Η συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας για την παύση των υψηλών δασμών μεταξύ τους πιέζει βιομηχανικούς κόμβους όπως το Βιετνάμ και το Μεξικό να συνάψουν δικές τους, καλύτερες, συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ώστε να συνεχίσουν να επωφελούνται από τη στρατηγική «China plus 1» (Κίνα συν 1) των παγκόσμιων παραγωγών.
Στη νέα παγκόσμια τάξη που υπαγορεύεται από τις μεταβαλλόμενες ανακοινώσεις του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς, οι χώρες μετρούν την επιτυχία τους όχι με βάση τους όρους των εμπορικών συμφωνιών τους με τις ΗΠΑ, αλλά με βάση το πώς συγκρίνονται με άλλες χώρες. Τις τελευταίες πέντε εβδομάδες, πολλά έθνη βρήκαν παρηγοριά στο γεγονός ότι είχαν καλύτερους συντελεστές από την Κίνα, η οποία είδε τους δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές να αυξάνονται από 20% σε 145%. Το Βιετνάμ, για παράδειγμα, ήταν σε καλύτερη θέση από την Κίνα με ποσοστό 46%, ενώ η Ταϊλάνδη ήταν στο 36% και η Μαλαισία στο 24%.
Δεδομένου του συγκριτικού τους πλεονεκτήματος περίμεναν περισσότερες πολυεθνικές να εγκαταστήσουν καταστήματα στις χώρες τους και να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, ενδεχομένως συμβάλλοντας σε μια μακροχρόνια τάση γνωστή ως «Κίνα-συν 1». Τώρα, όλα είναι ξανά στον αέρα μετά τη σημαντική πρόοδο στις εμπορικές συνομιλίες ΗΠΑ – Κίνας, που οδήγησε σε μια 90ήμερη αναστολή των δασμών και έναν βασικό συντελεστή φόρου εισαγωγής 30% για τα προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα.
Από την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ προσπάθησε να αξιοποιήσει τους δασμούς στην Κίνα για να αναγκάσει τις εταιρείες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ. Η «επιστροφή» στις ΗΠΑ σε μεγάλο βαθμό δεν υλοποιήθηκε, ωστόσο την τελευταία δεκαετία εταιρείες όπως η Apple άρχισαν να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις έναντι της Κίνας, με έμφαση σε χώρες που προσέφεραν σχετικά χαμηλό κόστος εργασίας και μικρότερους δασμούς. Τα κράτη της ΝΑ Ασίας ήταν μεταξύ των μεγαλύτερων ωφελημένων, μαζί με το Μεξικό, αλλά εάν η παύση των δασμών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας παραταθεί, θα μπορούσαν να δουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα να εξανεμίζεται.
Οι εμπορικές εντάσεις και η αβεβαιότητα έχουν ήδη μειώσει τις δεσμεύσεις για νέες ξένες επενδύσεις στο Βιετνάμ, οι οποίες τον Απρίλιο μειώθηκαν 30% σε σύγκριση με τον Μάρτιο στα 2,84 δισ. δολάρια. Στο Μεξικό, η πρόεδρος Κλαούντια Σάινμπαουμ έχει επανειλημμένως τονίσει το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας. Ο Χόρχε Γκουαχάρντο, πρώην πρεσβευτής του Μεξικού στην Κίνα και σύμβουλος για το διεθνές εμπόριο, δήλωσε ότι ακόμη και αν η εμπορική συμφωνία με την Κίνα διατηρηθεί, οι πολυεθνικές θα παραμείνουν επιφυλακτικές απέναντι στην Κίνα, και το Μεξικό πρόκειται να επωφεληθεί.
