Το πρώτο που θα περίμενε κανείς να ακούσει από όσα ανακοινώθηκαν για τη λειψυδρία, πέραν των έργων των 2,5 δισ. ευρώ, ήταν κάτι πιο απλό στη σύλληψη. Οτι μπαίνει, για παράδειγμα, στοπ στις πισίνες στο λεκανοπέδιο (έχουν γεμίσει οι νέες οικοδομές στα προάστια), ότι περιορίζεται το πότισμα στα γκαζόν, ότι ξεκινάει πραγματική εξοικονόμηση, ότι όπως κάναμε πριν από τρεις δεκαετίες θα πρέπει να βάζουμε τουβλάκια στα καζανάκια και μετρητές κατανάλωσης στα σπίτια.
Αντί γι’ αυτό ακούσαμε για φράγματα, αφαλατώσεις, εκτροπές, δίκτυα και μεγαλεπήβολα έργα υποδομής. Αναγκαία μεν, αλλά δαπανηρά. Κανείς δεν διαφωνεί ότι το νερό είναι ζήτημα ζωής και επιβίωσης. Ομως το σχέδιο των 2,5 δισ. ευρώ δεν είναι σχέδιο εξοικονόμησης, είναι σχέδιο δαπανών. Και οι δαπάνες κάπως πρέπει να πληρωθούν.
Αν θεωρήσουμε δεδομένα τα έργα, οι επιλογές πληρωμής τους είναι ξεκάθαρα δύο. Μαζί με την κοινοτική χρηματοδότηση που έχει βρεθεί, είτε θα πληρώσει ο κρατικός προϋπολογισμός είτε θα αυξηθούν τα τιμολόγια του νερού. Δηλαδή ή θα το πληρώσουμε ως φορολογούμενοι ή θα το πληρώσουμε ως καταναλωτές.
Τα έργα για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας θα τα πληρώσουμε είτε ως φορολογούμενοι είτε ως καταναλωτές. Το πρώτο είναι προφανώς άδικο.
Το πρώτο είναι σαφέστατα το πιο άδικο. Γιατί τότε όλοι πληρώνουν το ίδιο. Κι εκείνος που έχει τρεις πισίνες, κι εκείνος που μετράει τις σταγόνες για να μη φουσκώσει ο λογαριασμός. Αν είναι να πληρώσουμε κάπως το κόστος –και είναι βέβαιο ότι θα κληθούμε να το πληρώσουμε–, τουλάχιστον ας είναι με δίκαιο τρόπο.
Με πραγματική κλιμάκωση ανάλογα με την κατανάλωση, με όρια για την υπερβολή, με προστασία για τα νοικοκυριά και τους πιο αδύναμους.
Η τελευταία αύξηση των τιμολογίων είχε γίνει το μακρινό 2008. Εκτοτε το θέμα του νερού και η τύχη των εταιρειών ύδρευσης πέρασαν από χίλια κύματα. Από τους φόβους για ιδιωτικοποίησή του μέχρι την οριστική επιστροφή στο «βαθύ κράτος». Καταλήξαμε όμως ως κοινωνία στο ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό. Τώρα πλέον πρέπει να συμφωνήσουμε ότι δεν είναι ανεξάντλητο και βέβαια ότι δεν είναι δωρεάν. Κοστίζει να το φέρεις, να το καθαρίσεις, να το διανείμεις και να το εξασφαλίσεις. Και αυτό δεν είναι εύκολο. Γιατί οι υποδομές γερνούν, οι ανάγκες αυξάνονται, η λειψυδρία πλησιάζει. Επίσης, οι βροχές λιγοστεύουν, τα φράγματα στεγνώνουν και τα δίκτυα έχουν διαρροές.
Αν θέλουμε να έχουμε νερό, πρέπει πρώτα να μάθουμε να το σεβόμαστε. Κι αν πράγματι έρχεται εποχή αυξήσεων, τουλάχιστον ας γίνει με λογική και μέτρο. Οχι για να ξαναγεμίσουν οι πισίνες, αλλά για να μη σταματήσουν οι βρύσες.
