Οι Αμερικανοί ξοδεύουν λιγότερα στα McDonald’s, στο λιμάνι του Λος Αντζελες αναμένονται λιγότερα κοντέινερσιπ, η P&G ανεβάζει τις τιμές, η Mattel μετακινεί την παραγωγή εκτός Κίνας. Οι ενδείξεις του οικονομικού αντικτύπου των εμπορικών πολέμων βρίσκονται παντού, εκτός από τα ίδια τα οικονομικά στοιχεία. Οι καταναλωτικές δαπάνες δεν έχουν συρρικνωθεί, οι απολύσεις δεν έχουν αυξηθεί και οι επιχειρήσεις δεν έχουν σταματήσει να επενδύουν σε εξοπλισμό ή να αγοράζουν προμήθειες.
Οι οικονομολόγοι λένε ότι είναι θέμα χρόνου προτού ο αντίκτυπος των δασμών και η αβεβαιότητα που έχουν προκαλέσει οι συνεχείς μεταβολές στην εμπορική πολιτική αρχίσουν να αποτυπώνονται στα οικονομικά στοιχεία στις ΗΠΑ. Μέχρι τότε, όμως, δίνουν έμφαση σε ενδείξεις, τις οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα παρατηρούσε κανείς: τελωνειακά έσοδα, κρατήσεις ξενοδοχείων στο Λας Βέγκας, αποστολές φορτίων μέσω φορτηγών και τρένων.
«Το πρόβλημα είναι ότι έχουμε πολλά πράγματα να δούμε σε αυτό το σημείο. Οφείλουμε να βασιζόμαστε σε ατεκμηρίωτα στοιχεία ή αντισυμβατικούς δείκτες», σχολίασε στους New York Times ο Μαρκ Τζιανόνι, επικεφαλής οικονομολόγος για τις ΗΠΑ στην Barclays.
«Σε περιόδους μεγάλης μεταβλητότητας στην οικονομία, θες να δώσεις προσοχή σε αυτά τα ατεκμηρίωτα στοιχεία, ώστε να πάρεις μια αίσθηση του πού μπορεί να πηγαίνουν τα πράγματα», δήλωσε ο Αντριου Χόλενχορστ, επικεφαλής οικονομολόγος για τις ΗΠΑ στη Citigroup.
Ο αντίκτυπος των δασμών έχει ήδη αποτυπωθεί με κάποιον τρόπο στα οικονομικά στοιχεία: οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις έσπευσαν να εισαγάγουν προϊόντα πριν εφαρμοστούν οι δασμοί. Αυτό οδήγησε σε εκτίναξη του εμπορικού ελλείμματος, το οποίο άγγιξε ρεκόρ 140 δισ. δολαρίων τον Μάρτιο.
Ωστόσο οι οικονομολόγοι διαφωνούν για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι όσο οι δασμοί ανεβάζουν τις τιμές, οι καταναλωτές θα μειώνουν τις αγορές τους, οδηγώντας τελικά σε απολύσεις και ύφεση. Αλλοι υποστηρίζουν ότι οι καταναλωτές, ιδίως οι πιο ευκατάστατοι, είναι αρκετά άνετοι οικονομικά, ώστε να συνεχίσουν να ξοδεύουν, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να μετακυλίσουν τα υψηλότερα κόστη και ανεβάζοντας τον πληθωρισμό. Και βέβαια, είναι πιθανό ο Τραμπ να καταργήσει τους δασμούς.
Από την ορκωμοσία του Τραμπ έχουν επίσης διολισθήσει οι δείκτες καταναλωτικού κλίματος. Οι οικονομολόγοι όμως είναι όλο και πιο επιφυλακτικοί απέναντι σε τέτοιους δείκτες τα τελευταία χρόνια, καθώς δεν κατάφεραν να προβλέψουν την καταναλωτική συμπεριφορά στην πανδημία.
Εξ ου και εστιάζουν στα υπόλοιπα στοιχεία, τα οποία, αν και ατεκμηρίωτα, μπορεί να προσφέρουν μια πρώτη ένδειξη για την κατεύθυνση της οικονομίας.
Το πρόβλημα είναι ότι και αυτά τα στοιχεία στέλνουν ανάμεικτες ενδείξεις. Οι παράγοντες των αεροπορικών προειδοποιούν για τα χείριστα. Ο διευθύνων σύμβουλος της Southwest είπε πρόσφατα ότι έχει ξεκινήσει ήδη ύφεση στον κλάδο του, αλλά τα ποσοστά πληρότητας των ξενοδοχείων παραμένουν αμετάβλητα. Τα McDonald’s και τα Chipotle σημείωσαν πτώση πωλήσεων το τελευταίο τρίμηνο, αλλά η Yum Brands, ιδιοκτήτρια της Pizza Hut, των KFC και Taco Bell, κατέγραψε άνοδο πωλήσεων.
Τα ανάμεικτα αυτά σημάδια προβληματίζουν τη Fed, η οποία πρέπει να αποφασίσει πότε θα μειώσει τα επιτόκια δανεισμού. Η κεντρική τράπεζα αντιλαμβάνεται τις ανησυχίες ότι η αμερικανική οικονομία ενδέχεται να επιβραδυνθεί απότομα υπό το βάρος των δασμών. Ωστόσο το ενδεχόμενο αύξησης των τιμών σε μια περίοδο όπου ο πληθωρισμός είναι επίμονα υψηλός, αποθαρρύνει τις βιαστικές κινήσεις.
Ετσι, η Fed είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερα στοιχεία. Η άνοδος της ανεργίας ή η επιβράδυνση των καταναλωτικών δαπανών θα τους έδινε περαιτέρω επιβεβαίωση ότι μπορούν να χαμηλώσουν τα επιτόκια δανεισμού χωρίς να φοβούνται ανάφλεξη του πληθωρισμού. Η αναμονή για τα αναγκαία στοιχεία όμως αυξάνει το ρίσκο καθυστέρησης και αν πράγματι έρθουν αυτά τα στοιχεία, η κεντρική τράπεζα ίσως χρειαστεί να κάνει πολύ επιθετικές κινήσεις για να ανακινήσει την οικονομία.
