Η ομιλία του Λαρς Ράσμουσεν στο TEDx της Αθήνας θα μπορούσε κάλλιστα να έχει γραφτεί σήμερα και όχι το μακρινό 2012. Τότε, ο Δανός μηχανικός λογισμικού και angel investor μίλησε για τις προσωπικές του ιστορίες «αποτυχίας», οι οποίες τον οδήγησαν στη μεγαλύτερη επιτυχία της καριέρας του, τη δημιουργία του Google Maps. Ο ίδιος και ο αδελφός του, έχοντας απολυθεί κατά τη διάρκεια της φούσκας του dot.com, υλοποίησαν την ιδέα τους με σχεδόν μηδενικό κεφάλαιο και ελάχιστες προοπτικές πρόσληψης στον κλάδο της τεχνολογίας, ο οποίος περνούσε μία μεγάλη κρίση. Απευθυνόμενος σε ένα κοινό που «λύγιζε» υπό την κρίση χρέους, ο κ. Ράσμουσεν επέμενε αφενός ότι οι κρίσεις προσφέρουν γόνιμο έδαφος για καινοτομία, αφετέρου ότι η Αθήνα έχει όλα τα προσόντα για να καλλιεργήσει ένα σοβαρό και διεθνώς ανταγωνιστικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων.
Ο κ. Ράσμουσεν αναζητούσε τότε ευκαιρία να μετακομίσει μόνιμα στην Ελλάδα με την Ελληνίδα σύζυγό του, την Ελομίδα Βισβίκη, η οποία είναι επίσης επιχειρηματίας και angel investor, αλλά δυστυχώς «δεν συνέβαινε σχεδόν τίποτα» στον κόσμο των νεοφυών επιχειρήσεων. «Για να είμαι ειλικρινής πετύχαμε περισσότερο κόσμο που ήθελε να φύγει παρά να φτιάξει startups», λέει σήμερα στην «Κ» ο κ. Ράσμουσεν.
Τελικά, η ευκαιρία αυτή ανέκυψε οκτώ χρόνια μετά, στην επόμενη κρίση, αυτή της πανδημίας. Μετακομίζοντας από τη Νέα Υόρκη, ο κ. Ράσμουσεν και η σύζυγός του διαπίστωσαν ότι μέσα σε αυτό το σύντομο διάστημα, οι συνθήκες στο οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων είχαν ωριμάσει. «Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η Αθήνα έχει ένα από τα νεότερα, μικρότερα οικοσυστήματα μιας ευρωπαϊκής πόλης, αλλά και το ταχύτερα αναπτυσσόμενο», υποστηρίζει, κάνοντας μια ανασκόπηση των τελευταίων ετών, καθώς έκτοτε έχει επενδύσει σε αρκετές ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις.
Είναι βέβαια ευκολότερο να αναπτυχθείς όταν είσαι μικρός, αλλά αν η Αθήνα συνεχίσει στο ίδιο μονοπάτι –και ιδίως με φόντο μια οικονομική ανάκαμψη– το μέλλον μπορεί να είναι λαμπρό, υποστηρίζει ο ίδιος. Με τη φιλοδοξία αυτή, άλλωστε, ο κ. Ράσμουσεν εμπνεύστηκε και στήριξε το φεστιβάλ καινοτομίας Panathēnea, το οποίο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα συγκεντρώνοντας μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας τεχνολογικής και πολιτιστικής σκηνής.
Πολλές Σίλικον Βάλεϊ
«Νομίζω, αισθάνομαι, ακούω ότι η Αθήνα αρχίζει να γίνεται μαγνήτης για τον κόσμο που έφυγε στις κρίσεις, για τον κόσμο που έφυγε στο παρελθόν, για κόσμο σαν εμένα, που έχει κάποια σχέση με την Ελλάδα, αλλά και για ταλαντούχους ανθρώπους που αναζητούν έναν πιο ενδιαφέροντα τρόπο ζωής», τονίζει ο κ. Ράσμουσεν.
Μιλάει άλλωστε από προσωπική εμπειρία. Το Google Maps «απογειώθηκε», όταν ο κ. Ράσμουσεν είχε ως έδρα του την Αυστραλία, με αποτέλεσμα πολλοί να τον ρωτούν αν μπορεί κανείς να φτιάξει κοσμοϊστορικές startups μακριά από τη Σίλικον Βάλεϊ. «Και βέβαια μπορεί. Απλώς κάποιος πρέπει να το κάνει πρώτος», υποστηρίζει στην «Κ».
Μάλιστα, αναφερόμενος στην περίπτωση των ιδρυτών του Canva, οι οποίοι επέλεξαν να μείνουν στο Σίδνεϊ, είπε ότι ανάμεσα στα θετικά ενός μικρότερου οικοσυστήματος είναι ο περιορισμένος ανταγωνισμός για ταλέντα, οι λιγότεροι αντιπερισπασμοί και η διάθεση για ρίσκο. «Και όταν γίνεις μεγάλος, μπορείς να εκμεταλλευτείς τις διάφορες Σίλικον Βάλεϊ του κόσμου», τονίζει.
