Παρά την παγκόσμια πολιτική αβεβαιότητα και τις εμπορικές εντάσεις λόγω του πολέμου των δασμών των Ηνωμένων Πολιτειών, η οικονομία της Ε.Ε. ξεκίνησε τη χρονιά σε πιο ισχυρή βάση από ό,τι αρχικά αναμενόταν, διατηρώντας μέτριο ρυθμό ανάπτυξης, που αναμένεται πάντως να αυξηθεί το 2026.
Για την ελληνική οικονομία, προβλέπεται να διατηρήσει τη δυναμική της με ανάπτυξη 2,3% το 2025 και 2,2% το 2026, ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να μετριαστεί στο 2,3% έως το επόμενο έτος. Στα θετικά σημειώνεται εξάλλου η επίτευξη δημοσιονομικού πλεονάσματος το 2024.
Συγκεκριμένα, οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για το 2025 προβλέπουν αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,1% το 2025 στην Ε.Ε. και 0,9% στην Ευρωζώνη, διατηρώντας τα ποσοστά που καταγράφηκαν το 2024, ενώ του χρόνου η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί στο 1,5% στην Ε.Ε. και στο 1,4% στην Ευρωζώνη. Ο ονομαστικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αναμένεται να επιβραδυνθεί από 2,4% το 2024 σε μέσο όρο 2,1% το 2025 και 1,7% το 2026. Στην Ε.Ε. ο πληθωρισμός αναμένεται να ακολουθήσει παρόμοια δυναμική από ένα ελαφρώς υψηλότερο επίπεδο το 2024, πέφτοντας μόλις κάτω από 2% το 2026.
Οι εαρινές προβλέψεις πάντως επηρεάζονται από την αβεβαιότητα γύρω από τους δασμούς των ΗΠΑ. Οι εξαγωγές της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθούν μόνο κατά 0,7% φέτος, με μια νέα συρρίκνωση των εξαγωγών αγαθών να αντισταθμίζεται εν μέρει από την ανθεκτικότητα των εξαγωγών υπηρεσιών – καθώς επηρεάζονται λιγότερο από τις εμπορικές εντάσεις. Το 2026, η αύξηση των εξαγωγών αναμένεται να επιταχυνθεί στο 2,1%. Οι τρέχουσες συνθήκες επηρεάζουν και τις επενδύσεις που προβλέπεται τώρα να αυξηθούν κατά 1,5% το 2025 και να επιταχυνθούν περαιτέρω στο 2,4% το 2026.
Γενικότερα, ο κατακερματισμός του παγκόσμιου εμπορίου ενδέχεται να επηρεάσει την αύξηση του ΑΕΠ αλλά και να αναζωπυρώσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Από την άλλη πλευρά, περαιτέρω αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων Ε.Ε.-ΗΠΑ ή ταχύτερη επέκταση του εμπορίου της Ε.Ε. με άλλες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω νέων συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου, θα μπορούσε να διατηρήσει την ανάπτυξη της Ε.Ε., επισημαίνει η Κομισιόν.
Μικρή αύξηση ελλειμμάτων
Μετά τη μείωση στο 3,2% το 2024, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ε.Ε. προβλέπεται να αυξηθεί στο 3,3% το 2025 και να παραμείνει σε αυτό το επίπεδο το 2026. Ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να φτάσει το 83,2% του ΑΕΠ το 2025 και το 84,5% το 2026 στην Ε.Ε. επίπεδο, μετά από τέσσερα χρόνια σχετικά γρήγορης μείωσης.
Διατηρείται το μομέντουμ ανάπτυξης για ελληνική οικονομία
Για την ελληνική οικονομία, η Κομισιόν προβλέπει ότι θα διατηρήσει το μομέντουμ ανάπτυξης, η οποία ενισχύεται κατά 2,3% το 2025 και 2,2% το 2026. Ο πληθωρισμός αναμένεται να μετριαστεί στο 2,3% έως το 2026, ωστόσο θα συνεχιστούν οι πιέσεις στις τιμές καταναλωτή.
Η Ελλάδα πέτυχε σημαντικό δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2024, το οποίο αναμένεται να διατηρηθεί. Λόγω της ισχυρής αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ συνεχίζει να μειώνεται και αναμένεται να φτάσει το 140,6% το 2026.
Υψηλότερος ο πληθωρισμός από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης
Ο ονομαστικός πληθωρισμός έφθασε κατά μέσο όρο 3% το 2024, 0,6 μονάδες βάσεις πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, ενώ ο αποπληθωρισμός περιορίστηκε από την επιτάχυνση των τιμών των υπηρεσιών και την άνοδο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.
Συνολικά, ο πληθωρισμός προβλέπεται να φθάσει 2,8% το 2025 και 2,3% το 2026. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να παραμείνει υψηλότερος, στο 3,5% και 2,6% το 2025 και το 2026, αντίστοιχα.
Ισχυρότερες δημοσιονομικές προοπτικές
Το 2025, το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να περιοριστεί, φθάνοντας το 0,7% του ΑΕΠ. Από την πλευρά των εσόδων, αναμένεται να αυξηθούν λόγω της αύξησης του φόρου διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία, των διαρθρωτικών μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την επέκταση της ψηφιακής κάρτας εργασίας στους τομείς του επισιτισμού και του τουρισμού, με στόχο τη μείωση της αδήλωτης εργασίας και την αύξηση των τελών τοπικής αυτοδιοίκησης. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να αντισταθμίσουν τον αντίκτυπο της προγραμματισμένης μείωσης κατά μια 1 μονάδα βάσης στην κοινωνική ασφάλιση, του ποσοστού εισφορών καθώς και της αύξησης των μισθών του δημόσιου τομέα.
Από την πλευρά των δαπανών, οι προβλέψεις ενσωματώνουν ένα νέο πακέτο μέτρων, ύψους 0,5% του ΑΕΠ, το οποίο ανακοινώθηκε μετά τη δημοσίευση του δημοσιονομικού αποτελέσματος του 2024, που περιλαμβάνει επιστροφή μισθώματος ενός μηνός με εισοδηματικά κριτήρια, μόνιμο κοινωνικό επίδομα 250 ευρώ σε συνταξιούχους χαμηλού εισοδήματος, ανασφάλιστους ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία και ετήσια αύξηση 500 εκατ. ευρώ στον εθνικό προϋπολογισμό επενδύσεων.
Το 2026, το πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να αυξηθεί στο 1,4% του ΑΕΠ. Η βελτίωση αυτή αναμένεται να υποστηριχθεί από τη συνεχιζόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες αναμένεται να αντισταθμίσουν τις αυξανόμενες δαπάνες για συντάξεις και μισθούς του δημόσιου τομέα. Γενικότερα, οι δημοσιονομικές προβλέψεις είναι θετικές λόγω και των έργων ευρωπαϊκής χρηματοδότησης τόσο για το 2025 όσο και το 2026.
Σε ό,τι αφορά τον δείκτη δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται στο 146,6% το 2025 και στο 140,6% το 2026. Η μείωση αναμένεται να οφείλεται στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ καθώς και στα πλεονάσματα του προϋπολογισμού.
