«Φρένο» στις καθυστερήσεις πληρωμών των λιανεμπόρων προς τους προμηθευτές νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών παραγωγών, συμπεριλαμβανομένων των γαλακτοβιομηχανιών και των αλλαντοβιομηχανιών, επιχειρεί να βάλει η νέα ψηφιακή πλατφόρμα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τη διασταύρωση της εξόφλησης των τιμολογίων εντός 60 ημερών από την παράδοση των προϊόντων. Το γεγονός, ωστόσο, ότι η καταχώριση των τιμολογίων είναι μεν υποχρεωτική, η σήμανσή τους όμως ως μη εξοφλημένων είναι προαιρετική, αναμένεται να περιορίσει σημαντικά –αν όχι να ακυρώσει– τον σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκε το μέτρο. Ο λόγος; Ο φόβος των παραγωγών –μικρών και μεγάλων– μήπως μια καταγγελία οδηγήσει στην «έξωση» των προϊόντων τους από τα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την ιδιότητα του παραγωγού, σύμφωνα με τον νόμο, έχουν όχι μόνο οι παραγωγοί αγροτικών και ζωικών προϊόντων, αλλά και οι μεταποιητικές βιομηχανίες που παράγουν γάλα νωπό και παστεριωμένο, φέτα, τυριά, γιαούρτι και αλλαντικά. Πρόκειται για ιδιαιτέρως σημαντικούς κλάδους τροφίμων, με τον τζίρο τους συνολικά στο κανάλι των σούπερ μάρκετ να ανέρχεται, σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, σε περίπου 1,8 δισ. ευρώ. Εκπρόσωποι, ωστόσο, των βιομηχανιών εμφανίζονται εξαιρετικά επιφυλακτικοί για την αποτελεσματικότητα του μέτρου. «Ποιος παραγωγός θα τολμήσει να σημάνει τιμολόγιο ως μη εξοφλημένο; Δεν θα ξαναδεί τα προϊόντα του στα ράφια του σούπερ μάρκετ ή στην καλύτερη περίπτωση οι λιανέμποροι θα ζητούν μεγαλύτερη χρηματοδότηση των προωθητικών ενεργειών από τη βιομηχανία», τονίζει χαρακτηριστικά στην «Κ» διοικητικό στέλεχος μεγάλης γαλακτοβιομηχανίας, προσθέτοντας: «Θα ήταν ευχής έργον να πληρωνόμαστε εντός 60 ημερών, ενώ σήμερα ο μέσος όρος εντός των οποίων πληρωνόμαστε από τους λιανεμπόρους είναι οι 100 ημέρες».
Από χθες, λοιπόν, τέθηκε σε λειτουργία η νέα ψηφιακή πλατφόρμα http://e-services.minagric.gr/fftransactionlogbook που δημιούργησε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σε εφαρμογή του νόμου 4492/2017 για τη «Διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων», ο οποίος προβλέπει ότι η εξόφληση των τιμολογίων από τους εμπόρους που προμηθεύονται νωπά και ευαλλοίωτα αγροτικά προϊόντα θα γίνεται υποχρεωτικά εντός 60 ημερών. Μάλιστα, σύμφωνα με το άρθρο 2 του εν λόγω νόμου, κάθε συμφωνία μεταξύ των μερών που είναι αντίθετη με το παραπάνω χρονικό πλαίσιο θεωρείται άκυρη. Στην υπόλοιπη αγορά η εξόφληση των τιμολογίων έχει μεν ως όριο τις 60 ημέρες βάσει του νόμου 4152/2013, επιτρέπεται όμως να υπάρχουν και συμφωνίες με διαφορετικούς όρους.
Πώς λειτουργεί η πλατφόρμα; Χρησιμοποιώντας τους κωδικούς Τaxis, ο παραγωγός αγροτικών προϊόντων καταχωρίζει στην πλατφόρμα, εντός 25 ημερών από την επομένη της έκδοσης ενός τιμολογίου πώλησης, ηλεκτρονικό αντίγραφο αυτού. Από την επομένη της έκδοσης του τιμολογίου και εντός 60 ημερών ο έμπορος έχει τη δυνατότητα να σημάνει καταχώριση με την οποία δεν συμφωνεί. Από την 61η μέχρι την 70ή ημέρα από την επομένη της ημερομηνίας έκδοσης του τιμολογίου, οι αντισυμβαλλόμενοι έχουν μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας τις ακόλουθες δυνατότητες: α) ο παραγωγός μπορεί να σημάνει το τιμολόγιό του ως «μη εξοφλημένο», β) σε περίπτωση αμφισβήτησης του ισχυρισμού περί μη εξόφλησης, δίνεται εκατέρωθεν η δυνατότητα να εκθέσουν άπαξ τους ισχυρισμούς τους και να αναρτήσουν τα σχετικά αποδεικτικά τους μέσα. Σε περίπτωση μη άρσης της αμφισβήτησης, επιλαμβάνεται η αρμόδια υπηρεσία και εισηγείται τις προβλεπόμενες κυρώσεις, εφόσον προηγουμένως έχει καλέσει εγγράφως τους ενδιαφερομένους να εκθέσουν εντός 10 ημερών τους ισχυρισμούς τους. Βάσει τροποποιήσεων που έγιναν στον νόμο 4492/2017 τον περασμένο Δεκέμβριο, προβλέπεται ότι οι Αρχές μπορούν να ζητήσουν άρση τραπεζικού απορρήτου σε περίπτωση αμφισβήτησης των συναλλαγών, ενώ σε περίπτωση που ένας έμπορος δεν εξοφλεί εντός 60 ημερών ένα τιμολόγιο, τιμωρείται με πρόστιμο ίσο με το 15% της αξίας του τιμολογίου. Σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο προσαυξάνεται σε 30% επί της αξίας του τιμολογίου και σε 50% εάν ο ίδιος έμπορος υποπέσει στην ίδια παράβαση για τρίτη φορά.
