Πριν από μία δεκαετία οι περισσότεροι τραπεζικοί υπάλληλοι δύσκολα θα αναγνώριζαν τους σημερινούς τίτλους των νέων ειδικοτήτων στον κλάδο τους. Ρόλοι που θυμίζουν περισσότερο startup τεχνολογίας, παρά παραδοσιακή τράπεζα, από «Responsible AI Specialist» έως «Cybersecurity Architect», βρίσκονται πλέον στην πρώτη γραμμή. Η ψηφιακή εποχή άλλαξε ριζικά, όχι μόνο τα εργαλεία, αλλά και το ίδιο το ανθρώπινο δυναμικό που απαιτείται για να λειτουργήσει ο τραπεζικός κόσμος τού σήμερα. Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις των τραπεζών και των διευθύνσεων ανθρωπίνου δυναμικού, οι παρακάτω ειδικότητες θεωρούνται σήμερα ενδεικτικές των νέων προτεραιοτήτων:
• Digital product owner: Πολυδιάστατος ρόλος, που συνδυάζει στρατηγική εποπτεία και τεχνικό συντονισμό με στόχο τη βελτίωση της εμπειρίας των πελατών. Εποπτεύει τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη υπηρεσιών web, mobile και API, με έμφαση σε καθημερινές συναλλαγές, κινητές πληρωμές και ψηφιακές εγγραφές, συμμετέχει σε ομάδες Agile και υποστηρίζει τις δοκιμές πριν από κάθε λανσάρισμα προϊόντος.
• Cybersecurity architect: Σχεδιάζει και υλοποιεί προηγμένες τεχνολογίες ασφαλείας, συνεργάζεται με τις ομάδες ανάπτυξης ώστε οι αρχές ασφαλείας να ενσωματώνονται στον σχεδιασμό των λύσεων, παρακολουθεί τις αναδυόμενες απειλές και συμμετέχει στο Κέντρο Επιχειρήσεων Ασφαλείας (SOC) της τράπεζας.
• Software engineer: Αναπτύσσει, υλοποιεί και συντηρεί λογισμικό, προσαρμόζει κώδικα, εκτελεί δοκιμές και συνεργάζεται με άλλες μονάδες για τη βελτίωση της ποιότητας και της ανθεκτικότητας των εφαρμογών.
• Agile coach: Αναλύει τα συστήματα και τις διαδικασίες, καθοδηγεί τις ομάδες στην εφαρμογή agile πρακτικών, διοργανώνει σεμινάρια και ενημερωτικές συναντήσεις και καλλιεργεί κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης.
• Business analyst: Αναπτύσσει λεπτομερείς προδιαγραφές για προϊόντα ή έργα, συνεργάζεται με διατμηματικές ομάδες και μεταφράζει τα χαρακτηριστικά του οδικού χάρτη σε σαφείς απαιτήσεις και κριτήρια αποδοχής.
• Responsible AI specialist: Προωθεί την υιοθέτηση λύσεων γενικής τεχνητής νοημοσύνης, ελέγχει την εφαρμογή πλαισίων υπεύθυνης τεχνητής νοημοσύνης και διασφαλίζει τη συμμόρφωση με ηθικά και κανονιστικά πρότυπα.
Η ψηφιακή εποχή άλλαξε ριζικά, όχι μόνο τα εργαλεία, αλλά και το ίδιο το ανθρώπινο δυναμικό των τραπεζών.
• Model validation data scientist: Επικυρώνει και βελτιώνει μοντέλα που χρησιμοποιούνται στη διαχείριση κινδύνων, στην πιστοληπτική αξιολόγηση και στην τιμολόγηση. Χρησιμοποιεί προηγμένες αναλυτικές τεχνικές και επικοινωνεί τα ευρήματα σε διοίκηση και ρυθμιστικές αρχές.
• Corporate relationship manager: Διαχειρίζεται και αναπτύσσει χαρτοφυλάκιο εταιρικών πελατών, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παρέχοντας εξειδικευμένες και εξατομικευμένες χρηματοδοτικές λύσεις.
• Venture banking associate: Επικοινωνεί με επιχειρηματίες, ηγείται έργων με καινοτόμες εταιρείες υψηλής ανάπτυξης και συνεργάζεται με δίκτυα venture capital και business angels.
• Climate risk expert: Ενσωματώνει κλιματικούς κινδύνους στη διαχείριση κινδύνων της τράπεζας, αναπτύσσει εργαλεία αξιολόγησης και συντονίζει ασκήσεις αντοχής.
• Sustainability risk specialist: Παρακολουθεί την πρόοδο προς στόχους Net Zero, συντάσσει εκθέσεις κινδύνου βιωσιμότητας και συνεργάζεται με εσωτερικούς και εξωτερικούς ελέγχους.
Πολλοί από τους παραδοσιακούς τραπεζικούς ρόλους υπάρχουν και σήμερα, όπως οι ταμίες στα καταστήματα, αλλά μετεξελίσσονται με κεντρικό ζητούμενο οι εργαζόμενοι να μπορούν να διαχειριστούν τις νέες τεχνολογίες, τα συστήματα και τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες. Η αυτοματοποίηση των συναλλαγών μέσω ΑΤΜ και mobile banking περιορίζει σημαντικά την ανάγκη για φυσική εξυπηρέτηση σε μεγάλη κλίμακα. Οι εργασίες των υπαλλήλων επεξεργασίας εγγράφων και καταχώρισης δεδομένων μειώνονται, καθώς η ψηφιοποίηση και η αυτοματοποίηση καθιστούν τις διαδικασίες αυτές λιγότερο απαραίτητες. Το ίδιο ισχύει και για τα στελέχη που μέχρι σήμερα αναλάμβαναν την επεξεργασία δανείων, αφού η αυτοματοποίηση των διαδικασιών δανειοδότησης περιορίζει την ανάγκη για ανθρώπινη παρέμβαση. Η μετάβαση σε ηλεκτρονική αρχειοθέτηση καταργεί σταδιακά τη χειρωνακτική διαχείριση εγγράφων.
Σ’ αυτό το νέο περιβάλλον, όπως επισημαίνουν στελέχη ανθρώπινου δυναμικού, όποιος τραπεζικός θέλει να εξελιχθεί και να χτίσει ουσιαστική καριέρα χρειάζεται προσαρμοστικότητα και ψηφιακή επάρκεια, ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών και στρατηγική σκέψη. Η επικοινωνία και η διαχείριση σχέσεων με πελάτες και συναδέλφους παραμένουν καθοριστικές, όπως και η διάθεση για συνεχή ανάπτυξη δεξιοτήτων. Η συνεργασία, η ομαδικότητα και η συναισθηματική νοημοσύνη αποτελούν πλέον βασικά προσόντα, ενώ η ευελιξία απέναντι σε νέες τεχνολογίες και διαδικασίες και η λήψη αποφάσεων με βάση δεδομένα και σύνθετες πληροφορίες κάνουν τη διαφορά. Οι τράπεζες μεταβαίνουν με γοργούς ρυθμούς από το παραδοσιακό μοντέλο εξυπηρέτησης στο κατάστημα σε ένα περιβάλλον όπου η τεχνολογία, η ανάλυση δεδομένων και η υπεύθυνη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης καθορίζουν το μέλλον. Οπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, όσοι επενδύσουν σε προσαρμοστικότητα και σύγχρονες δεξιότητες είναι αυτοί που θα έχουν τις μεγαλύτερες προοπτικές εξέλιξης στον τραπεζικό κλάδο τού αύριο.
