Απογοήτευσαν τα στοιχεία για τις επενδύσεις, που δημοσιεύθηκαν στο πλαίσιο της ανακοίνωσης από την ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του α΄ τριμήνου, καθώς κατέγραψαν μείωση 3,2% σε ετήσια βάση, σε μια χρονιά που ο ετήσιος στόχος του προϋπολογισμού είναι αύξηση 8,4%. Mε αυτή την επίδοση του α΄ τριμήνου, τα επόμενα θα πρέπει να «τρέχουν» με ρυθμούς της τάξης του 12% για να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού, πράγμα δύσκολο. Αλλωστε, συστηματικά τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη ή μεγαλύτερη απόκλιση προς τα κάτω στον στόχο των επενδύσεων σε σχέση με τον προϋπολογισμό.
Βάσει της χαμηλής επίδοσης του πρώτου τριμήνου, τα επόμενα τρίμηνα οι επενδύσεις θα πρέπει να «τρέχουν» με ρυθμούς της τάξης του 12% για να επιτευχθεί ο στόχος του προϋπολογισμού, πράγμα δύσκολο.
Οι οικονομολόγοι που ανέλυσαν τα στοιχεία αποδίδουν τη μείωση εν μέρει, ίσως σε μεγάλο βαθμό, στις δημόσιες επενδύσεις που καθυστέρησαν, αλλά όχι αποκλειστικά σ’ αυτές. Λίγο έως πολύ όλες οι κατηγορίες επενδύσεων δείχνουν εξασθένηση ή μείωση. Η αβεβαιότητα στο εξωτερικό περιβάλλον, αλλά και μια στάση αναμονής σε σχέση με τα επιτόκια, ίσως έχουν βαρύνει τις επενδυτικές αποφάσεις, σύμφωνα με οικονομικό αναλυτή. Κι αυτό δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικό όταν ο στόχος είναι να καλυφθεί το επενδυτικό κενό με την Ε.Ε., που φτάνει περίπου τις έξι ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις στην κατηγορία των «άλλων κατασκευών», που αφορά κυρίως υποδομές και συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τις δημόσιες επενδύσεις (συγχρηματοδοτούμενο και εθνικό ΠΔΕ, Ταμείο Ανάκαμψης) εμφανίζουν μείωση 9,2% σε σχέση με το α΄ τρίμηνο του 2024.
Λίγο έως πολύ όλες οι κατηγορίες επενδύσεων δείχνουν εξασθένηση ή μείωση. Κι αυτό δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικό, όταν ο στόχος είναι να καλυφθεί το επενδυτικό κενό με την Ε.Ε., που φτάνει περίπου στις έξι ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας Νίκος Παπαθανάσης υποστηρίζει, απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Κ», ότι η μείωση δεν αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης, που κινείται με ρυθμούς υψηλότερους από πέρυσι (1 δισ. το 5μηνο από 500 εκατ.), κάτι που έχει σημασία, καθώς ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τη λήξη του – τον Αύγουστο του 2026. Αφορά όμως το εθνικό και το συγχρηματοδοτούμενο ΠΔΕ και η εξήγηση που δίνει είναι ότι στις αρχές του 2024 είχε σημειωθεί μεγάλη αύξηση επενδύσεων, λόγω συσσώρευσης πληρωμών που δεν είχαν γίνει στο τέλος του 2023 και επομένως η σύγκριση γίνεται από υψηλή βάση. Ωστόσο, τα στοιχεία εκτέλεσης προϋπολογισμού δείχνουν ότι υπάρχει υστέρηση, όχι μόνο σε σχέση με το 2024, κατά 1,2 δισ. ευρώ, αλλά και σε σχέση με τον στόχο του φετινού προϋπολογισμού κατά 700 εκατ. ευρώ. Πάντως, ο κ. Παπαθανάσης διαβεβαιώνει ότι φέτος το ΠΔΕ θα φτάσει τα 14,6 δισ. ευρώ από 13,3 δισ. ευρώ πέρυσι, καθώς θα υπάρξει επιτάχυνση το επόμενο διάστημα, όπως συνήθως γίνεται.
Μείωση όμως είχαμε και στις άλλες κατηγορίες επενδύσεων. Οι «κατοικίες» μειώθηκαν κατά 0,3% (18,7% σε τριμηνιαία βάση) και αυτό αποδίδεται εν μέρει στον ΝΟΚ. Οι κατοικίες ήταν αυτές που είχαν μεγάλη συμμετοχή στην αύξηση των επενδύσεων τον προηγούμενο χρόνο, επομένως η μείωσή τους, έστω και μικρή , έχει επίπτωση. Επίσης, ο «μεταφορικός εξοπλισμός» ήταν μειωμένος κατά 3,2%, ο «εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας» κατά 10,2%, ενώ αύξηση είχαν ο «μηχανολογικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα» κατα 6,3% και οι αγροτικές επενδύσεις κατά 17,1% (είναι μικρό μέγεθος). Σύμφωνα με εκτίμηση τραπεζικής πηγής, αν εξαιρεθούν οι δημόσιες επενδύσεις και πάλι οι επενδύσεις θα ήταν μειωμένες κατά 0,5% ή θα ήταν στάσιμες.
Ούτως η άλλως, επεσήμαινε οικονομικός αναλυτής στην «Κ», η πιο υψηλή αυξητική τάση τα προηγούμενα χρόνια είχε σημειωθεί στις κατοικίες, ενώ οι υπόλοιπες κατηγορίες επενδύσεων δεν είχαν ιδιαίτερο δυναμισμό.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, πάντως, κρατάει αμετάβλητη την πρόβλεψή της για ρυθμό ανάπτυξης φέτος 2,3%, όπως θα ανακοινώσει την Τετάρτη ο διοικητής της Γιάννης Στουρνάρας κατά την παρουσίαση της Εκθεσης Νομισματικής Πολιτικής. Η Εθνική Τράπεζα αναθεώρησε από το 2,3% στο 2% , ενώ και η Eurobank έχει προχωρήσει σε αναθεώρηση από το 2,4% στο 2,2%.
