Εντυπη έκδοση. Ταχύτερη, εξυπνότερη, πιο επικίνδυνη και ακριβότερη από ποτέ είναι η νέα παγκόσμια κούρσα στα όπλα. Σύμφωνα με το GZERO, το 2024 οι στρατιωτικές δαπάνες διεθνώς εκτινάχθηκαν στο επίπεδο-ρεκόρ των 2,7 τρισ. δολαρίων, σημειώνοντας το μεγαλύτερο άλμα από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, με ώθηση κυρίως από την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Ενώπιον απειλών από τη Ρωσία, τα ευρωπαϊκά κράτη αύξησαν τις αμυντικές δαπάνες, με τον προϋπολογισμό της Πολωνίας να αυξάνεται κατά 31% στα 38 δισ. δολάρια και της Σουηδίας κατά 34% στα 12 δισ. δολάρια τον πρώτο της χρόνο στο ΝΑΤΟ. Η Γερμανία τις αύξησε κατά 28% στα 88,5 δισ. δολάρια, με αποτέλεσμα να καταστεί η τέταρτη μεγαλύτερη χώρα σε δαπάνες διεθνώς και οδηγώντας σε επανεξοπλισμό του έθνους που έπαιξε κεντρικό ρόλο στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους του προηγούμενου αιώνα.
Στη Μέση Ανατολή, οι στρατιωτικές δαπάνες του Ισραήλ εκτινάχθηκαν κατά 65% στα 46,5 δισ. δολάρια, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση από το 1967, εν μέσω του πολέμου με τη Χαμάς στη Γάζα και των συγκρούσεων με τη Χεζμπολάχ στον νότιο Λίβανο. Στην Ασία, η Κίνα ξόδεψε 7% περισσότερα για τον στρατό της το 2024, αγγίζοντας περίπου τα 314 δισ. ευρώ και κλιμακώνοντας τις ανησυχίες για επίθεση εναντίον της Ταϊβάν, η οποία αύξησε τις στρατιωτικές δαπάνες της κατά 1,8% πέρυσι στα 16,5 δισ. δολάρια. Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Ιαπωνίας αυξήθηκε κατά 21% στα 55,3 δισ. δολάρια, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο από το 1952. Οι παραδοσιακοί εξαγωγείς όπλων, όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ρωσία, η Κίνα και η Γερμανία, συνεχίζουν να κυριαρχούν στην αγορά, σύμφωνα με το GZERO. Ωστόσο αναδυόμενοι παίκτες όπως η Ινδία, η Τουρκία και το Ισραήλ αυξάνουν το μερίδιό τους. Μάλιστα οι εξαγωγές του Ισραήλ στην άμυνα άγγιξαν το επίπεδο-ρεκόρ των 14,8 δισ. δολαρίων το 2024, με το 54% των πωλήσεων να καταλήγει στην Ευρώπη από 35% το προηγούμενο έτος.
Η σημερινή κούρσα στα όπλα δεν αφορά μόνο την ποσότητα, αλλά και την τεχνολογία. Οι χώρες επενδύουν αδρά σε όπλα νέας γενιάς, συμπεριλαμβανομένων drones, υπερηχητικών πυραύλων, τεχνητής νοημοσύνης, δυνατοτήτων στον κυβερνοχώρο και διαστημικών συστημάτων.
Στις ΗΠΑ, η επιθυμία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για μια αντιπυραυλική ασπίδα τύπου «Golden Dome» θα προσθέσει στον προϋπολογισμό της Ουάσιγκτον επιπλέον 175 δισ. δολάρια την επόμενη τριετία.
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Ρωσίας ότι εξοπλίζει τη Λευκορωσία με βαλλιστικούς πυραύλους Oreshnik, οι οποίοι μπορούν να χτυπήσουν ολόκληρη την Ευρώπη, επέσπευσε την ανάγκη για αντιπυραυλικό σύστημα στην ήπειρο.
Ολη αυτή η φιλοπολεμική στρατηγική θα μπορούσε να φέρει το τέλος των συμφωνιών αποχής από τα όπλα. Η συνθήκη New START μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας πρόκειται να λήξει τον Φεβρουάριο του 2026 και δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες για ανανέωση. Θα μπορούσαν επίσης να αναδυθούν νέα πεδία πολέμου: στην περιοχή Ασίας – Ειρηνικού γύρω από την Ταΐβάν, στην Ευρώπη στις χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία και στον κυβερνοχώρο μέσω παραπληροφόρησης και προπαγάνδας. Και όλες αυτές οι στρατιωτικές δαπάνες θα επιβαρύνουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς, πιθανώς οδηγώντας σε περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα, αύξηση του χρέους ή λιγότερες κυβερνητικές υπηρεσίες, τα οποία θα δυσαρεστήσουν τους ψηφοφόρους και μπορεί να συμβάλουν σε πολιτική αστάθεια.
