Οταν ο πρόεδρος Τραμπ παραπονέθηκε το Σάββατο ότι η Walmart θα έπρεπε «να σταματήσει να κατηγορεί τους δασμούς» για τις επικείμενες αυξήσεις τιμών, πολλοί οικονομολόγοι θυμήθηκαν την τελευταία φορά που άκουσαν έναν πρόεδρο να κάνει το ίδιο. Πέρυσι ο Τζο Μπάιντεν είπε ότι η «εταιρική απληστία» είναι ο λόγος για τον οποίο οι Αμερικανοί πληρώνουν περισσότερα για βενζίνη, τρόφιμα και ενοίκιο, αντικρούοντας την κριτική ότι οι πολιτικές του είχαν επιδεινώσει τον πληθωρισμό.
«Ουσιαστικά, αυτό που βλέπουμε και στις δύο περιπτώσεις είναι ότι ο πρόεδρος κάνει ένα πολιτικό λάθος, αυτό το πολιτικό λάθος οδηγεί σε αύξηση τιμών και ο πρόεδρος που έκανε το λάθος κατηγορεί τις επιχειρήσεις», λέει ο Μάικλ Στράιν, οικονομολόγος στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Επιχειρήσεων.
Στην περίπτωση των δασμών του Τραμπ, οι οποίοι έχουν οριστεί στο 30% στις κινεζικές εισαγωγές μέχρι τα μέσα Αυγούστου, οι επιπτώσεις θα φανούν σε ολόκληρη την οικονομία είτε αυξάνοντας τις τιμές για τους καταναλωτές είτε, εάν οι εταιρείες απορροφήσουν μέρος του κόστους, μειώνοντας τα κέρδη για τις επιχειρήσεις.
Αυτές οι αντιδράσεις θα μπορούσαν να εκτοξεύσουν τον πληθωρισμό, να επιβραδύνουν την ανάπτυξη και να αυξήσουν την ανεργία. Ωστόσο, ενώ οι οικονομολόγοι συμφωνούν γενικά ότι δεν υπάρχει τίποτα το απρεπές στο να αυξάνουν οι εταιρείες τις τιμές, όταν αυξάνεται το κόστος τους, αυτή η άποψη δεν επικρατεί εκτός του κλάδου. Λαϊκιστές σε όλο το πολιτικό φάσμα πιστεύουν ότι μπορεί να υπάρχουν λόγοι ανησυχίας για την αύξηση των τιμών και ότι ο Τραμπ δεν έκανε απαραίτητα λάθος που κατηγόρησε τις εταιρείες. «Δεν είμαι εδώ για να σας πω αν έχει δίκιο για ορισμένους κλάδους», δήλωσε η Ελίζαμπεθ Γουίλκινς, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ρούζβελτ. «Αλλά η βασική ιδέα ότι οι εταιρείες έχουν μεγαλύτερη τιμολογιακή δύναμη από ό,τι πιστεύουμε είναι κάτι που θα πρέπει να διερευνήσουμε».
Ο Τραμπ πρότεινε στη Walmart να χρησιμοποιήσει τα δισεκατομμύρια κέρδη της από πέρυσι –«πολύ περισσότερα από τα αναμενόμενα», έγραψε στην πλατφόρμα του Truth Social– για να προστατεύσει τους καταναλωτές από τις αυξήσεις των τιμών. Ωστόσο, το μέγεθος των κερδών μιας εταιρείας έχει μικρή επίδραση στην απόφασή της να αυξήσει τις τιμές, λένε οι οικονομολόγοι. Οι αποφάσεις τιμολόγησης εξαρτώνται από παράγοντες εκτός κερδοφορίας, όπως ο ανταγωνισμός που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες και το πόσο ευαίσθητοι είναι οι καταναλωτές στις αυξήσεις τιμών.
Αν ξοδεύετε πολλά χρήματα για έναν λάτε μόνο πού και πού, μπορεί να διστάσετε όταν η καφετέρια αυξήσει τις τιμές. Αν δεν μπορείτε να ζήσετε χωρίς την καθημερινή σας δόση καφεΐνης, πιθανότατα θα το χωνέψετε και θα πληρώσετε το μεγαλύτερο ποσό.
Η Walmart υποστηρίζει ότι οι επιλογές της εξακολουθούν να είναι περιορισμένες. Σε συνέντευξή του στο CNBC ο οικονομικός διευθυντής της Τζον Ντέιβιντ Ρέινι δήλωσε ότι η εταιρεία είναι «καλά εξοπλισμένη» για να διαχειριστεί αυξήσεις τιμών 2% ή 3%, αλλά όχι δασμούς 30%, που είναι ο τρέχων συντελεστής σε αγαθά από την Κίνα. Ο Νικ Ιακοβέλα, αντιπρόεδρος του Συνασπισμού για μια Ευημερούσα Αμερική, ο οποίος έχει συμβουλεύσει τις κυβερνήσεις Μπάιντεν και Τραμπ για την επέκταση της εγχώριας παραγωγής, τονίζει, τέλος, μια αμφιλεγόμενη λογική στον καθορισμό των τιμών από τις εταιρείες: Μια αυτοκινητοβιομηχανία, λ.χ., φωνάζει για την ανάγκη αύξησης των τιμών όταν αυξάνεται το κόστος, αλλά όταν εκμεταλλεύεται μια εμπορική συμφωνία για να μεταφέρει την παραγωγή της στο Μεξικό, σπάνια μετακυλίει τις εξοικονομήσεις στους καταναλωτές.
