Μέτρα ύψους 400 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης και την τόνωση των ενοικιαστών αλλά και των ιδιοκτητών περιλαμβάνει το πακέτο μέτρων της κυβέρνησης, το οποίο θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται από τον προσεχή Νοέμβριο. Η αρχή θα γίνει με την επιστροφή ενός ενοικίου στο 80% των ενοικιαστών τόσο για την κύρια κατοικία όσο και για τη φοιτητική, και από τον Ιανουάριο του 2026 θα εφαρμοστεί η νέα κλίμακα για τους έχοντες εισοδήματα από μισθώματα, ενώ θα περιορισθούν έως 35% τα τεκμήρια διαβίωσης για την πρώτη κατοικία. Παράλληλα, από τον Ιανουάριο του 2026 τα ενοίκια θα καταβάλλονται υποχρεωτικά από όλους μέσω του τραπεζικού συστήματος. Επίσης, σταδιακά καταργείται ο ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες ακινήτων σε οικισμούς έως 1.500 κατοίκους, ενώ παρατάθηκε η ισχύς των μπόνους για ανακαινίσεις κατοικιών.
Οι αλλαγές στον χάρτη των ακινήτων:
1. Από τον Νοέμβριο του 2025 και κάθε έτος επιστρέφεται ετησίως ένα ενοίκιο κύριας και φοιτητικής κατοικίας για το 80% των ενοικιαστών με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια (το μέτρο έχει ήδη θεσμοθετηθεί). Η ενίσχυση θα καταβληθεί στα τέλη Νοεμβρίου απευθείας στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων, χωρίς αίτηση, με βάση τα εισοδήματα και τα μισθωτήρια του προηγούμενου έτους. Το ποσό μπορεί να φτάσει έως τα 800 ευρώ ανά κατοικία, με προσαύξηση 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο.
2. Από τον Ιανουάριο του 2026 κάθε ενοικιαστής υποχρεώνεται να εξοφλεί μηνιαίως το ποσό που αναφέρεται στο μισθωτήριο συμβόλαιο με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Σε περίπτωση μη καταβολής του μισθώματος ηλεκτρονικά, δεν θα εκπίπτουν οι δαπάνες για το εισόδημα που αποκτά ο εκμισθωτής. Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης θα χάνει την έκπτωση φόρου 5% για τα ενοίκια που έχει εισπράξει. Παράλληλα, ο μισθωτής θα χάσει κάθε ενίσχυση ή επίδομα που παρέχεται από το κράτος για μισθώσεις.
3. Περιορίζονται οι φόροι για 161.587 ιδιοκτήτες ακινήτων. Στην κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων από ακίνητα εισάγεται νέος ενδιάμεσος συντελεστής 25% για τα εισοδήματα μεταξύ 12.000 και 24.000 ευρώ. Η αλλαγή αυτή μειώνει δραστικά τη φορολογική επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες μεσαίων εισοδημάτων, οι οποίοι μέχρι σήμερα πλήρωναν φόρο 35% για το τμήμα του εισοδήματός τους άνω των 12.000 ευρώ και έως 35.000 ευρώ. Η νέα κλίμακα που θα ισχύσει από το 2026 έχει ως εξής:
• Εως 12.000 ευρώ: 15%
• Από 12.001 έως 24.000 ευρώ: 25%
• Από 24.001 έως 35.000 ευρώ: 35%
• Από 35.001 ευρώ και άνω: 45%.
Συγκεκριμένα, με τη νέα κλίμακα οι φορολογούμενοι με εισοδήματα από 12.001 έως 24.000 ευρώ γλιτώνουν φόρο έως και 1.300 ευρώ τον χρόνο, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος. Για παράδειγμα, ένας ιδιοκτήτης με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ από ενοίκια θα δει τη φορολογική του επιβάρυνση να μειώνεται κατά 800 ευρώ, ενώ κάποιος με εισοδήματα 25.000 ευρώ θα έχει μείωση 1.200 ευρώ.
Περιορίζονται οι φόροι για 161.587 ιδιοκτήτες – Στην κλίμακα φορολόγησης των ενοικίων εισάγεται νέος ενδιάμεσος συντελεστής 25% για εισοδήματα 12.000 έως 24.000 ευρώ.
4. Τεκμήρια για κατοικίες. «Κουρεύεται» έως 35% το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες. Το νέο τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία (ιδιοκατοικούμενη, μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη) υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της ως εξής:
• 28 ευρώ ανά τ.μ (από 40 ευρώ/τ.μ.) για επιφάνεια κύ-ριων χώρων μέχρι και 80 τ.μ.
• 45 ευρώ ανά τ.μ (από 65 ευρώ/τ.μ.) για κύριους χώρους από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ.
• 77 ευρώ ανά τ.μ (από 110 ευρώ/τ.μ.) για επιφάνεια κατοικίας με κύριους χώρους από 120 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ.
• 140 ευρώ ανά τ.μ (από 200 ευρώ/τ.μ.) για κύριους χώρους από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ.
• 280 ευρώ ανά τ.μ (από 400 ευρώ/τ.μ.) για επιφάνεια κατοικίας με κύριους χώρους από 301 τ.μ. και άνω.
Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης από 2.800 ευρώ έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τετραγωνικό. Για τις μονοκατοικίες εφαρμόζεται προσαύξηση 20%, ενώ αντίθετα για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά μειώνονται κατά 50%. Το νέο τεκμήριο για τις κατοικίες εφαρμόζεται για τα εισοδήματα του 2025 που θα δηλωθούν με τις φορολογικές δηλώσεις του 2026.
5. Επεκτείνεται η απαλλαγή φόρου εισοδήματος για τρία έτη για κενές κατοικίες ή ακίνητα τύπου Airbnb που θα μισθωθούν με μακροχρόνια μίσθωση έως το τέλος του 2026. Η φοροαπαλλαγή αφορά εισοδήματα από κατοικίες που μισθώνονται με μακροχρόνιες συμβάσεις διάρκειας τουλάχιστον τριών ετών, εφόσον αυτές έχουν συναφθεί μεταξύ 8 Σεπτεμβρίου 2024 και 31 Δεκεμβρίου 2026. Το μέτρο αφορά ακίνητα έως 120 τ.μ. και η σύμβαση μίσθωσης διαρκεί 36 μήνες μετά τον μήνα υπογραφής της.
Επεκτείνεται η απαλλαγή φόρου εισοδήματος για τρία έτη για κενές κατοικίες ή ακίνητα τύπου Airbnb που θα μισθωθούν με μακροχρόνια μίσθωση έως το τέλος του 2026.
6. «Παγωμένος» μέχρι και το τέλος του 2026 θα παραμείνει ο φόρος υπεραξίας. Πρόκειται για ένα φόρο ο οποίος επιβαρύνει τους πωλητές ακινήτων. Σημειώνεται ότι ο φόρος υπεραξίας, αν και θεσπίστηκε το 2013, δεν εφαρμόσθηκε ποτέ.
7. Περισσότεροι από ένα εκατoμμύριο κάτοικοι μικρών χωριών θα γλιτώσουν από το 50% του ΕΝΦΙΑ για τις κύριες κατοικίες τους το 2026, ενώ το 2027 θα απαλλαγούν οριστικά από τον φόρο. Η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε δύο φάσεις αφορά πολίτες που έχουν κύρια κατοικία σε οικισμούς της Ελλάδας με λιγότερους από 1.500 κατοίκους, εξαιρουμένων των οικισμών που βρίσκονται στην Περιφέρεια Αττικής (πλην της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων). Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το οικονομικό επιτελείο, εξαιρούνται κατοικίες με συνολική φορολογητέα αξία άνω των 400.000 ευρώ. Η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ αφορά συνολικά 12.720 οικισμούς με συνολικό πληθυσμό 2.156.631 κατοίκων, σε σύνολο 13.586 οικισμών που υπάρχουν στη χώρα μας, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική.
8. Σε ό,τι αφορά τις νέες οικοδομές η κυβέρνηση αποφάσισε να τις εξαιρέσει για ακόμη ένα χρόνο από τον ΦΠΑ. Με την παράταση της αναστολής του ΦΠΑ οι συναλλαγές στα ακίνητα θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται μόνο με φόρο μεταβίβασης 3%. Αυτό μεταφράζεται σε αισθητή μείωση του κόστους. Για παράδειγμα, σε μια νεόδμητη κατοικία αξίας 400.000 ευρώ η επιβολή ΦΠΑ 24% ανεβάζει το τελικό τίμημα στις 496.000 ευρώ, ενώ με την εφαρμογή μόνο του φόρου μεταβίβασης 3% περιορίζεται σε 412.000 ευρώ.
9. Ανακαινίσεις κατοικιών. Τη διατήρηση της έκπτωσης φόρου και για το 2026 αποφάσισε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Το μπόνους για τους ιδιοκτήτες ακινήτων ανέρχεται έως και 3.200 ευρώ τον χρόνο για πέντε χρόνια και δίνεται σε όσους πραγματοποιούν δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης ακινήτων (έως 16.000 ευρώ). Ετσι λοιπόν όσοι ιδιοκτήτες πραγματοποιήσουν δαπάνες (υλικά και εργασίες) για ανακαίνιση των ακινήτων τους κι εφόσον καλύπτουν τις προϋποθέσεις (πληρωμή των δαπανών ηλεκτρονικά), θα κερδίσουν έκπτωση φόρου έως 3.200 ευρώ για πέντε χρόνια. Η έκπτωση θα φανεί στα εκκαθαριστικά των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλλουν από το 2026 και το 2027 έως και το 2030- 2031. Σημειώνεται ότι για τη μείωση του φόρου οι δαπάνες αγοράς υλικών που λαμβάνονται υπόψη δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 1/3 της δαπάνης εκτέλεσης εργασιών.
10. Εως τα τέλη και του επόμενου έτους δεν επιτρέπεται η εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για ακίνητα που βρίσκονται στο 1ο, στο 2ο και στο 3ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων. Τέλος, αξιοποιείται η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου για την κατασκευή σύγχρονων κατοικιών σχετικά με την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των πολιτών.
