Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση των εκπροσώπων της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου στη Γενεύη, ο μονίμως απρόβλεπτος Ντόναλντ Τραμπ επέδειξε χθες συναινετική διάθεση δηλώνοντας πως θα αρκούσαν δασμοί 80% στις εισαγωγές από την Κίνα. Αν βέβαια και το Πεκίνο συναινέσει στις απαιτήσεις του, που συνόψισε σε ανάρτησή του στο δικό του μέσο κοινωνικής δικτύωσης: να αυξήσει η Κίνα τις εισαγωγές αμερικανικών προϊόντων, «να ανοίξει την αγορά της στις ΗΠΑ, θα τους κάνει τόσο καλό!». Και πρόσθεσε βεβαίως ότι εναποθέτει το καθήκον να τους πείσει «στον Σκοτ», δηλαδή τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, που είναι ο κύριος διαπραγματευτής της Ουάσιγκτον στις συνομιλίες στη Γενεύη.
Πρόκειται για δραματική αλλαγή σε σύγκριση με τους υφιστάμενους δασμούς 145%. Οικονομολόγοι σπεύδουν πάντως να δηλώσουν επιφυλακτικοί, καθώς εκτιμούν πως ακόμη κι αν οι δασμοί στα κινεζικά προϊόντα καθοριστούν στο 80%, δύσκολα θα πειστούν οι αμερικανικές επιχειρήσεις να εισάγουν κινεζικά προϊόντα. Εχουν τονίσει πως ένας δασμός 50% είναι ο μέγιστος που θα μπορούσε να γίνει ανεκτός και να επαναφέρει κάπως την κανονικότητα στις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών. Σημειωτέον ότι τον περασμένο μήνα, εν αναμονή δηλαδή των δασμών και προτού επιβληθούν, οι εξαγωγές της Κίνας στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 21%. Τόσο ο Τραμπ όσο και Μπέσεντ έχουν πάντως παραδεχθεί πως οι εκατέρωθεν υφιστάμενοι δασμοί δεν είναι βιώσιμοι και θα χρειαστεί οπωσδήποτε να μειωθούν.
Οσον αφορά τον κύριο διαπραγματευτή του Πεκίνου, τον αντιπρόεδρο της κινεζικής κυβέρνησης Χε Λιφένγκ, πρόκειται για στενό και έμπιστο συνεργάτη του προέδρου Σι και αναμένεται να τηρήσει σκληρή στάση στον εμπορικό πόλεμο. «Μάλλον θα είναι δύσκολος συνομιλητής για τους Αμερικανούς», σχολιάζει ο Αντριου Γκίλχολμ, αρμόδιος θεμάτων Κίνας στη συμβουλευτική Control Risks, πιθανώς συγκρίνοντας με τον Λιου Χε, τον απόφοιτο του Χάρβαρντ και αρκετά οικείο στους αμερικανικούς κύκλους τότε σύμβουλο του προέδρου Σι κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ και τον πρώτο εμπορικό πόλεμο. Ο 70χρονος Χε είναι μέλος ενός σκληρού πυρήνα στελεχών του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος που τους συνδέουν μακροχρόνιοι δεσμοί με τον Κινέζο πρόεδρο. Εχει συνεργαστεί με τον πρόεδρο Σι στην επαρχία Φουτζιάν και ανέλαβε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης τον Μάρτιο του 2023, όταν ο Κινέζος πρόεδρος εγκαινίαζε την πρωτοφανή τρίτη θητεία του στο τιμόνι της Κίνας.
Στενός και έμπιστος συνεργάτης του προέδρου Σι ο κύριος διαπραγματευτής του Πεκίνου, αντιπρόεδρος της κινεζικής κυβέρνησης Χε Λιφένγκ που αναμένεται να τηρήσει σκληρή στάση.
Μιλώντας στους Financial Times ο Νιλ Τόμας, ειδικός επί θεμάτων κινεζικής πολιτικής στη δεξαμενή σκέψης Asia Society Policy Institute, εξέφρασε την εκτίμηση πως η στενή σχέση του Χε με τον πρόεδρο Σι είναι θετικό στοιχείο για τις διαπραγματεύσεις. Οπως τόνισε, λόγω της γνωριμίας του με τον πρόεδρο Σι θα είναι αξιόπιστος εκπρόσωπός του και θα εκφράζει την κατεύθυνση που θέλει ο Κινέζος πρόεδρος για τις σινοαμερικανικές σχέσεις. Η ενασχόλησή του με τα θέματα εξωτερικών σχέσεων της Κίνας έχει ενταθεί από το περασμένο έτος. Τους τελευταίους μήνες έχει συναντηθεί με δεκάδες στελέχη των υπουργείων Εξωτερικών πολλών χωρών αλλά και με επιχειρηματίες, μεταξύ των οποίων οι Τζον Γουάλντρον, επικεφαλής της Goldman Sachs, Αλμπερτ Μπουρλά της Pfizer, Τιμ Κουκ της Apple και Τζένσεν Χουάνγκ της Nvidia. Ως εκ τούτου έχει σταδιακά αποκτήσει μεγάλη άνεση σε τέτοιου είδους συναντήσεις και έχει αναπτύξει ένα «πιο φιλικό» στυλ.
Σύμφωνα, πάντως, με άλλες πηγές που μίλησαν στους FT, σε αντίθεση με τον Λιου, ο Χε μιλάει πολύ φτωχά αγγλικά. Υπάρχει ασάφεια γύρω από το θέμα, δεδομένου ότι πολλοί Κινέζοι αξιωματούχοι αποφεύγουν να μιλούν ξένες γλώσσες σε επίσημες συναντήσεις και προτιμούν να κάνουν χρήση μεταφραστή, αλλά γνωρίζουν και καταλαβαίνουν καλά αγγλικά. Ο Χε θεωρείται το «αρχέτυπο του Κινέζου τεχνοκράτη», που εμφανίζει φιλικό πρόσωπο αλλά έχει εμπιστοσύνη στην ισχύ και στις δυνατότητες της Κίνας, και σύμφωνα με πηγές που τον έχουν γνωρίσει προσωπικά έχει την τάση να είναι «απόμακρος». Από το 2014 έχει αναβαθμιστεί σε αντιπρόεδρο της κινεζικής Επιτροπής Εθνικής Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης, του πανίσχυρου σώματος που έχει αναλάβει τον κρατικό σχεδιασμό. Εχει εποπτεύσει τα πρώτα χρόνια υλοποίησης του φιλόδοξου σχεδίου διεθνών υποδομών που έχει προωθήσει το Πεκίνο, τον νέο Δρόμο του Μεταξιού.
Στη συνάντησή του με τον Μπέσεντ και τον εκπρόσωπο Εμπορίου των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ, ο Χε θα συνοδεύεται από τον Λιάο Μιν, υφυπουργό Οικονομικών και πρώην μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας του Λιου. Θα συνοδεύεται επίσης και από τον Λι Τσενγκάνγκ, πρώην νομικό που έχει σπουδάσει στην Ευρώπη και τον προηγούμενο μήνα ανέλαβε εκπρόσωπος του Πεκίνου στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
