Η οικονομία της Τουρκίας επιβραδύνθηκε το πρώτο τρίμηνο παρά τις τρεις μειώσεις επιτοκίων στις οποίες προχώρησε η κεντρική τράπεζα, καθώς το κόστος δανεισμού συνέχιζε να κινείται σε περιοριστικά επίπεδα επιβαρύνοντας την οικονομική δραστηριότητα.
Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά μόλις 1% σε σχέση με τους τρεις προηγούμενους μήνες, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η κρατική στατιστική υπηρεσία την Παρασκευή, και λιγότερο από τη μέση πρόβλεψη για 1,2% σε έρευνα του Bloomberg μεταξύ οικονομολόγων. Η αύξηση του ΑΕΠ ήταν 2% το πρώτο τρίμηνο σε ετήσια βάση έναντι 3% την προηγούμενη περίοδο, ποσοστό επίσης χαμηλότερο από τη μέση πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,3%.
Η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας είναι αποτέλεσμα της απότομης στροφής της τουρκικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αύξησαν τα επιτόκια έως και στο 50% για να επιβραδύνουν τον πληθωρισμό που είχε ανέλθει σε δυσθεώρητα ποσοστά άνω του 75% το 2024. Οι αυξήσεις των τιμών έχουν έκτοτε υποχωρήσει στο 38%, αλλά οι Αρχές ακολουθούν μια προσεκτική προσέγγιση για την αποκατάσταση της ισορροπίας.
Το οικονομικό επιτελείο που διορίστηκε μετά την εκλογή του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον Μάιο του 2023 είναι φίλα προσκείμενο προς τις αγορές και στοχεύει στην αλλαγή της αναπτυξιακής δομής της χώρας που στο παρελθόν στηριζόταν στις φθηνές πιστώσεις και στην υψηλή κατανάλωση.
Η κατανάλωση των νοικοκυριών αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 2% έναντι 3,9% το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους. Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 3% ετησίως από 1,6% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ήταν στάσιμες. Οι δαπάνες των νοικοκυριών αναμένεται να «συμβάλουν λιγότερο στην ανάπτυξη μέσα στο τρέχον έτος», ενώ παραμένουν σημαντικές, δήλωσε η Σελβά Μπαχάρ Μπαζίκι του Bloomberg Economics. «Αυτό, εν μέρει, υποκινείται από τη βασική μας υπόθεση για μη επικαιροποίηση του κατώτατου μισθού στα μέσα του έτους».
Η ανάπτυξη παραμένει ένα ευαίσθητο θέμα, καθώς αποτελεί το βαρόμετρο της οικονομικής ισχύος για τον Ερντογάν.
Η κεντρική τράπεζα άρχισε τον Δεκέμβριο να μειώνει το κόστος δανεισμού στο 42,5% από 50% με τρεις διαδοχικές μειώσεις, προσπαθώντας να επιτύχει ισορροπία μεταξύ της ανάπτυξης και της αποκλιμάκωσης των τιμών.
Ωστόσο, τον Μάρτιο έκανε αλλαγή πλεύσης αυξάνοντας τα επιτόκια εν μέσω αναταραχής στην αγορά που προκλήθηκε από τη φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. Εκτοτε η νομισματική αρχή έχει δώσει «σήματα» μιας εκ νέου στροφής στη σύσφιγξη λόγω του επίμονα υψηλού πληθωρισμού.
Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να διαχειριστούν την παρατεταμένη περίοδο υψηλών επιτοκίων, με 269 εταιρείες από τις 539 που ανακοίνωσαν αποτελέσματα πρώτου τριμήνου να εμφανίζουν καθαρές ζημίες.
Η Τουρκία θα δημοσιεύσει τα στοιχεία για τον πληθωρισμό του Μαΐου στις 3 Ιουνίου. Η επόμενη συνεδρίαση της κεντρικής τράπεζας για τον καθορισμό των επιτοκίων έχει προγραμματιστεί για τις 19 Ιουνίου.
