Ενα από τα μεγάλα stories που έχει δημιουργήσει η πολιτική των ΗΠΑ φέτος είναι, χωρίς αμφιβολία, η «δίψα» των επενδυτών για έκθεση στην Ευρώπη. Και αυτό αποτυπώνεται ξεκάθαρα στην ισχυρή ζήτηση που καταγράφεται στις εκδόσεις ευρωπαϊκών ομολόγων το τελευταίο διάστημα. Ως αποτέλεσμα, και παρά την εξαιρετικά υψηλή αβεβαιότητα που υπάρχει στο εμπορικό μέτωπο, κυβερνήσεις και κυρίως επιχειρήσεις στην Ευρώπη σπεύδουν να κεφαλαιοποιήσουν την ολοένα και πιο ισχυρή τάση η οποία έχει κάνει ακόμα και τα πιο «ριψοκίνδυνα» assets της περιοχής, όπως τα ομόλογα junk, μια ελκυστική εναλλακτική επένδυση, μακριά από τις ΗΠΑ.
Οι «ρωγμές» στον εξαιρετισμό των ΗΠΑ που έχει προκαλέσει η πολιτική και η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του Ντόναλντ Τραμπ έχουν ωθήσει τους επενδυτές να ψάξουν για μια άλλη πηγή κέρδους και ένα καινούργιο αφήγημα. Η άπλετη ρευστότητα που παρείχε για χρόνια η παγκόσμια νομισματική χαλάρωση, το γνωστό QE των κεντρικών τραπεζών, και οι ισχυρές αποδόσεις που πρόσφεραν πολλά περιουσιακά στοιχεία διεθνώς, ψάχνουν νέες διεξόδους. «Υπάρχει ένα τεράστιο ποσό μετρητών προς επένδυση και αρχίζουμε να βλέπουμε μεγαλύτερους διαχειριστές να επικεντρώνονται περισσότερο στην Ευρώπη», επισημαίνει η JPMorgan.
Τα τελευταία χρόνια οι επενδυτές είχαν υπερεπενδύσει σε αμερικανικά assets, ενώ υποεπένδυαν σταθερά στην Ευρώπη. Αυτό πλέον αλλάζει, τους τελευταίους μήνες τα αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια έχουν δει εκροές τόσο από Αμερικανούς όσο και από επενδυτές εκτός ΗΠΑ. «Σε έναν κόσμο που πλημμυρίζει από φθηνό χρήμα, τα ευρωπαϊκά εταιρικά ομόλογα αποτελούν μια “όαση” σταθερότητας», όπως σημειώνει η Bank of America.
«Υπάρχει ένα τεράστιο ποσό μετρητών προς επένδυση και αρχίζουμε να βλέπουμε μεγαλύτερους διαχειριστές να επικεντρώνονται περισσότερο στην Ευρώπη», επισημαίνει η JPMorgan.
Αυτή την ευκαιρία δεν αφήνουν να πάει χαμένη, φυσικά, και οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες βλέπουν τις εκδόσεις ομολόγων τους να σημειώνουν πολύ ισχυρή ζήτηση και το κόστος δανεισμού τους να υποχωρεί. Το πράσινο senior preferred ομόλογο ύψους 750 εκατ. ευρώ που εξέδωσε η Εθνική Τράπεζα την περασμένη εβδομάδα υπερκαλύφθηκε περισσότερο από επτά φορές, ενώ εννέα φορές υπερκαλύφθηκε το senior preferred ομόλογο 500 εκατ. ευρώ της Eurobank στα τέλη Ιουνίου και επτάμισι φορές το AT1 ομόλογο 400 εκατ. ευρώ της Τράπεζας Πειραιώς, επίσης τον προηγούμενο μήνα.
Και όπως σημειώνουν οι αναλυτές, όσο εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τον ρόλο του δολαρίου και την αξιοπιστία των ΗΠΑ, η ανακατανομή χαρτοφυλακίων μακριά από τις ΗΠΑ θα συνεχίσει να ωφελεί τα ευρωπαϊκά ομόλογα. «Mε τις μεταβαλλόμενες αντιλήψεις σχετικά με την προβλεψιμότητα της οικονομικής πολιτικής των ΗΠΑ και τη μείωση των ασφαλών χαρακτηριστικών των αμερικανικών ομολόγων, η επιθυμία διαφοροποίησης μακριά από τις ΗΠΑ θα παραμείνει σε ισχύ μεσοπρόθεσμα», επισημαίνει η Citigroup. Από την πλευρά της, η BlackRock, ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι πλέον προτιμά τα ευρωπαϊκά κρατικά και εταιρικά ομόλογα από αυτά των ΗΠΑ. «Οι αποδόσεις είναι πιο ελκυστικές στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ. Πιστεύουμε ότι ο άκαμπτος πληθωρισμός θα εμποδίσει τη Fed να μειώσει σημαντικά τα επιτόκια, ενώ τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα των ΗΠΑ μπορεί να ωθήσουν τους επενδυτές να αναζητήσουν μεγαλύτερο premium ή αποζημίωση για τον κίνδυνο διακράτησης μακροπρόθεσμου χρέους των ΗΠΑ», όπως σημείωσε.
