Περισσότερα από 350 εκατ. ευρώ διακινούνται καθημερινά στην Ελλάδα μέσα από… καλώδια και δορυφορικά πιάτα. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές κερδίζουν συνεχώς έδαφος, μολονότι οι Ελληνες παραμένουν εραστές των μετρητών και το ποσοστό των συναλλαγών που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικό τρόπο είναι ένα από τα μικρότερα στην Ευρώπη. Υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα το 95% των συναλλαγών πραγματοποιείται με μετρητά, όταν το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ενωση ανέρχεται στο 70%. Με ηλεκτρονικό τρόπο πραγατοποιούν οι Ελληνες το 5% των συναλλαγών τους, ενώ οι Ευρωπαίοι το 30%.
Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές περιλαμβάνουν όλες τις εγχρήματες και μη εγχρήματες που πραγματοποιούνται χωρίς τη φυσική παρουσία μετρητών και επιταγών. Δηλαδή περιλαμβάνουν τις συναλλαγές μας στα ATM, τις πάγιες εντολές για την πληρωμή των λογαριασμών ΔΕΚΟ από τις τράπεζες, το internet banking, το phone banking, τα εμβάσματα, τις πληρωμές εργοδοτικών εισφορών, ΦΠΑ, TEBE κ.λπ.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΙΑΣ (Διατραπεζικά Συστήματα) το 2004 πραγματοποιήθηκαν 61.967.130 ηλεκτρονικές συναλλαγές συνολικής αξίας 129 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 24%, σε σύγκριση με το 2003, όταν πραγματοποιήθηκαν 59.155.141 ηλεκτρονικές συναλλαγές συνολικής αξίας 104 δισ. ευρώ.
Στην Ελλάδα οι περισσότερες ηλεκτρονικές συναλλαγές από ιδιώτες πραγματοποιούνται μέσω ATM και internet banking από περίπου 500.000 πελάτες τραπεζών. Από τους πελάτες αυτούς, εκτιμάται ότι σχεδόν οι μισοί είναι ενεργοί και πραγματοποιούν περίπου 2.000.000 συναλλαγές μέσω Ιντερνετ. Με τις συναλλαγές αυτές διακινούνται κεφάλαια 9 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, περίπου τα 7 δισ. ευρώ αφορούν μεταφορές κεφαλαίων εντός της τράπεζας, τα 1,5 δισ. ευρώ μεταφορές κεφαλαίων εκτός τράπεζας (εμβάσματα, πληρωμές) και τα υπόλοιπα χρηματιστηριακές συναλλαγές.
Την πρώτη θέση στην προτίμηση άνω των 5.000.000 κατόχων χρεωστικών και πιστωτικών καρτών στην Ελλάδα έχουν τα ATM, σε ό,τι αφορά την ηλεκτρονική διακίνηση χρήματος. Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΙΑΣ, το 2004 πραγματοποιήθηκαν περίπου 200.000.000 συναλλαγές σε ATM. Από αυτές, οι 17.051.000 ήταν εγχρήματες και η αξία τους ανήλθε σε 2 δισ. ευρώ, έναντι 1,9 δισ. ευρώ το 2003, σημειώνοντας αύξηση 4,9%.
Αυτό που κερδίζει την εμπιστοσύνη και την προτίμηση των Ελλήνων σε ό,τι αφορά τον ηλεκτρονικό τρόπο πληρωμής, είναι η ψηφιακή μεταφορά χρημάτων. Πρόκειται για τα γνωστά εμβάσματα που πραγματοποιούνται μέσω της υπηρεσίας DiasTransfer της ΔΙΑΣ και μεταφέρονται κεφάλαια από τη μία τράπεζα στην άλλη και από τη μία άκρη στην άλλη, χωρίς τη μεσολάβηση ανθρώπου και χωρίς την ύπαρξη μετρητών.
Το 2004 πραγματοποιήθηκαν 565.000 ηλεκτρονικές κινήσεις κεφαλαίων, έναντι 447.000 το 2003, σημειώνοντας αύξηση κατά 26,6%. H αυξητική τάση συνεχίζεται και σύμφωνα με τα πρώτα διαθέσιμα στοιχεία, τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους παρατηρείται σχεδόν διπλασιασμός.
Πέρυσι, η ηλεκτρονική κίνηση κεφαλαίων αφορούσε 1,17 δισ. ευρώ, έναντι 630 εκατ ευρώ το 2003, σημειώνοντας αύξηση 86,4%!
Ομως, ο μεγαλύτερος όγκος της ηλεκτρονικής διακίνησης χρήματος στη χώρα μας αφορά το σύστημα συμψηφισμού επιταγών (DiaScheque).
Με ηλεκτρονικό τρόπο συμψηφίστηκαν πέρυσι 12.437.000 επιταγές συνολικής αξίας 93,2 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι αυξημένο κατά 26,8%, σε σύγκριση με εκείνο του 2003 (73,5 δισ. ευρώ).
