Τα δυτικά Βαλκάνια φαίνεται ότι αποτελούν το νέο «Ελντοράντο» για τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ελληνικές και πολυεθνικές. Η γρήγορη οικονομική ανάκαμψη μετά το πλήγμα που υπέστησαν το 2008, η άνοδος του βιοτικού επιπέδου και η πολύ χαμηλή συγκέντρωση στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων καθιστούν τις χώρες της περιοχής αυτής ιδανικές για τα επενδυτικά σχέδια των αλυσίδων. Βερόπουλος και Delhaize βρίσκονται εκεί εδώ και αρκετά χρόνια, ενισχύοντας όμως διαρκώς την παρουσία τους, ενώ πρόσφατα προστέθηκε και η Carrefour – Μαρινόπουλος.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η εξέλιξη αυτή έχει δύο όψεις: μία αρνητική, καθώς μειώνονται οι επενδύσεις επί ελληνικού εδάφους και κατευθύνονται στις γειτονικές χώρες, και μία θετική, καθώς η ανάπτυξη των εταιρειών εκτός των ελληνικών συνόρων συμβάλλει στη βιωσιμότητα των συνδεδεμένων επιχειρήσεων που βρίσκονται εντός των στενών ορίων της ελληνικής επικράτειας.
Πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Βερόπουλος, η οποία αντισταθμίζει τις όποιες απώλειες στο εσωτερικό από τη διαρκή ανάπτυξή της στην ΠΓΔΜ και στη Σερβία και παράλληλα δημιουργεί συνέργειες. Το παραπάνω είχε παραδεχθεί πρόσφατα και ο ίδιος ο πρόεδρος του ομίλου κ. Νίκος Βερόπουλος, λέγοντας ότι η απόφαση να επενδύσει στο εξωτερικό έχει μειώσει σημαντικά τους κραδασμούς από την κρίση και εξασφαλίζει για τους προμηθευτές πρόσβαση σε δύο αγορές. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου Βερόπουλος στην περιοχή για το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2011 αυξήθηκε κατά 25% σε σχέση με πέρυσι. Τα κέρδη της θυγατρικής εταιρείας στα Σκόπια αναμένεται να φθάσουν τα 9 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2011 από 7,5 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ και στη Σερβία θα φθάσουν τα 2,9 εκατ. ευρώ από 1,9 εκατ. ευρώ το 2010. Στην ΠΓΔΜ όπου ο Βερόπουλος δραστηριοποιείται από το 2002 λειτουργούν 9 καταστήματα και σύντομα ολοκληρώνεται η ανέγερση δύο ακόμη στην πόλη των Σκοπίων. Στη Σερβία η εταιρεία λειτουργεί ήδη πέντε καταστήματα και ετοιμάζει ένα ακόμη στο Βελιγράδι.
Η μηχανή για την ανάπτυξη είναι σύμφωνα με την Delhaize η Νοτιοανατολική Ευρώπη. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ ο βελγικός όμιλος είχε δραστηριότητα στην περιοχή μέσω της ΑΒ Βασιλόπουλος στην Ελλάδα και μέσω της Mega Image στη Ρουμανία, πέρυσι προχώρησε στην εξαγορά της σερβικής Maxi, η οποία διαθέτει καταστήματα στη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη. Παρουσιάζοντας πριν από λίγες ημέρες τα σχέδια της Delhaize για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη σε συνάντηση αναλυτών στις ΗΠΑ, ο κ. Κώστας Μαχαίρας, υπεύθυνος του βελγικού ομίλου για την κρίσιμη αυτή περιοχή επεσήμανε τη δυναμική που παρουσιάζει λόγω των θετικών ρυθμών ανάπτυξης και της χαμηλής συγκέντρωσης στον κλάδο των σούπερ μάρκετ. Το άλλο πλεονέκτημα της περιοχής είναι η χαμηλή συγκέντρωση. Οι τρεις μεγαλύτερες αλυσίδες συγκεντρώνουν στη Σερβία μόλις το 29% της αγοράς και στη Ρουμανία μόλις το 19%, ενώ ακόμη και η Ελλάδα έχει σε σύγκριση με τη Δυτική Ευρώπη χαμηλή συγκέντρωση, αφού οι τρεις μεγαλύτεροι λιανέμποροι τροφίμων συγκεντρώνουν το 38% της αγοράς. Από τη δραστηριοποίηση της Maxi εκτιμάται ότι θα ευνοηθεί και η ανάπτυξη της ΑΒ, κυρίως μέσα από συνέργειες που θα μειώσουν το λειτουργικό κόστος.
Διείσδυση στα Βαλκάνια επιχειρεί και η Carrefour – Μαρινόπουλος. Στα τέλη Νοεμβρίου η κοινοπραξία που συστήθηκε ακριβώς για τον σκοπό αυτόν ανάμεσα στον γαλλικό και τον ελληνικό όμιλο εγκαινίασε το πρώτο της υπερμάρκετ στα Τίρανα με τη μέθοδο της δικαιόχρησης (franchising). Στόχος της κοινοπραξίας είναι η δημιουργία καταστημάτων σε Βοσνία, Κροατία, ΠΓΔΜ, Σερβία, Σλοβενία και Μαυροβούνιο.
