Αν οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης έχουν εντυπωσιάσει το ευρύ κοινό όπως έγιναν γνωστές τα τελευταία τρία χρόνια, η είδηση που όχι μόνον αιφνιδιάζει αλλά προκαλεί ίλιγγο στον μέσο άνθρωπο είναι το ύψος των αμοιβών στον κλάδο, που οδεύει προς τη στρατόσφαιρα. Οι τεχνολογικοί κολοσσοί των ΗΠΑ προσφέρουν κυριολεκτικά αμύθητα ποσά στα ταλέντα της τεχνητής νοημοσύνης όπως η Meta του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, για παράδειγμα, με την απίστευτη αμοιβή των 10 εκατ. δολ. ετησίως για τους ερευνητές τεχνητής νοημοσύνης, που θέτει ένα είδος πλαφόν στον θηριώδη ανταγωνισμό ανάμεσα στις εταιρείες του κλάδου. Ο προφανής λόγος είναι η επέλαση της νέας τεχνολογίας και η συνεπακόλουθη αύξηση της ζήτησης, που δεν ακολουθούνται από αντίστοιχη αύξηση του αριθμού των ταλέντων. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται προφανές ότι οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν τα περισσότερα, στην πράξη προσφέρουν περίπου τα διπλάσια από όσα μπορούν να διαθέσουν οι ανταγωνιστές τους σε άλλες χώρες, και βέβαια μπορούν να κατισχύσουν οριστικά στη νέα αγορά.
Και δεν είναι μόνον η οικονομική υπεροχή των αμερικανικών εταιρειών που τους έχει διασφαλίσει έως τώρα την κυριαρχία τους στην υψηλή τεχνολογία, μια και η υπερδύναμη προσφέρει και τις μεγαλύτερες δυνατότητες για σταδιοδρομία στον χώρο. Καθώς, όμως, γίνεται ολοένα και πιο θηριώδης ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία στη νέα τεχνολογία και οι χώρες που έχουν μπει στον χορό, από τη Νότια Κορέα μέχρι το Καζακστάν και από την Κίνα μέχρι τη Μέση Ανατολή, κατορθώνουν να ανταγωνιστούν την «υπεροπλία» της Αμερικής. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του κλάδου, το 2022, πάνω από το 50% των πλέον επίλεκτων ταλέντων της τεχνητής νοημοσύνης εργάζονταν στις ΗΠΑ όταν το ίδιο χρονικό διάστημα το αντίστοιχο ποσοστό στην Κίνα δεν υπερέβαινε το 10%. Η γεωγραφία της τεχνητής νοημοσύνης αλλάζει, όμως, και η αρχή έχει γίνει από το περασμένο έτος, δηλαδή πολύ προτού αναλάβει για δεύτερη φορά τα ηνία της υπερδύναμης ο Ντόναλντ Τραμπ και αρχίσει να καθιστά την Αμερική όλο και λιγότερο ελκυστική για τους μετανάστες της τεχνολογίας. Από το 2024 και μετά, μόλις το 25% των ταλέντων που κλάδου που μεταναστεύουν για να εργαστούν στην τεχνητή νοημοσύνη καταλήγει στην Αμερική. Οχι μόνον η Κίνα αλλά και οι ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Βρετανία, αλλά και ο Καναδάς, έχουν κατορθώσει να προσελκύσουν σημαντική μερίδα των ταλέντων.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την Κίνα, που έχει έτσι κι αλλιώς αιφνιδιάσει τους Αμερικανούς με τα άλματά της στην τεχνητή νοημοσύνη, μετασχηματίζει το τοπίο της αυξάνοντας δραματικά τις πανεπιστημιακές σχολές τεχνολογίας και επιστήμης, μεριμνά για τη σύσφιγξη των σχέσεων ανάμεσα στα πανεπιστήμιά της και στις ανάγκες των βιομηχανιών της μέσω της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, ενώ προωθεί σειρά προγραμμάτων με στόχο τον επαναπατρισμό των ταλέντων. Και τα αποτελέσματα είναι προφανή, αφού ήδη από το 2022 σχεδόν 50% της ελίτ των ταλέντων τεχνητής νοημοσύνης είχαν πάρει το πρώτο πτυχίο τους από πανεπιστήμιο της Κίνας. Πρόκειται για σημαντική αύξηση, δεδομένου ότι μόλις το 2019 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μόνον 30%. Την ίδια στιγμή, οι πλούσιες χώρες του Κόλπου, που προσπαθούν να μετασχηματίσουν τις οικονομίες τους και να ανοίξουν τις αγορές τους, γίνονται όλο και πιο ελκυστικές για τους μετανάστες της υψηλής τεχνολογίας καθώς προσφέρουν άλλα πλεονεκτήματα. Η Σαουδική Αραβία επιστρατεύει τα πετροδολάρια του κρατικού επενδυτικού ταμείου της για τη χρηματοδότηση κέντρων δεδομένων, αλλά και για την παραγωγή μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Ετσι από κοινού με τα αραβικά εμιράτα, οι πλούσιες αυτές χώρες του Κόλπου έχουν προσελκύσει 8% περισσότερα ταλέντα σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο έτος. Παράλληλα, το Αμπου Ντάμπι έχει δημιουργήσει πανεπιστήμιο αποκλειστικά και μόνο για την τεχνητή νοημοσύνη, ενώ προσφέρει μόνιμη άδεια παραμονής με δικό του πρόγραμμα «χρυσής βίζας». Η παρουσία της Nvidia στην περιοχή προδίδει πόσο δυναμικά κινούνται οι χώρες του Κόλπου στην παγκόσμια κούρσα.
