Τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη υποδηλώνουν αυξανόμενη λαϊκιστική δημοφιλία. Ενώ οι πολιτικές εξελίξεις ποικίλουν ανά χώρα, η συνολική τάση καταδεικνύει μια σταδιακή μετατόπιση προς τη λαϊκή Δεξιά στο πολιτικό κέντρο βάρους της περιοχής. Στη Ρουμανία, οι προεδρικές εκλογές που ολοκληρώθηκαν στις 18 Μαΐου διαμόρφωσαν ένα θετικό αποτέλεσμα με την επικράτηση του Νικούσορ Νταν, ενός ανεξάρτητου μεταρρυθμιστή που υποστηρίζεται από έναν ευρύ φιλοευρωπαϊκό συνασπισμό και συγκέντρωσε το 54% των ψήφων. Ο Νταν, ο οποίος παραιτήθηκε από τη θέση του δημάρχου του Βουκουρεστίου για να αναλάβει την προεδρία, θεωρείται σταθεροποιητική προσωπικότητα, μετά την αναταραχή που προκάλεσε η ακύρωση του εκλογικού αποτελέσματος τον Δεκέμβριο του 2024.
Τα θετικά μηνύματα από την πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση συνοψίζονται στη σαφή επιβεβαίωση της φιλοευρωπαϊκής ευθυγράμμισης της Ρουμανίας και τη δέσμευση του Νταν για δημοσιονομική εξυγίανση – συγκεκριμένα, τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 7,5% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2025 από 9,3% το 2024. Ωστόσο, οι πολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν. Η κυβέρνηση του Νταν θα κληθεί να σχηματίσει έναν λειτουργικό συνασπισμό σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, όπου το ισχυρό αποτέλεσμα του ακροδεξιού υποψηφίου Τζόρτζε Σιμιόν, που εξασφάλισε το 46% των ψήφων, κυοφορεί βαθιά πολιτική πόλωση ενισχύοντας την πολιτική αποσταθεροποίηση.
Στην Πολωνία, η προσοχή στρέφεται στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών αύριο 1η Ιουνίου, όπου οι δημοσκοπήσεις υποδηλώνουν μια δύσκολη πολιτική αναμέτρηση. Ο βασικός θεσμικός κίνδυνος πηγάζει από το δικαίωμα βέτο της προεδρίας. Ο νυν πρόεδρος Αντρέι Ντούντα, ο οποίος πρόσκειται στο κόμμα της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), έχει ήδη εμποδίσει μεγάλο μέρος της μεταρρυθμιστικής ατζέντας του φιλοευρωπαϊστή και πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ. Σε περίπτωση που κερδίσει ο υποψήφιος που υποστηρίζεται από το PiS, Κάρολ Ναβρόκι, δεν αποκλείεται μια ακόμη πιο δύσκαμπτη στάση απέναντι στην κυβέρνηση, καθυστερώντας τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Από την οπτική των ευρωπαϊκών θεσμών, η πολωνική ψηφοφορία αύριο θεωρείται ως μια δοκιμασία της δημοκρατικής πορείας της χώρας και της ευθυγράμμισης με τους κανόνες της Ε.Ε.
Οι Βρυξέλλες και τα βασικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. προσβλέπουν σ’ ένα αποτέλεσμα που θα προάγει τη συνέχιση της σύγκλισης, όπως αυτή προωθείται και υλοποιείται μέσω της κυβερνητικής ατζέντας Τουσκ.
*EUROBANK RESEARCH
