Η συζήτηση για την ένταξη νέων πυρηνικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έχει αναθερμανθεί πρόσφατα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην εισαγωγή μιας νέας τεχνολογίας μικρών πυρηνικών μονάδων, γνωστών διεθνώς ως μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες (Small Modular Reactors, SMR). Οι μονάδες SMR διαθέτουν μέγιστη ισχύ παραγωγής από 30 έως 300 MW και είναι ιδιαίτερα ευέλικτες, επιτρέποντας να αντισταθμίζουν τη μεταβαλλόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ. Επιπλέον, χαρακτηρίζονται από χαμηλό κόστος λειτουργίας, σχεδόν μηδενικές εκπομπές CO2, μειωμένες απαιτήσεις ανεφοδιασμού με πυρηνικό καύσιμο και αναμένεται να διαθέτουν πιο προηγμένα συστήματα παθητικής ασφάλειας συγκριτικά με τους παραδοσιακούς μεγάλους πυρηνικούς σταθμούς που λειτουργούν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Φινλανδία, το Βέλγιο, η Τσεχία κ.ά.
Σε πρόσφατη μελέτη μας αξιολογήσαμε τις επιπτώσεις που θα είχε η εισαγωγή μονάδων SMR στο ελληνικό Σύστημα Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΗΕ). Η μελέτη αφορούσε τη λεπτομερή προσομοίωση λειτουργίας της ελληνικής χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και του ελληνικού ΣΗΕ για χρονικό διάστημα 20 ετών (2032-2051) θεωρώντας τρία επίπεδα εγκατεστημένης ισχύος νέων μονάδων SMR (650 MW, 1500 MW, 3000 MW). Τα αποτελέσματα της μελέτης κατέδειξαν ότι η ένταξη και λειτουργία μονάδων SMR μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της χρήσης φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή έως και 1,6 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως (μείωση 62%), μείωση των εκπομπών CO2 έως 2,6 εκατ. τόνους ετησίως (μείωση 52%), επιφέροντας μέση εξοικονόμηση κόστους προμήθειας φυσικού αερίου και δικαιωμάτων εκπομπών CO2 έως 1 δισ. ευρώ ετησίως σε σύγκριση με το σενάριο μηδενικής παρουσίας μονάδων SMR. Επιπρόσθετα, το κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας των τελικών καταναλωτών μπορεί να μειωθεί κατά 3-25 ευρώ/ΜWh (μείωση 2,5-21%), ανάλογα με το επίπεδο διείσδυσης των μονάδων SMR στο ελληνικό σύστημα.
Οι μικροί αρθρωτοί αντιδραστήρες έχουν χαμηλό κόστος λειτουργίας, σχεδόν μηδενικές εκπομπές CO2 και μειωμένες απαιτήσεις για πυρηνικό καύσιμο.
Συμπερασματικά, οι μονάδες SMR αποτελούν μία υποσχόμενη λύση τόσο για την επίτευξη ενός ενεργειακού συστήματος με μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα σε συνδυασμό με τη μαζική ένταξη νέων μονάδων ΑΠΕ, όσο και για την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας της χώρας μας και τη μείωση του τελικού κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η εγκατάσταση και λειτουργία τέτοιων μονάδων προϋποθέτει τη διεξοδική μελέτη των χαρακτηριστικών της νέας αυτής τεχνολογίας, ώστε να προσδιοριστούν με σαφήνεια τα πλεονεκτήματα, αλλά κυρίως τα πιθανά προβλήματα/κίνδυνοι από τη χρήση πυρηνικής ενέργειας για ηλεκτροπαραγωγή. Σε κάθε περίπτωση, η ενεργή συμμετοχή της χώρας μας στις σχετικές συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει να διεξάγονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο κρίνεται εκ των πραγμάτων επιβεβλημένη.
*Ο κ. Παντελής Μπίσκας είναι καθηγητής ΑΠΘ και ο κ. Χρήστος Σίμογλου είναι επίκουρος καθηγητής ΔΙΠΑΕ.
