«Μαχαίρι» στις δαπάνες ακόμη και για αγορές βασικών ειδών πρώτης ανάγκης βάζουν οι Ελληνες καταναλωτές, αφενός περιορίζοντας την ποσότητα των προϊόντων που αγοράζουν και αφετέρου επιλέγοντας αυτά με τη χαμηλότερη τιμή.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen τα οποία παρουσιάζει σήμερα η «Κ», οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ (πρόκειται για καταστήματα με εμβαδόν άνω των 100 τ.μ.) σε ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα υποχώρησαν το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2011 κατά 3,4% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Ειδικότερα, από τις μετρήσεις της Nielsen προκύπτει ότι οι πωλήσεις το εξεταζόμενο διάστημα φέτος διαμορφώθηκαν σε 5.075.950.966 ευρώ έναντι 5.254.116.268 πέρυσι. Η υποχώρηση είναι μεγαλύτερη στα καταστήματα της ηπειρωτικής Ελλάδας (3,7%) σε σχέση με τη νησιωτική χώρα, καθώς στη δεύτερη παρατηρήθηκε φέτος αύξηση του τουρισμού.
Γάλα, αναψυκτικά, χυμοί
Αρκετά σημαντική είναι και η μείωση των πωλήσεων στις λεγόμενες ταχυκίνητες κατηγορίες. Πρόκειται για προϊόντα που αγοράζονται με μεγάλη συχνότητα λόγω της συχνής κατανάλωσής τους και σε αυτά ανήκουν μεταξύ άλλων το γάλα, το γιαούρτι, τα αναψυκτικά, τα τυριά, οι χυμοί, οι σοκολάτες, τα απορρυπαντικά πλυντηρίου, το ελαιόλαδο, οι μπίρες και το συσκευασμένο ψωμί. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen οι πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων σε όλη την Ελλάδα διαμορφώθηκαν το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2011 σε 3.418.503.582 ευρώ έναντι 3.520.279.320 ευρώ το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2010, υποχωρώντας κατά 2,9%. Εάν εξαιρεθούν οι πωλήσεις στη νησιωτική Ελλάδα, τότε η μείωση των πωλήσεων των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων είναι και πάλι μεγαλύτερη, της τάξης του 3,1%.
Η τάση της μείωσης των πωλήσεων στην ουσία συνεχίζεται από το 2010. Ολόκληρο το προηγούμενο έτος, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Nielsen οι πωλήσεις στα σούπερ μάρκετ άνω των 100 τ.μ. (χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η Lidl) υποχώρησαν κατά 5,4% σε σχέση με το 2009, οι πωλήσεις των ταχυκίνητων κατηγοριών σημείωσαν κάμψη της τάξης του 5,3%, ενώ από την άλλη οι πωλήσεις των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αυξήθηκαν κατά 5%.
Βάσει εκτιμήσεων της αγοράς το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στο σύνολο των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ αγγίζει πλέον το 20%, ενώ μέχρι το 2009 το μερίδιο αποτυπωνόταν σε μονοψήφιο ποσοστό (8,2% σύμφωνα με την εταιρεία ΙRΙ).
Πιστοί στη λίστα
Η μείωση των πωλήσεων στα σούπερ μάρκετ οφείλεται και στον περιορισμό των λεγόμενων αυθόρμητων αγορών, καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές μένουν πιστοί στη λίστα με τα προϊόντα που χρειάζονται και έχουν προαποφασίσει από το σπίτι. Σύμφωνα με την έρευνα του Εργαστηρίου Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών για την καταναλωτική συμπεριφορά, το 93% του δείγματος έχει προαποφασίσει τα είδη που θα αγοράσει και το 58% έχει προαποφασίσει ακόμη και τη μάρκα που θα επιλέξει.
Σε ανάλογα συμπεράσματα καταλήγει και έρευνα της IRI. Εννέα στους δέκα χρησιμοποιούν λίστα για τα είδη που χρειάζονται. Οι λεγόμενες «αυθόρμητες αγορές» ακόμη γίνονται, όχι στον βαθμό όμως που γίνονταν παλαιότερα (το μαρτυρεί, άλλωστε, η μείωση των πωλήσεων τσίχλας, καραμέλας και σοκολάτας), καθώς το 30% ψωνίζει αυστηρά μόνο όσα προϊόντα περιλαμβάνονται στη λίστα.
Βεβαίως, η συρρίκνωση του «καλαθιού» ανά επίσκεψη έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η συχνότητα των επισκέψεων στα σούπερ μάρκετ, φτάνοντας πλέον τις 2,4 φορές ανά εβδομάδα. Τέλος, οι καταναλωτές σε μια προσπάθεια αναζήτησης της πιο συμφέρουσας τιμής μπορεί να επισκέπτονται καταστήματα διαφορετικών αλυσίδων αναλόγως με το προϊόν που επιθυμούν να αγοράσουν. Με άλλα λόγια, είναι λιγότερο πιστοί σε μια συγκεκριμένη αλυσίδα και μπορεί να επισκέπτονται ακόμη και τρία διαφορετικά καταστήματα μέσα στον μήνα, ύστερα από σχολαστική έρευνα αγοράς.
