Η αντιπαράθεση των τελευταίων ετών αφορούσε το εάν πρέπει να μειωθούν οι άμεσοι ή οι έμμεσοι φόροι. Αν έπρεπε να ακολουθήσουμε το παράδειγμα άλλων χωρών που μείωσαν τους συντελεστές ΦΠΑ ή τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια ή αν θα μειώναμε τους φόρους εισοδήματος. Από τις δύο λύσεις που υπήρχαν στο τραπέζι, η κυβέρνηση επέλεξε μια τρίτη, υβριδική. Αφενός τις απευθείας ενισχύσεις μέσω επιδομάτων στους πολίτες οι οποίοι βάσει των εισοδημάτων που δήλωναν είχαν τη μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς και λελογισμένες ελαφρύνσεις στον φόρο φυσικών προσώπων και στις ασφαλιστικές εισφορές.
Η νέα αντιπαράθεση για τους φόρους μεταφέρεται όσο προχωρούν η συζήτηση και η βεβαιότητα για μειώσεις στους άμεσους φόρους σε ένα άλλο δίλημμα. Εάν η αλλαγή που δρομολογείται και θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο, με σκοπό να ισχύσει από τον Ιανουάριο του 2026, θα αφορά την πρόβλεψη για τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας ή εάν θα υπάρξει μια εφάπαξ παρέμβαση στους συντελεστές, δημιουργώντας μεγαλύτερη προοδευτικότητα. Το θέμα αποκτά άλλη διάσταση δεδομένης της σοβαρής υπόνοιας ότι ο πληθωρισμός πιθανότατα θα επανακάμψει τους επόμενους μήνες.
Στην έκθεση νομισματικής πολιτικής η Τράπεζα της Ελλάδος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα ήπιας μείωσης του φορολογικού συντελεστή μέσω μεταρρυθμίσεων μείωσαν το φορολογικό βάρος, χωρίς να στοιχίσουν σε απώλειες των δημοσίων εσόδων, τα οποία ενισχύθηκαν από την αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων. Επιπλέον, οι λίγες παρεμβάσεις που έγιναν στη φορολογική κλίμακα και λίγο περισσότερο στις ασφαλιστικές εισφορές ενίσχυσαν την αναδιανεμητική ικανότητα του φορολογικού συστήματος. Περιόρισαν δηλαδή τη φορολογική ανισότητα. Οι οικονομολόγοι της ΤτΕ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τέτοιου είδους λύσεις αποδείχθηκαν πολύ πιο χρήσιμες στη μείωση της εισοδηματικής ανισότητας σε σχέση με εναλλακτικά σενάρια τιμαριθμοποίησης των συντελεστών.
Υποστηρίζουν δηλαδή ότι είναι πιο χρήσιμη η προοδευτικότητα της κλίμακας όχι μόνο για τα έσοδα αλλά και για τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, από το να μπει μια μόνιμη ρύθμιση στους συντελεστές φορολόγησης που θα λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό.
Το πιο ενδιαφέρον κομμάτι και ίσως το πιο χαρακτηριστικό τού τι είναι δίκαιο και τι άδικο στη φορολογική πολιτική το φύλαγε η έκθεση της ΤτΕ σε μια υποσημείωση. Οπως έγραφε, «λόγω της εκτεταμένης απόκρυψης εισοδημάτων στην Ελλάδα, η διαθέσιμη εικόνα της εισοδηματικής κατανομής υπόκειται σε σημαντική αβεβαιότητα, δυσχεραίνοντας τον σχεδιασμό και την αξιολόγηση της πολιτικής». Με λίγα λόγια, λόγω των «μαύρων» εισοδημάτων η φορολογική πολιτική μοιάζει με ταξίδι στο άγνωστο και τα διλήμματα είναι σημαντικά, αλλά μάλλον έπονται.