Την ευκαιρία δεν αφήνουν να πάει χαμένη και οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες βλέπουν τις εκδόσεις ομολόγων τους να σημειώνουν ισχυρή ζήτηση και το κόστος δανεισμού τους να υποχωρεί.
Καθώς οι επενδυτές είναι αντιμέτωποι με ένα πιο σύνθετο μακροοικονομικό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από πολιτική αβεβαιότητα στις ΗΠΑ και αποκλίνουσες πορείες των κεντρικών τραπεζών, τα επιχειρήματα υπέρ της γεωγραφικής διαφοροποίησης δεν ήταν ποτέ πιο ισχυρά. Και η Ευρώπη παρουσιάζει μια ευκαιρία που είναι δύσκολο να αγνοηθεί. «Ενας συνδυασμός ελκυστικής σχετικής αξίας, βελτίωσης των βασικών πιστωτικών μεγεθών και σταθερότητας πολιτικής –υποστηριζόμενης από διαρθρωτικούς θετικούς ανέμους, όπως το τέλος της γερμανικής λιτότητας και οι μειώσεις επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας– τοποθετεί τα ευρωπαϊκά ομόλογα και ακόμα και τα πιο “ριψοκίνδυνα” ομόλογα υψηλής απόδοσης ως βιώσιμη εναλλακτική λύση για τους επενδυτές που αναζητούν σταθερό εισόδημα, χαμηλότερη μεταβλητότητα και διαφοροποίηση», όπως σημειώνει το αμερικανικό fund Muzinich & Co.
Παρόλο που η χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ ανέκαμψε έντονα το δεύτερο τρίμηνο, η φυγή από την αμερικανική αγορά ομολόγων συνεχίστηκε συμβάλλοντας στο ασθενέστερο ξεκίνημα του έτους για το δολάριο εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα. Μάλιστα, τα ευρωπαϊκά αμοιβαία κεφάλαια ομολόγων υψηλής απόδοσης έχουν καταγράψει επτά συνεχόμενες εβδομάδες εισροών, σύμφωνα με στοιχεία της Bank of America.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Ιούνιο οι εκδόσεις ευρωπαϊκών εταιρικών ομολόγων υψηλού κινδύνου εκτοξεύτηκαν σε επίπεδο-ρεκόρ, καθώς εταιρείες χαμηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης, πολλές από τις οποίες στο παρελθόν δυσκολεύονταν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά, εκμεταλλεύθηκαν τη φυγή κεφαλαίων από τις αμερικανικές αγορές. Οι εκδόσεις junk ομολόγων άγγιξαν το ιστορικό υψηλό των 23 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της JPMorgan, ξεπερνώντας κατά 5 δισ. ευρώ προηγούμενο ρεκόρ που είχε σημειωθεί τον Ιούνιο του 2021.
Μπαράζ επιστολών, αλλά και νέα προθεσμία Τραμπ για δασμούς
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και το επιτελείο του υποσχέθηκαν έναν αστραπιαίο γύρο παγκόσμιων εμπορικών διαπραγματεύσεων τον Απρίλιο.
O Λευκός Οίκος προέβλεψε «90 συμφωνίες σε 90 ημέρες», εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι οι χώρες θα σπεύσουν να κάνουν παραχωρήσεις για να αποφύγουν τους τεράστιους δασμούς που θα επέβαλλαν οι ΗΠΑ στα προϊόντα τους από τις 9 Ιουλίου. Αλλά οι 90 ημέρες πέρασαν. Και ο αριθμός των εμπορικών συμφωνιών ανέρχεται στις εξής δύο, μία με το Ηνωμένο Βασίλειο και μία με το Βιετνάμ. Υπάρχει επίσης το πλαίσιο για μια συμφωνία με την Κίνα, οι λεπτομέρειες όμως παραμένουν ασαφείς.
Η προθεσμία για τις διαπραγματεύσεις έχει πλέον παραταθεί έως την 1η Αυγούστου και ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τροποποιήσει τους απειλούμενους δασμούς, αφήνοντας το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα σχεδόν εκεί όπου βρισκόταν πριν από τρεις μήνες – σε μια κατάσταση αβεβαιότητας, καθώς οι επιχειρήσεις καθυστερούν τις αποφάσεις για επενδύσεις, συμβόλαια και προσλήψεις επειδή δεν γνωρίζουν τι μέλλει γενέσθαι. Αυτή τη φορά ωστόσο, παρά τις απειλές για νέο εμπορικό πόλεμο και τις προειδοποιητικές επιστολές που έχει ήδη αποστείλει η κυβέρνηση Τραμπ σε δεκάδες χώρες, οι αγορές δεν κλυδωνίστηκαν. Κι αυτό γιατί οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος για πολλοστή φορά θα υποχωρήσει από τις πιο ακραίες απειλές του. Η σχετική νηνεμία στα χρηματιστήρια είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα για το λεγόμενο εμπόριο TACO, αρκτικόλεξο του Trump Always Chickens Out (ο Τραμπ πάντα δειλιάζει, είναι κότα). Ο όρος, που επινοήθηκε από τον αρθρογράφο των Financial Times Ρόμπερτ Αρμστρονγκ, περιγράφει μια επικρατούσα άποψη στον χρηματοπιστωτικό τομέα ότι ο πρόεδρος μιλάει σκληρά για τους δασμούς και τελικά υποχωρεί.