Μπορεί κανείς να φτιάξει κοσμοϊστορικές startups μακριά από τη Σίλικον Βάλεϊ; Και βέβαια μπορεί, απλώς πρέπει να το κάνει πρώτος.
Ανάμεσα στα ατού της Ελλάδας ο κ. Ράσμουσεν συγκαταλέγει το υψηλό κύρος των πανεπιστημίων, το εύρος των ταλέντων και τις διασυνδέσεις ή την εμπειρία την οποία έχουν αποκτήσει οι Ελληνες επαγγελματίες που έχουν ζήσει στο εξωτερικό. Με τα εφόδια αυτά, πιστεύει ότι το ελληνικό οικοσύστημα είναι έτοιμο να καλλιεργήσει startups «πραγματικά παγκόσμιου βεληνεκούς που αλλάζουν ολόκληρες βιομηχανίες».
«Πιστεύω ότι θα είναι μία πολύ συναρπαστική δεκαετία. Δεν θα είναι εύκολο βέβαια. Υπάρχει πολλή δουλειά που πρέπει ακόμα να γίνει», τονίζει. Η μεγαλύτερη πρόκληση που εντοπίζει, έχοντας ζήσει και επενδύσει στην Ελλάδα, είναι η έλλειψη της κατάλληλης νοοτροπίας και της αισιοδοξίας που απαιτούνται για να καινοτομήσει κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο. Εκτός αυτού, τονίζει ότι στην Ελλάδα, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, λείπει η απαραίτητη εμπιστοσύνη στους νέους.
Το ελληνικό οικοσύστημα είναι έτοιμο να καλλιεργήσει startups «πραγματικά παγκόσμιου βεληνεκούς, που αλλάζουν ολόκληρες βιομηχανίες».
Ετσι, εξηγεί, σε ένα μικρότερο οικοσύστημα startups ένας ιδρυτής θα έρθει αντιμέτωπος με πολύ σκεπτικισμό. Θα είναι δύσκολο να «σηκώσει» χρήματα και να βρει ανθρώπους που θα τον πιστέψουν. «Αυτό το βλέπω όταν επενδύω σε startups εδώ στην Ελλάδα, υπάρχουν κάπως περισσότερες προστριβές απ’ όσο έχω συνηθίσει», είπε.
Ωστόσο παραμένει αισιόδοξος. «Ισως αυτή η πρώτη σπουδαία σύγχρονη startup που θα αλλάξει πραγματικά τον κόσμο και θα είναι διεθνής επιτυχία να στηθεί στην Αθήνα. Ισως υπάρχει ήδη. Ισως να έχω επενδύσει ήδη σε αυτή».
Οπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες
Στο πλαίσιο αυτό, για την τόνωση του ελληνικού οικοσυστήματος τεχνολογίας, εμπνεύστηκε το φεστιβάλ Panathēnea, το οποίο πήρε την τελική του μορφή υπό τη διαχείριση φοιτητών και πρόσφατων αποφοίτων πανεπιστημίων. Με την καθοδήγηση του κ. Ράσμουσεν, της κ. Βισβίκη και πολλών ακόμα γνωστών ονομάτων του επιχειρείν, το φεστιβάλ φιλοξένησε παράγοντες του κλάδου της τεχνολογίας, ιδρυτές startups, επιχειρηματίες και διεθνείς επενδυτές μεταξύ 7 και 9 Μαΐου.
Τα Panathēnea παρότι θα φέρουν κατά βάση διεθνή «γεύση», έχουν και φιλόδοξους στόχους για την Ελλάδα: να επιταχύνουν την ανάπτυξη του οικοσυστήματος startups, να εδραιώσουν την Αθήνα στον παγκόσμιο χάρτη τεχνολογίας και να καλλιεργήσουν μία επιχειρηματική νοοτροπία στη χώρα.
Βέβαια, όπως τονίζει ο κ. Ράσμουσεν, «δεν μπορεί από μόνο του ένα φεστιβάλ να πυροδοτήσει την ανάπτυξη. Οταν όμως όλες οι άλλες συνθήκες είναι εκεί, ένα φεστιβάλ μπορεί να την επιταχύνει δραματικά». Αυτή η σύγχρονη αναβίωση των «Παναθηναίων» περιελάμβανε συζητήσεις επί σκηνής, αλλά και δεκάδες side events γύρω από την τεχνολογία και την τέχνη που διοργανώθηκαν σε ολόκληρη την πόλη κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. «Σκοπεύουμε να κάνουμε στον τομέα της καινοτομίας ό,τι έκαναν οι Ολυμπιακοί Αγώνες για τα σπορ», τονίζει ο κ. Ράσμουσεν.
