελληνικών συμφερόντων προμηθευτές της και να καθυστερεί την αποπληρωμή των οφειλών προς τις πολυεθνικές.
Μπροστά σε αυτόν τον κίνδυνο, οι προμηθευτές και κυρίως οι μεγαλύτεροι λαμβάνουν μέτρα προστασίας και μάλιστα κάποιοι προβαίνουν σε δραστικές λύσεις, όπως η διακοπή της συνεργασίας με συγκεκριμένες επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μεγάλης γαλακτοβιομηχανίας, καθώς και δύο κορυφαίων εταιρειών εισαγωγής και διακίνησης αλκοολούχων ποτών που διέκοψαν τη συνεργασία τους με κορυφαία αλυσίδα σούπερ μάρκετ.
Επιμέρους μέτρα
Αλλα, ηπιότερα μέτρα είναι η ασφάλιση πιστώσεων και η απαίτηση πληρωμής τοις μετρητοίς. Στη συντριπτική πλειονότητά τους οι μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις ασφαλίζουν σχεδόν στο σύνολό τους τις πιστώσεις προς τους λιανεμπόρους, επιλέγοντας να επιβαρυνθούν με τη σχετική δαπάνη παρά να βρεθούν εκετεθειμένες σε πιστωτικό κίνδυνο. Κι αυτό γιατί θεωρούν ότι –προφανώς– είναι αυξημένος.
Αλλες, πάλι, απαιτούν πληρωμή τοις μετρητοίς τουλάχιστον για το 80% των πελατών τους, ενώ άλλες εφαρμόζουν την τακτική του «κόφτη»: όταν οι οφειλές υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο ποσό, σταματούν τον εφοδιασμό του λιανεμπόρου.
Πόλεμος επιβίωσης
Την εποχή προ κρίσης, ο «πόλεμος» γινόταν για τα μερίδια και τη συσσώρευση κερδών. Στην Ελλάδα της συνεχιζόμενης βαθιάς ύφεσης, οι επιχειρήσεις πολεμούν (και) για την επιβίωσή τους. Γι’ αυτό και επιχειρούν να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους με όποιον τρόπο μπορούν, καθώς θεωρούν ευλόγως ότι αυτός είναι πλέον ο βασικός τους στόχος, σε αυτήν την εξαιρετικά αρνητική συγκυρία…
Κερδίζει έδαφος η ιδιωτική ετικέτα
Η περαιτέρω ενίσχυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και παράλληλα η απόσυρση κωδικών επώνυμων προϊόντων που έχουν χαμηλή εμπορικότητα αποτελούν τα «όπλα» των λιανεμπόρων εναντίον των προμηθευτών. Εφαρμόζοντας αυτές τις δύο πρακτικές οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ επιτυγχάνουν τρεις στόχους: πρώτον, ασκούν πιέσεις στους προμηθευτές για μεγαλύτερες εκπτώσεις, δεύτερον, αυξάνουν το περιθώριο κέρδους τους και κερδίζουν μερίδια μέσα από τα δικά τους σήματα και τρίτον, μειώνουν το λειτουργικό κόστος τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στην κυρίαρχη αυτή τη στιγμή αλυσίδα στην εγχώρια αγορά, τη «Μαρινόπουλος Α.Ε.», φτάνει το 30% επί του συνολικού της τζίρου και το 45% επί του όγκου πωλήσεών της με προοπτική να φτάσει ακόμη και το 50%.
Σε ανάλογη πορεία βρίσκεται και η δεύτερη σε μερίδια αλυσίδα του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, η «ΑΒ Βασιλόπουλος». Ο κύκλος εργασιών από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας αντιστοιχεί στο 25% του τζίρου της, ενώ η αλυσίδα κάθε χρόνο εφαρμόζει πρόγραμμα απόσυρσης των κωδικών με χαμηλή εμπορικότητα. Πολύ μεγάλες είναι οι επενδύσεις στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που κάνουν και οι λοιπές αλυσίδες και κυρίως οι «Βερόπουλος», «Μετρό» και «Σκλαβενίτης».