Σχετική νηνεμία στα χρηματιστήρια, επενδυτές μιλούν για εμπόριο TACO, εμπαίζοντας τον Αμερικανό πρόεδρο για τις υπαναχωρήσεις του.
«Μας οδηγεί προς την καταστροφή και μετά, την τελευταία στιγμή, μας απομακρύνει από την άβυσσο και λέει: “Κοιτάξτε, μας έσωσα”», εξηγεί στο CNN ο Μάικλ Μπλοκ, αναλυτής στην Third Seven Capital. Αυτό συνέβη στις αρχές Απριλίου. Ο Τραμπ ανακοίνωσε υψηλούς δασμούς που ανησύχησαν τους επενδυτές, πείθοντας πολλούς ότι επίκειτο μια ύφεση. Η αναστάτωση στην αγορά –τόσο στις μετοχές όσο και στα ομόλογα– ήταν τόσο έντονη που έπεισε τον Τραμπ να υποχωρήσει.
«Πάγωσε» απότομα αυτούς τους «ανταποδοτικούς» δασμούς για 90 ημέρες, πυροδοτώντας μια επική ανάκαμψη της αγοράς που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Στη νέα «Ημέρα Απελευθέρωσης» της εβδομάδας που πέρασε, οι αμερικανικές μετοχές υποχώρησαν τη Δευτέρα (7/7), αφότου ο Τραμπ έστειλε επιστολές στην Ιαπωνία, στη Νότια Κορέα και σε 12 ακόμη χώρες, προαναγγέλλοντας τους νέους δασμούς από την 1η Αυγούστου. Οι απώλειες όμως δεν ήταν δραματικές. Οι αγορές σχεδόν δεν κινήθηκαν καθόλου την Τρίτη (8/7), καθώς ο Τραμπ δεσμεύτηκε να επιβάλει δασμούς 50% στον χαλκό, πρότεινε δασμούς έως και 200% στα φαρμακευτικά προϊόντα και υποσχέθηκε δασμούς στη Βραζιλία, στην Κίνα, στην Ινδία, στη Ρωσία και σε άλλα μέλη της ομάδας BRICS. «Στο τέλος της ημέρας, κανείς δεν περιμένει ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους δασμούς θα τεθούν σε ισχύ. Το εμπόριο TACO εξακολουθεί να αποτελεί προσδοκία της αγοράς», δήλωσε ο Εντ Μιλς, αναλυτής στη Raymond James.
Θα μπορούσε, ωστόσο, να υπάρχει ένα ελάττωμα στη λογική του εμπορίου TACO της Γουόλ Στριτ. Αν οι επενδυτές στοιχηματίζουν ευρέως ότι ο Τραμπ θα «δειλιάσει» ξανά, αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει πανικός στην αγορά. Και η έλλειψη πανικού στην αγορά με τη σειρά της σημαίνει ότι κανείς δεν απειλεί τον Τραμπ πιέζοντάς τον να υποχωρήσει από πολιτικές που θα μπορούσαν να βλάψουν την οικονομία. «Είναι η αγοραία εκδοχή του προβλήματος “η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό την κότα”», λέει ο Μιλς. «Καμία παράταση μέχρι νεωτέρας», σχολίασε στο CNN ο Εντ Γιαρντένι, πρόεδρος της Yardeni Research, πεπεισμένος ότι οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι ο Τραμπ δεν θέλει να βυθίσει την αμερικανική οικονομία και να βλάψει τη δική του πολιτική θέση. «Η αγορά εκτιμά ότι αυτή είναι η τέχνη της συμφωνίας… α λα Τραμπ. Ενώ υπάρχει πολλή έπαρση, αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο διαπραγματεύεται. Θα πρέπει να αφήσει πίσω του αυτό το ζήτημα μέχρι το τέλος του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώρου, επειδή διακινδυνεύει να προκαλέσει ύφεση που θα μειώσει τις πιθανότητες να διατηρήσουν οι Ρεπουμπλικανοί τις μικρές τους πλειοψηφίες στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων», προσθέτει. Φυσικά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, χωρίς τις πιέσεις της Γουόλ Στριτ και ενθαρρυμένος από τα αισιόδοξα οικονομικά στοιχεία, ο Τραμπ να προχωρήσει με τους ίδιους δασμούς κατά των οποίων στοιχηματίζουν οι επενδυτές.