Το σύστημα αυτό αφορά τον ηλεκτρονικό συμψηφισμό των επιταγών σε ευρώ που αγοράζουν οι τράπεζες. Σκοπός του συστήματος είναι ο αυθημερόν ηλεκτρονικός συμψηφισμός των επιταγών που αγοράζει μια τράπεζα και σύρονται σε βάρος των άλλων τραπεζών και ο αυθημερόν διακανονισμός τους στην Τράπεζα της Ελλάδος με τα ποσά που προκύπτουν από την εκκαθάριση των επιταγών. Το σύστημα αυτό λειτουργεί με την αρχή του check trunction, σύμφωνα με την οποία το τραπεζικό κατάστημα αγοράς της επιταγής δεν διακινεί περαιτέρω το σώμα της επιταγής, αλλά αποστέλλει στην ΔΙΑΣ AE μέσω του ηλεκτρονικού κέντρου της τράπεζάς του, ηλεκτρονικό μήνυμα με τα στοιχεία της (αριθμός λογαριασμού, αριθμός επιταγής, ποσό και ημερομηνία έκδοσης).
Στη δεύτερη θέση, σύμφωνα με τον όγκο και την αξία των κεφαλαίων που διακινούνται ηλεκτρονικά, έρχεται το σύστημα πληρωμής αποδοχών και λοιπών υποχρεώσεων. Το σύστημα αυτό (DiasPay) εξυπηρετεί μαζικές πληρωμές φορέων και επιχειρήσεων, όπως πληρωμή μισθών, συντάξεων, μερισμάτων, επιδομάτων κ.λπ. Προσφέρει τη δυνατότητα σε κάθε φορέα (Δημόσιο, επιχείρηση, οργανισμό) να διενεργεί μαζικά πληρωμές προς τρίτους (μισθοί, συντάξεις κ.λπ.) με πίστωση των λογαριασμών των δικαιούχων σε οποιαδήποτε τράπεζα επιθυμεί ο δικαιούχος.
Με τον τρόπο αυτό δικινήθηκαν πέρσι 18,72 δισ. ευρώ, έναντι 15,66 δισ. ευρώ το 2003 (αύξηση 19,5%, αφού πραγματοποιήθηκαν 26.035.500 πληρωμές, έναντι 25.069.000 το 2003).
Μετά τις μαζικές πληρωμές ακολουθούν οι μαζικές… εισπράξεις. Ηλεκτρονικά πέρυσι εισπράχθηκαν 13,9 δισ. ευρώ μέσω 5.588.000 εντολών. Το ηλεκτρονικό σύστημα μαζικών εισπράξεων αφορά κυρίως ΦΠΑ και εισφορές IKA. Διεκπεραιώνει δύο κατηγορίες εντολών:
– Εντολή άμεσης χρέωσης με την οποία ο εντολέας πελάτης δίνει στην τράπεζά του πάγια εντολή χρέωσης του λογαριασμού του, για ημερομηνίες και ποσά που θα προσδιορίζονται κάθε φορά από τον δικαιούχο. Για παράδειγμα πάγια πληρωμή λογαριασμών OTE.
– Εντολή πληρωμής, με την οποία ο εντολέας δίνει κατά περίπτωση ad hoc (εκείνη τη στιγμή) εντολή στην τράπεζά του να χρεώσει τον λογαριασμό του, προκειμένου να εξοφλήσει συγκεκριμένη υποχρέωσή προς έναν οργανισμό.
Στην τελευταία θέση βρίσκεται η ηλεκτρονική πληρωμή φόρων. Σκοπός του συστήματος αυτού είναι να προσφέρεται η δυνατότητα στους φορολογούμενους να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους με χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας μέσω μηχανημάτων POS της ΔΙΑΣ που είναι εγκατεστημένα σε ΔΟΥ. Το 2004 πραγματοποιήθηκαν 19.662 συναλλαγές αξίας 16 εκατ. ευρώ. Το 2003 πραγματοποιήθηκαν 12.161 συναλλαγές αξίας 9,5 εκατ. ευρώ. Παρά το μικρό μέγεθος των συναλλαγών αυτών, παρατηρείται σημαντικός ρυθμός αύξησης. Το 2004 η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε κατά 70%. Φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν τις 24.000 οι συναλλαγές αυτές.
Σημειώνεται ότι η υπηρεσία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στις ΔΟΥ, αφού έχει δημιουργηθεί για να μπορούν οι συναλλασσόμενοι να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους προς επιχειρήσεις ή φορείς για αγορά προϊόντων και υπηρεσιών με χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας μέσω μηχανημάτων EFT/POS ιδιοκτησίας ΔΙΑΣ A.E. που είναι εγκατεστημένα στους χώρους συναλλαγής.
