Οι ελάχιστες αιτήσεις για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του ελληνικού Δημοσίου αναγκάζουν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να παρατείνει κατά ένα χρόνο τη διαδικασία, δίνοντας παράλληλα τον απαραίτητο χρόνο για τη συγκέντρωση των δικαιολογητικών σε όσους επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση.
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, οι αιτήσεις από τους δικαιούχους – καταπατητές ανέρχονται σε 5.260, όταν το οικονομικό επιτελείο υπολόγιζε ότι περισσότεροι από 50.000 θα έκαναν χρήση των ευεργετικών διατάξεων νομιμοποιώντας και εξαγοράζοντας τα ακίνητα που καταπάτησαν στο παρελθόν, σε σύνολο περίπου 90.000 καταπατημένων εκτάσεων.
Αυτό που μένει να διαπιστωθεί είναι εάν θα ενεργοποιηθούν τα πρωτόκολλα εξώσεων για όσους αγνόησαν τη νομοθεσία και δεν υπέβαλαν αίτηση.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφέρεται ότι: Με τον νόμο 5024/2023 θεσπίστηκε η δυνατότητα εξαγοράς των διακατεχόμενων δημοσίων κτημάτων (δηλαδή, ακινήτων της δημόσιας περιουσίας που έχουν καταληφθεί παράνομα από ιδιώτες), υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι αυστηροί όροι που προβλέπει η νομοθεσία. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων ξεκίνησε πέρυσι σε δύο φάσεις, ανάλογα με τις περιφερειακές ενότητες της χώρας: από τις 30 Σεπτεμβρίου 2024 για ορισμένες εξ αυτών και από τις 31 Οκτωβρίου 2024 για τις υπόλοιπες. Με απόφαση του υπουργείου Οικονομικών, η τελική προθεσμία για όλες τις περιοχές της χώρας παρατείνεται κατά ένα έτος και συγκεκριμένα έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2026, προκειμένου οι πολίτες να αξιοποιήσουν τη σχετική δυνατότητα και να επιλυθούν εκκρεμότητες που παραμένουν έως σήμερα.
Πηγές του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σημειώνουν ότι μετά τη λήξη της προθεσμίας και για όσα ακίνητα δεν θα υποβληθεί αίτηση εξαγοράς, αυτά θα κατοχυρωθούν υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο θα αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι περισσότερες αιτήσεις έχουν υποβληθεί από καταπατητές του νομού Αττικής. Αν και οι περισσότερες καταπατήσεις έχουν γίνει εκτός Αττικής, περίπου το 80% των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί είναι από δικαιούχους του νομού Αττικής. Αυτό σημαίνει ότι από τις 5.260 αιτήσεις οι 4.200 προέρχονται από τον νομό. Σύμφωνα με πληροφορίες, πολλές από αυτές είναι για ακίνητα σε ακριβές περιοχές όπως η Ανω Γλυφάδα, το Πανόραμα Βούλας και οι δήμοι πέριξ του Υμηττού, αλλά και στα Μεσόγεια.
Αυτή τη στιγμή στο Πανόραμα Βούλας, οι τιμές πώλησης των ακινήτων ξεκινούν από 4.800-5.000 ευρώ το τετραγωνικό και φθάνουν ακόμη και 9.000-10.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ενώ οι τιμές ενοικίασης για ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. κυμαίνονται ανάλογα με τη θέση από 1.500 ευρώ έως 2.500 ευρώ.
Σε σύνολο περίπου 90.000 καταπατη- μένων εκτάσεων, το υπ. Οικονομικών υπολόγιζε ότι οι αιτήσεις θα ξεπερνούσαν τις 50.000.
Για τους καταπατητές το τίμημα της εξαγοράς υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, αλλά και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία). Εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10% ή τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ μηνιαίως. Υπό συγκεκριμένες συνθήκες η αντικειμενική αξία μπορεί να μειωθεί από 20% έως και 80% (σπάνιες περιπτώσεις).
Βασική προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης εξαγοράς είναι η αδιαλείπτως κατοχή από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους επί δημοσίου ακινήτου:
α) Επί τουλάχιστον 30 έτη με τίτλο.
β) Επί τουλάχιστον 40 έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα.
γ) Η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα τουλάχιστον 5 έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
Οι αιτήσεις για την εξαγορά των διακατεχόμενων εκτάσεων καθώς και όλες οι σχετικές διαδικασίες και η επικοινωνία των αιτούντων με τις αρμόδιες υπηρεσίες πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας. Συγκεκριμένα, η είσοδος των αιτούντων γίνεται με κωδικούς Τaxisnet, ενώ παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον ΑΦΜ του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Η πρόσβαση στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα γίνεται μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr.
