Αναβλήθηκε για έναν χρόνο η ψηφοφορία των μελών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) επί του προτεινόμενου νέου πλαισίου μηδενικών καθαρών εκπομπών άνθρακα (IMO Net Zero Framework – NZF), που υποστήριξαν η Ευρωπαϊκή Ενωση, η Κίνα και άλλα κράτη.
Στη συμφωνία, αντιτάχθηκαν σθεναρά οι ΗΠΑ, ενώ η Ελλάδα, της οποίας η επιρροή στην παγκόσμια ναυτιλία είναι σημαντική λόγω του εκτοπίσματος της ελληνόκτητης ποντοπόρου, όπως και η Κύπρος, είχαν εκφράσει νωρίτερα σοβαρές επιφυλάξεις.
Η ελληνική αντιπροσωπεία, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε λάβει οδηγίες να απέχει σε περίπτωση που τελικά η ψηφοφορία γινόταν, σε μία απόφαση που ερμηνεύεται και ως τήρηση ίσων αποστάσεων μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ.
Τετραήμερο θρίλερ διαπραγματεύσεων
Προηγήθηκε ένα τετραήμερο θρίλερ πολιτικών αντεγκλήσεων, δημόσιων προειδοποιήσεων και παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων στη συνεδρίαση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) στο Λονδίνο με αντικείμενο την έγκριση ή απόρριψη ενός νέου πλαισίου μηδενικών καθαρών εκπομπών άνθρακα (IMO Net Zero Framework – NZF).
Η ψηφοφορία αρχικά αναβλήθηκε από μέρα σε μέρα και κατόπιν, την Παρασκευή, τελευταία μέρα της συνόδου, από ώρα σε ώρα. Τελικά αποφασίστηκε η ψηφοφορία να αναβληθεί για έναν χρόνο.
Μία μέρα πριν, την Πέμπτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωνε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι ήταν «εξοργισμένος» με την πρωτοβουλία και δεν θα υποστηρίξει τον «παγκόσμιο πράσινο νέο φόρο απάτης στη ναυτιλία… με κανέναν τρόπο». «Σταθείτε με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ψηφίστε ΟΧΙ στο Λονδίνο», έγραψε στο δίκτυό του Truth Social.
Τι είναι το Net Zero Framework
Το NZF είναι ένα νέο κανονιστικό σύστημα που προτείνεται για την παγκόσμια ναυτιλία για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050. Θεσπίζει νομικά δεσμευτικό παγκόσμιο πλαίσιο που χρησιμοποιεί ένα υποχρεωτικό πρότυπο έντασης καυσίμου αερίων θερμοκηπίου και έναν μηχανισμό τιμολόγησης: Τα πλοία που υπερβαίνουν ορισμένα όρια εκπομπών θα πρέπει να πληρώνουν πρόστιμο, ενώ εκείνα με τις καλύτερες επιδόσεις θα κερδίζουν μονάδες για να τις εμπορεύονται. Παραμένει αδιευκρίνιστο όμως το πώς ακριβώς θα γίνεται η διαχείριση των κονδυλίων αυτών.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε προειδοποιήσει ήδη πριν την Παρασκευή τις χώρες που υποστηρίζουν το NZF για περιορισμούς στις θεωρήσεις visa για τα πληρώματα, επιπλέον λιμενικά τέλη και κυρώσεις κατά αξιωματούχων. Ορισμένα κράτη είχαν υποχωρήσει και θα ακολουθούσαν τη γραμμή των ΗΠΑ, ενώ άλλα όχι, ανέφεραν παρατηρητές. Οι αντιδράσεις ήταν επίσης εμφανείς στο ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο, με την Ελλάδα και την Κύπρο να εκφράζουν ανοιχτά επιφυλακτικότητα για το πακέτο.
Η Σιγκαπούρη την Παρασκευή ηγήθηκε των εκκλήσεων για αναβολή των συζητήσεων μέχρι το επόμενο έτος, ώστε να εξασφαλιστεί ευρύτερη συναίνεση. Υποστηρίχθηκε από τη Λιβερία, ένα από τα μεγαλύτερα κράτη σημαίας στον κόσμο, αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Πολλές άλλες χώρες όπως η Σαουδική Αραβία εξέφρασαν επίσης την αντίθεσή τους ενώ και ενώσεις πλοιοκτησίας έχουν εκφράσει ανησυχία για τον ρυθμό των αλλαγών και ζήτησαν αναβολή. Οι υποστηρικτές του σχεδίου ισχυρίζονταν ότι ένα «όχι» ή μια καθυστερημένη ψηφοφορία θα ήταν μια τεράστια χαμένη ευκαιρία στην πορεία προς το μηδενικό καθαρό καύσιμο. Οι στόχοι είναι ήδη εξαιρετικά δύσκολοι λόγω της έλλειψης άμεσων, προφανών εναλλακτικών λύσεων στα παραδοσιακά καύσιμα πλοίων και του περιορισμένου χρόνου για την ανάπτυξή τους.
