Οι διεθνείς τιμές σε δύο βασικά καταναλωτικά προϊόντα, τον καφέ και τη σοκολάτα, υποχωρούν τους τελευταίους μήνες του 2025, έπειτα από ένα ράλι διετίας.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα τρέχοντα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το κακάο κυμαίνονται πλέον γύρω σε 5.300-6.200 δολάρια/τόνο και του καφέ Arabica γύρω στα 2,50-3,50 δολάρια/λίβρα, χαμηλότερα έως και 50% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.
Το κλίμα της αγοράς του κακάο μάλιστα κλίνει προς νέα μείωση των τιμών το 2026 λόγω των καλύτερων συγκομιδών στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα, αλλά και τη μειωμένη ζήτηση από τις σοκολατοβιομηχανίες. Αντίστοιχη εικόνα εμφανίζει και η αγορά του καφέ.
Με αυτή την εικόνα διεθνώς, κανονικά θα θεωρείτο ότι είναι θέμα χρόνου η εγχώρια αγορά λιανικής να ενσωματώσει τις μειώσεις. Και όμως, ενώ το κλίμα διεθνώς έχει φτιάξει και για τα δύο προϊόντα, ένας ευρωπαϊκός κανονισμός, που τίθεται σε ισχύ από το νέο έτος για τις μεσαίες και τις μεγάλες επιχειρήσεις και από το καλοκαίρι για τις μικρές, μπορεί να ανατρέψει τα πάντα. Προβλέπει ότι οι εταιρείες που εμπορεύονται καφέ και κακάο (αλλά και βοοειδή, φοινικέλαιο, σόγια, ξύλο) δεν θα μπορούν να το κάνουν από χώρες που αποψιλώνουν τα δάση τους ή παραβιάζουν τους τοπικούς περιβαλλοντικούς νόμους. Και βέβαια, θα πρέπει να το αποδεικνύουν με σχετικά έγγραφα. Τα πρόστιμα για όσους φέρνουν εμπορεύματα από αυτές τις χώρες θα φτάνουν έως και 4% του κύκλου εργασιών της εταιρείας.
Ηδη ο συγκεκριμένος κανονισμός θεωρείται υπεύθυνος για μεγάλο μέρος της ακρίβειας των προηγούμενων μηνών, στον καφέ και στη σοκολάτα, καθώς ενόψει της εφαρμογής του πολλοί ισχυροί «παίκτες» των δύο προϊόντων αγόραζαν μαζικά προϊόν, αποθεματοποιώντας το, σε μια προσπάθεια να παρακάμψουν την απαίτηση να αποδείξουν ότι το εφοδιάστηκαν από γη που δεν αποψιλώθηκε μετά το 2020. Λιγότερο προϊόν στην αγορά σημαίνει ακόμα υψηλότερες τιμές και το γαϊτανάκι συνεχίζεται.
Το παράδειγμα του καφέ και της σοκολάτας δείχνει πώς μια λάθος εκτίμηση, σε λάθος χρόνο, από έναν σημαντικό οικονομικό σχηματισμό όπως η Ε.Ε., μπορεί να αλλάξει άρδην το τοπίο στις τιμές, συντηρώντας μόνιμες εστίες πληθωρισμού. Η Ε.Ε. νόμιζε για πολλά χρόνια ότι μπορούσε να αλλάξει όλο τον κόσμο. Στην πραγματικότητα φορτώνει συνεχώς με επιβαρύνσεις τους καταναλωτές πολίτες της και με μειωμένη ανταγωνιστικότητα τις επιχειρήσεις της.
Η αποψίλωση των δασών είναι υπαρκτό και σοβαρό ζήτημα· κανείς δεν το αμφισβητεί. Ωστόσο είναι άλλο να χτίζεις διεθνείς συνεργασίες και άλλο να περιμένεις ότι μια μονομερής ευρωπαϊκή ρύθμιση θα υποχρεώσει τις χώρες παραγωγής να ακολουθήσουν.
Η επιμονή στην εφαρμογή του συγκεκριμένου κανονισμού δείχνει ακόμη και πόσο δύσκολη είναι η διαχείριση θεμάτων της καθημερινότητας όπως είναι ο καφές ή η σοκολάτα, όταν δεν έχουμε όλα τα στοιχεία μπροστά μας. Εμείς συζητάμε γιατί δεν περνούν οι μειώσεις στον σερβιριζόμενο ή στον καφέ στο σπίτι, στη «μαύρη» ή στη σοκολάτα γάλακτος, όταν υπάρχει κανονισμός που τιμολογεί διαφορετικά τον καφέ και τη σοκολάτα από άρτια ή αποψιλωμένα δάση.
