Με την υποβάθμιση των ΗΠΑ η Moody’s δήλωσε το προφανές, δηλαδή ότι το αμερικανικό χρέος οδεύει προς μη βιώσιμα επίπεδα. Αυτό επισημαίνει η Wall Street Journal σε κύριο άρθρο της με τίτλο «Η Ουάσιγκτον άξιζε την υποβάθμιση» και διερωτάται εύλογα πού βρισκόταν ο εν λόγω οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης όταν η κυβέρνηση Μπάιντεν δαπανούσε ανεξέλεγκτα. Τονίζει, πάντως, πως τώρα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στους Ρεπουμπλικανούς.
Οπως αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα, η Moody’s δεν είναι μαντείο, αλλά η υποβάθμιση εξηγεί το πραγματικό πρόβλημα ελλείμματος και χρέους της Αμερικής. Το πρόβλημα είναι οι δαπάνες, που κανένα από τα δύο κόμματα δεν θέλει να περιορίσει. Τα έσοδα των ΗΠΑ μειώθηκαν στην ύφεση της διετίας 2008-2009 και στη συνέχεια μειώθηκαν και πάλι ελαφρώς και για λίγο το 2018 με τη φορολογική μεταρρύθμιση του Τραμπ. Τώρα βρίσκονται και πάλι στη μακροπρόθεσμη τάση τους και αναμένεται να αυξηθούν μέσα στην επόμενη δεκαετία. Η πορεία των δαπανών είναι διαφορετική. Κατά μέσον όρο ανέρχονται στο 21,1% του ΑΕΠ από το 1995 έως το 2024, αλλά υπερέβησαν το 24% όταν η κυβέρνηση Ομπάμα τις οδήγησε στα ύψη μετά τον πανικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Το 2010 το Κογκρέσο ελεγχόταν από τους Ρεπουμπλικανούς και επανέφερε τις δαπάνες στον μέσο όρο τους, κυρίως περιορίζοντας τις αμυντικές δαπάνες και τις δαπάνες για την εσωτερική πολιτική. Τα επιδόματα, όμως, αυξήθηκαν και πάλι.
Ακολούθησε η πανδημία και οι δαπάνες εκτοξεύθηκαν τόσο υπό τον Τραμπ όσο και υπό τον Μπάιντεν. Μειώθηκαν μερικώς την τελευταία διετία, όμως και πάλι βρίσκονται στο 23,4% του ΑΕΠ του 2024. Ετσι το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε στο 6,4% του ΑΕΠ, πράγμα αδιανόητο για οικονομία που αναπτύσσεται χωρίς να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση ούτε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου υπολογίζει πως οι δαπάνες θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται ως ποσοστό του ΑΕΠ. Οι δαπάνες όμως είναι ο κύριος μοχλός αύξησης του χρέους. Οι Ρεπουμπλικανοί θα μπορούσαν να κάνουν κάτι, αλλά ο πρόεδρος Τραμπ δεν πρόκειται να αγγίξει τα προγράμματα κοινωνικής ασφάλισης οι δαπάνες των οποίων εκτοξεύθηκαν επί Μπάρακ Ομπάμα.
Οι Δημοκρατικοί και ο Τύπος θέλουν να επιρρίψουν την ευθύνη στη φορολογική πολιτική των Ρεπουμπλικανών, αλλά ορισμένα φορολογικά μέτρα τους στοχεύουν στην ανάπτυξη και αναμένεται να φέρουν έσοδα στο υπουργείο Οικονομικών. Η κατάσταση δεν ισοδυναμεί ούτε με δημοσιονομική ούτε με οικονομική κρίση, τουλάχιστον προς το παρόν. Το δολάριο είναι το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και δίνει στις ΗΠΑ μοναδικό πλεονέκτημα στον δανεισμό. Θα υπάρχουν πάντα επενδυτές που θα αγοράζουν τα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, αν και το ερώτημα είναι με ποια τιμή θα τα αγοράζουν. Τα καθαρά επιτόκια του ομοσπονδιακού χρέους φτάνουν στο 3% του ΑΕΠ. Η υποβάθμιση από τη Moody’s προστίθεται στις προειδοποιήσεις προς την Ουάσιγκτον ότι χρειάζεται καλύτερη οικονομική και δημοσιονομική πολιτική.
