Στην Ε.Ε. επικρατεί μονίμως προβληματισμός για το μικρό μέγεθος των ευρωπαϊκών τραπεζών, που τις θέτει σε μειονεκτική θέση έναντι των αμερικανικών τραπεζικών κολοσσών. Θεωρητικά είναι ζητούμενο η δημιουργία μεγάλων τραπεζών που θα μπορούν να ανταγωνιστούν σε διεθνές επίπεδο. Στην πραγματικότητα, όμως, οι εθνικές κυβερνήσεις προβάλλουν εμπόδια στις διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές που θα μπορούσαν να τις δημιουργήσουν.
Η κυβέρνηση της Ισπανίας εξετάζει να παρέμβει για να εμποδίσει την εξαγορά της Banco Sabadell SA από την BBVA SA, η Ρώμη προσπαθεί να εμποδίσει την εξαγορά της Banco BPM από τη UniCredit και το Βερολίνο, τόσο με την προηγούμενη όσο και με την καινούργια κυβέρνηση, προσπαθεί να κρατήσει την Commerzbank AG ανεξάρτητη και γερμανική και να μην περιέλθει στον έλεγχο της ιταλικής UniCredit. Αυτές οι πολιτικές αντιστάσεις ενδέχεται να ανακόψουν το μεγαλύτερο κύμα τραπεζικών συμφωνιών που έχει εκδηλωθεί στην Ευρώπη μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες δηλαδή. Στο ίδιο χρονικό διάστημα στις ΗΠΑ ο τραπεζικός κλάδος έχει προχωρήσει σε περαιτέρω συγκέντρωση, αλλά στην Ευρώπη οι μεγάλες συγχωνεύσεις τραπεζών είναι εξαιρετικά σπάνιες και ο κλάδος παραμένει κατακερματισμένος και ουσιαστικά σχεδόν ανίκανος να ανταγωνιστεί τις τράπεζες της Γουόλ Στριτ.
Ιταλία και Ισπανία, δύο χώρες που είχαν υποστεί καίριο πλήγμα από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αναδεικνύονται σε κέντρα συμφωνιών. Οι μεγαλύτερες τράπεζές τους εξυγίαναν τους ισολογισμούς τους και ορισμένες στρέφονται τώρα σε εξαγορές, καθώς αυξάνεται η κερδοφορία τους χάρη στα υψηλά επιτόκια και στην άνοδο των μετοχών τους. Προσπαθούν, έτσι, να συνάψουν συμφωνίες μολονότι έχει βαλτώσει εδώ και χρόνια το σχέδιο της Ε.Ε. να ολοκληρώσει την ενιαία αγορά με τη δημιουργία τραπεζικής ένωσης και ενοποίησης των κεφαλαιαγορών. Ουσιαστικά όλες οι προτεινόμενες εξαγορές γίνονται είτε σε μια εγχώρια αγορά είτε στην αγορά μιας άλλης χώρας στην οποία, όμως, είναι ήδη παρούσα η τράπεζα που εξαγοράζει. Το κυριότερο εμπόδιο, πάντως, είναι οι πολιτικές αντιδράσεις, μολονότι οι δύο μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες, Γερμανία και Γαλλία, αναγνωρίζουν συχνά την ανάγκη για δημιουργία ευρωπαϊκών πρωταθλητών.
Η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει πως η τραπεζική βιομηχανία της Γηραιάς Ηπείρου είναι κατακερματισμένη και ότι οι εξαγορές μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομίες κλίμακας.
«Τα τελευταία χρόνια όλες οι κυβερνήσεις εξετάζουν πιο προσεκτικά τις προτεινόμενες συγχωνεύσεις τραπεζών», επισημαίνει ο Αντρέα Ορσέλ, διευθύνων σύμβουλος της UniCredit, που τονίζει πως «το βλέπουμε αυτό από την Ισπανία και την Ιταλία μέχρι τη Γερμανία». Αναλυτές της Bloomberg Intelligence σχολιάζουν πως «μόνον ο χρόνος θα δείξει κατά πόσον οι προτάσεις για διάφορες συμφωνίες των UniCredit, Banco BPM, Commerbank, BBVA και Sabadell θα αποτελέσουν τα πρώιμα στάδια μιας νέας εποχής συγχωνεύσεων και εξαγορών μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών». Στο μεταξύ, η εποπτική αρχή τραπεζών της Ε.Ε., η ΕΚΤ δηλαδή, έχει προειδοποιήσει πως η τραπεζική βιομηχανία της Γηραιάς Ηπείρου είναι κατακερματισμένη και ότι οι εξαγορές μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομίες κλίμακας. Η ίδια η ΕΚΤ έχει τονίσει τους ενδεχόμενους κινδύνους που μπορεί να ενέχει η εξαγορά ευρωπαϊκών τραπεζών από ξένες τράπεζες, όπως και η μεγάλη έκθεση σε άλλες χώρες.
Οι λόγοι που επικαλούνται οι κυβερνήσεις για να εμποδίσουν συγχωνεύσεις τραπεζών διαφέρουν από περίπτωση σε περίπτωση, αλλά συνήθης δικαιολογία είναι ότι μια εξαγορά παίζει σημαντικό ρόλο στην εθνική τους νομοθεσία. Η γερμανική κυβέρνηση, για παράδειγμα, έχει επικαλεστεί τον ρόλο της Commerzbank στη χρηματοδότηση της εγχώριας οικονομίας, ενώ η Ισπανία επικαλείται τους όρους με τους οποίους αντλούν πιστώσεις οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
