Συνεχίζεται για ακόμα μία χρονιά η «χειμερία νάρκη» της αγοράς χειμερινών εξοχικών κατοικιών. Οι υπερβολές του παρελθόντος που οδήγησαν σε υπερδόμηση έχουν καταστήσει τη συγκεκριμένη κατηγορία σε αρνητικό πρωταγωνιστή της αγοράς κατοικίας, καθώς παραμένει καθηλωμένη σε αξίες πολύ χαμηλότερες σε σχέση με την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση. Την ίδια στιγμή, από το 2017 μέχρι σήμερα, στην υπόλοιπη αγορά, οι τιμές των κατοικιών όχι μόνο έχουν καταγράψει «ράλι» από 70% έως 100% (ανάλογα με την περιοχή και την κατάσταση του ακινήτου), αλλά έχουν πλέον επιστρέψει σε επίπεδο παραπλήσιο ή και σημαντικά υψηλότερο συγκριτικά με την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Ωστόσο, όπως καταγράφει η φετινή ετήσια έρευνα της εταιρείας πιστοποιημένων εκτιμητών ακινήτων Geoaxis για την αγορά των χειμερινών εξοχικών, οι τιμές είναι σήμερα μειωμένες κατά 54% κατά μέσον όρο. Μάλιστα στις περιοχές που παρακολουθεί η εταιρεία, δηλαδή σε Αράχωβα, Καρπενήσι, Τρίκαλα Κορινθίας και Αγιο Αθανάσιο Πέλλας, οι τιμές δεν έχουν σημειώσει ιδιαίτερη μεταβολή τον τελευταίο χρόνο. Μόνο στην Αράχωβα παρατηρείται μικρή άνοδος κατά 2,6%, σε 1.690 ευρώ/τ.μ., όταν το 2008 η μέση τιμή διαμορφωνόταν σε 3.000 ευρώ/τ.μ.
Η πάλαι ποτέ «Μύκονος του χειμώνα», παρότι διατηρεί την αίγλη της μεταξύ των θαμώνων των χιονοδρομικών κέντρων και ανθρώπων υψηλότερων εισοδημάτων, δεν παρουσιάζει την ίδια εικόνα όσον αφορά την αγορά κατοικίας. Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Ξυλά, επικεφαλής της Geoaxis, «οι τιμές των χειμερινών κατοικιών έχουν μειωθεί στο μισό σε σχέση με την αρχή της κρίσης το 2008, και ακόμα και σήμερα χιλιάδες σπίτια παραμένουν απούλητα καθώς η ζήτηση εξακολουθεί να κινείται σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο. Χαρακτηριστική είναι η εικόνα στο Λιβάδι της Αράχωβας, όπου μετά το κατασκευαστικό “αμόκ” –σε σημείο που μεζονέτες κτίστηκαν σχεδόν και μέσα στη λίμνη–, δεκάδες συγκροτήματα παραμένουν ολοκληρωμένα δίχως καμία προοπτική άμεσης διάθεσης».
Ούτε η πώληση κάτω από το κόστος δείχνει να ενεργοποιεί τη ζήτηση, ενώ πολλά αξιοποιούνται πλέον για βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Οπως αναφέρει ο κ. Ξυλάς, παρά την πρόσκαιρη αύξηση που σημειώθηκε στις τιμές την περίοδο 2018-2019, αρκετοί κατασκευαστές που επένδυσαν μέσω δανεισμού στην ανέγερση πολυτελών κατοικιών, με συνολικό κόστος κατασκευής και αγοράς γης πάνω από 1.500 ευρώ/τ.μ., εξακολουθούν να βρίσκονται πλήρως εγκλωβισμένοι, αφού ούτε η πώληση κάτω από το κόστος δείχνει να ενεργοποιεί τη ζήτηση.
Αλλωστε η αγορά εξοχικής κατοικίας και δη σε ορεινές περιοχές απευθύνεται κυρίως σε Ελληνες αγοραστές. Επομένως η ζήτηση είναι φυσιολογικό να παραμένει χαμηλή, καθώς το βασικό ζητούμενο σήμερα είναι η εξασφάλιση προσιτής κύριας κατοικίας και όχι δευτερεύουσας κατοικίας και μάλιστα σε κάποιο ορεινό προορισμό, παρότι το κόστος φαντάζει ελκυστικό συγκριτικά με την υπόλοιπη αγορά.
Ενας ακόμα λόγος που λειτουργεί αρνητικά είναι και η κλιματική αλλαγή, η οποία έχει οδηγήσει σε περιορισμένες χιονοπτώσεις τα τελευταία χρόνια, μειώνοντας έτσι και το ενδιαφέρον, ενώ συρρικνώνεται και η περίοδος υψηλής ζήτησης, ακόμα και για ενοικίαση, σε σημεία που διαθέτουν χιονοδρομικά κέντρα. Πάντως, πολλά από τα απούλητα σπίτια αξιοποιούνται πλέον μέσω ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης λόγω αδυναμίας ανανέωσης τυπικών μισθώσεων με τη σεζόν. Οι περισσότεροι επισκέπτες ενδιαφέρονται για ολιγοήμερη διαμονή παρά για ενοικίαση με τη σεζόν κι ακόμα περισσότερο για αγορά.
Προβληματική είναι η πολύ μεγάλη επιφάνεια των διαθέσιμων προς πώληση κατοικιών, δείγμα των υπερβολών που σημειώθηκαν την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μέση επιφάνεια διαμορφώνεται σε 142,5 τ.μ. ανά ακίνητο, με τη μεγαλύτερη να εντοπίζεται στα σπίτια στον Αγιο Αθανάσιο Πέλλας με 196 τ.μ. και τη μικρότερη στο Καρπενήσι με 100 τ.μ., κυρίως λόγω των παλαιότερων και πιο τυπικών κατοικιών που προσφέρονται εκεί. Η μέση ηλικία εξοχικής κατοικίας που διατίθεται μέσω αγγελιών διαμορφώνεται σήμερα στα 27,5 χρόνια. Η μεγαλύτερη ηλικία κατασκευών καταγράφεται στο Καρπενήσι με 35 χρόνια και η μικρότερη στον Αγιο Αθανάσιο Πέλλας με 19 έτη.