Η Κίνα αυξάνει τις πανεπιστημιακές σχολές τεχνολογίας και προωθεί σειρά προγραμμάτων για επαναπατρισμό ερευνητών.
Η οικονομική δύναμη που απουσιάζει ηχηρά από την παγκόσμια κούρσα είναι η εμπόλεμη Ρωσία, αν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει από το 2017 προβλέψει πως ο κυρίαρχος του κόσμου θα είναι σύντομα όποιος καταλάβει ηγετική θέση στην τεχνητή νοημοσύνη. Η απουσία της εκπλήττει, αλλά τα τρία χρόνια που η τεχνητή νοημοσύνη γνωρίζει πρωτοφανή εκτόξευση συμπίπτουν χρονικά με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ετσι η Ρωσία απουσιάζει, αν και παραδοσιακά έχει να επιδείξει μεγάλη ιστορία τεχνολογικών καινοτομιών και σημαντική δεξαμενή ταλέντων στην τεχνολογία και στη μηχανολογία. Η Ρωσία διαθέτει πλήρες δίκτυο εγχώριων εταιρειών τεχνολογίας, από τη μηχανή ανίχνευσης Yandex μέχρι το μέσο κοινωνικής δικτύωσης VKontakte.
Οι χώρες του Κόλπου γίνονται όλο και πιο ελκυστικές με νέες επενδύσεις και το πρώτο πανεπιστήμιο τεχνητής νοημοσύνης.
Λίγοι οι καλοί
Ο επικεφαλής της Μeta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, δήλωσε προσφάτως ότι «είναι πολύ μικρός ο αριθμός των ερευνητών, των καλύτερων δηλαδή, που θέλουν όλα τα εργαστήρια, γι’ αυτό και τα κεφάλαια που δαπανώνται για να τους προσελκύσουν είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρά σε σύγκριση με το σύνολο των επενδύσεων στον κλάδο».
50%
της ελίτ των ερευνητών τεχνητής νοημοσύνης έχουν πάρει το πρώτο πτυχίο τους στην Κίνα.
Μεγάλος ανταγωνισμός
Διευθυντικό στέλεχος της Synthesia που κατασκευάζει βίντεο με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, ο Αλεξάντρου Βόικα επισημαίνει ότι «και πριν από 15 χρόνια υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός για μηχανολόγους λογισμικού, αλλά ενώ η AI εξελίσσεται, ο αριθμός όσων έχουν ειδικευθεί σε αυτόν τον τομέα έχει παραμείνει σχεδόν σταθερός».
500
εκατ. ευρώ έχει διαθέσει η Ε.Ε. στην προσπάθειά της να προσελκύσει τα ταλέντα της τεχνητής νοημοσύνης.
Αύξηση της ζήτησης
Ο Μπεν Λιτβίνοφ, υποδιευθυντής στην εταιρεία ανεύρεσης ταλέντων τεχνολογίας Robert Walters, τόνισε ότι «είναι μεγάλη η αύξηση της ζήτησης σε ό,τι αφορά ειδικότερα τους ειδικούς στην ανάλυση AI και στις μηχανές εκμάθησης, όπως και για όσους αναπτύσσουν προηγμένα μοντέλα με βάση τις εφαρμογές τύπου GPT».
