Σε περιορισμένες αυξήσεις που κινούνται εντός των ορίων του πληθωρισμού ή ακόμα και σε μειώσεις τιμών προχωρούν η μία μετά την άλλη μεγάλες εταιρείες τροφίμων, καθώς η οικονομική κρίση αρχίζει δειλά δειλά να επηρεάζει αρνητικά και τις πωλήσεις τροφίμων και γενικότερα ειδών πρώτης ανάγκης.
Η εξέλιξη αυτή αναμένεται να αποτυπωθεί και στον Γενικό Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Ιανουαρίου, ο οποίος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί για πρώτη φορά ίσως και κάτω από 2%.
Ακόμη και στις περιπτώσεις που κάποιες εταιρείες είχαν σχεδιάσει σημαντικές ανατιμήσεις και είχαν υποβάλει τα σχετικά στοιχεία στις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, τις ανακαλούν υπό την πίεση αφ’ ενός των υπηρεσιών του υπουργείου -στην περίπτωση που πρόκειται για αυξήσεις οι οποίες δεν αιτιολογούνται βάσει των κοστολογικών στοιχείων- και αφ’ ετέρου υπό την πίεση της αγοράς, καθώς ο ανταγωνισμός στον κλάδο των τροφίμων εντείνεται διαρκώς.
Ανακαλούν ανατιμήσεις
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση εταιρείας που δραστηριοποιείται στην τυποποίηση ελαιολάδου και σπορελαίων και μάλιστα εκ των κορυφαίων στον συγκεκριμένο κλάδο, η οποία σχεδίαζε σημαντικές ανατιμήσεις στο ελαιόλαδο. Με δεδομένο ότι αυτή τη στιγμή η τιμή παραγωγού στο ελαιόλαδο διαμορφώνεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, στα 2 ευρώ/λίτρο, και καθώς η βασική ανταγωνίστρια εταιρεία ετοιμάζεται, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, να προχωρήσει σε μείωση των τιμών των προϊόντων της κατά 8%, οι σχεδιαζόμενες ανατιμήσεις ανακλήθηκαν.
Με την ίδια λογική, μεγάλη εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται στην εμφιάλωση αναψυκτικών και στην παραγωγή χυμών ανακάλεσε ανατιμήσεις σε χυμούς, οι οποίες έφταναν έως 7%. Η ίδια εταιρεία ετοιμάζεται να προχωρήσει σε προωθητικές ενέργειες και μειώσεις τιμών ακόμη και σε προϊόντα τύπου cola, αν και κατέχει πολύ μεγάλο μερίδιο της αγοράς. Βασική αιτία θεωρείται η συνέχιση της επιθετικής πολιτικής τιμών από την κυριότερη ανταγωνίστρια εταιρεία του κλάδου για όλο το 2009. Ανώτατο στέλεχος της τελευταίας, μιλώντας στην «Κ», επισημαίνει ότι «η οικονομική κρίση επιταχύνει την εφαρμογή επιθετικής πολιτικής τιμών».
Σε μείωση τιμών στο φρέσκο γάλα ετοιμάζεται να προχωρήσει γνωστή γαλακτοβιομηχανία της Θεσσαλίας, κίνηση η οποία αναμένεται ότι θα δρομολογήσει ανάλογες εξελίξεις και από τις άλλες μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες. Μειώσεις τιμών 3%-4% αναμένονται το προσεχές διάστημα και σε τυροκομικά προϊόντα, ενώ οι ανατιμήσεις σε γιαούρτια τις οποίες σχεδιάζει γνωστή βιομηχανία αναμένεται να κινούνται στα όρια του πληθωρισμού. Μεγάλο είναι το βάρος που δίνει το υπουργείο Ανάπτυξης στην κατεύθυνση της μείωσης των τιμών των αλεύρων, με δεδομένη, μάλιστα, την κατάρρευση των τιμών των δημητριακών τόσο στην εγχώρια όσο και στις διεθνείς αγορές.
Νέες μειώσεις
Η μείωση των τιμών στα άλευρα θεωρείται ότι θα λειτουργήσει ως ντόμινο για μειώσεις τιμών και σε άλλα προϊόντα, όπως στο ψωμί και στα αρτοσκευάσματα. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, τις επόμενες ημέρες γνωστή αλευροβιομηχανία αναμένεται να ανακοινώσει μείωση τιμών έως 20% σε 200 κωδικούς. Η εξέλιξη αυτή αντιμετωπίζεται από το υπουργείο Ανάπτυξης ως «οδηγός» για ανάλογες κινήσεις και από τις υπόλοιπες αλευροβιομηχανίες.
Η συρρίκνωση του εισοδήματος και περισσότερο ο φόβος για τις μελλοντικές συνέπειες της κρίσης στρέφει ολοένα και περισσότερους καταναλωτές στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label), τα οποία, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου των σούπερ μάρκετ, καταλαμβάνουν πλέον μερίδιο 15% επί των συνολικών πωλήσεων.
Αν μη τι άλλο, ό, τι δεν μπόρεσαν να καταφέρουν οι «συμφωνίες κυρίων» και τα διάφορα άλλα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας φαίνεται ότι το επιτυγχάνουν οι πολύ πιο αμείλικτοι νόμοι της αγοράς.
Αγορές με λίστα
Αλλαγές στην αγοραστική συμπεριφορά καταγράφει έρευνα του Τμήματος Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών υπό τον καθηγητή κ. Γιώργο Μπάλτα. Σύμφωνα με την έρευνα του 2008, η μέση δαπάνη ανά επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ ήταν 63 ευρώ, έναντι 71,5 ευρώ, το 2007. Επιπλέον, το 94,7% των ερωτηθέντων έχει προαποφασίσει τα είδη που θα αγοράσει φτιάχνοντας λίστα αγορών πριν πάει στο σούπερ μάρκετ. Το παραπάνω, σύμφωνα με την ανάλυση του κ. Μπάλτα, αποτελεί ισχυρότατη ένδειξη περιορισμού των παρορμητικών αγορών και αύξησης του προγραμματισμού τους, προφανώς σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης οικονομικών περιορισμών. Οι πρώτες ενδείξεις της κρίσης στον πιο ανθεκτικό κλάδο του λιανεμπορίου, αυτόν των τροφίμων, έκαναν την εμφάνισή τους.
