Υπερδιπλασιάστηκε η αρνητική αποταμίευση των νοικοκυριών το 2024, φτάνοντας στο -1,9% του ΑΕΠ από -0,9% το 2023 και επιστρέφοντας έτσι στα προ πανδημίας επίπεδα του -2% περίπου, για να καταδείξει για άλλη μία φορά ένα μόνιμο δομικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, που καταγράφει το γεγονός στο τελευταίο της ενημερωτικό σημείωμα για την ελληνική οικονομία, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος υστέρησε της δυναμικής αύξησης της κατανάλωσης τον προηγούμενο χρόνο.
Οπως επισημαίνει, η σταδιακή εξάλειψη των μέτρων στήριξης, που είχαν υιοθετηθεί στην περίοδο της πανδημίας, όταν οι αποταμιεύσεις πέρασαν προσωρινά σε θετικό έδαφος, σε συνδυασμό με την εξόφληση των φορολογικών υποχρεώσεων και την έντονη καταναλωτική δαπάνη άσκησαν σημαντική καθοδική πίεση στις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών, ωθώντας τες περαιτέρω σε αρνητικό έδαφος.
Καθοδική πορεία ακολούθησαν και οι επιχειρηματικές αποταμιεύσεις, υποχωρώντας από την κορυφή του 10,6% του ΑΕΠ το 2022 σε 8,9% το 2023 και 8,6% το 2024.
Σύμφωνα με την ανάλυση της κεντρικής τράπεζας (επικεφαλής οικονομολόγος: Γιώργος Χονδρογιάννης) η τάση αυτή αντανακλά διάφορους παράγοντες, όπως η απόσυρση των μέτρων στήριξης για την πανδημία και την ενεργειακή κρίση, καθώς και η αύξηση του κόστους εργασίας. Η πτώση των επιχειρηματικών αποταμιεύσεων μετριάστηκε τα τελευταία χρόνια χάρη στις υψηλές επιδόσεις του τομέα του τουρισμού και της ευρύτερης οικονομίας, στο σταθερό πολιτικό και μακροοικονομικό περιβάλλον και στις εκταμιεύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Συνολικά, οι αποταμιεύσεις του μη χρηματοπιστωτικού ιδιωτικού τομέα συνέχισαν την καθοδική πορεία τους το 2024 και διαμορφώθηκαν στο 6,7% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με 8% το 2023 και 8,4% το 2022.
Εν τω μεταξύ, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συνολικά το 2024, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, αυξήθηκε κατά 0,7%, υποχωρώντας από την αύξηση του 3,4% του προηγούμενου χρόνου.
Οπως έχει υπογραμμίσει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, «το έλλειμμα αποταμίευσης οδηγεί στην προσφυγή σε εξωτερικό δανεισμό και αντανακλάται στα επίμονα υψηλά ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών την τελευταία 20ετία. Αυτό υποδηλώνει ότι η χώρα ξοδεύει πολύ περισσότερα απ’ όσα παράγει».
