Στον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο που κήρυξε ο Ντόναλντ Τραμπ, ορισμένοι από τους αντιπάλους αλλά και τους συμμάχους των ΗΠΑ έχουν στα χέρια τους ένα πανίσχυρο οικονομικό όπλο. Διστάζουν, όμως, να το χρησιμοποιήσουν, καθώς γνωρίζουν ότι αυτό το πλήγμα για τις ΗΠΑ θα έχει βαρύ κόστος και για τους ίδιους.
Η Ιαπωνία, ένας από τους πιο στενούς συμμάχους των ΗΠΑ, είναι και ο μεγαλύτερος ξένος πιστωτής της χώρας, καθώς έχει στην κατοχή της αμερικανικά κρατικά ομόλογα ύψους 1,1 τρισ. δολ. Αυτό σημαίνει ότι το Τόκιο έχει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί στην προσπάθειά του να επιτύχει μια εμπορική συμφωνία με τον Λευκό Οίκο. Και προ ημερών δεν δίστασε να το θυμίσει.
Η πώληση των αμερικανικών ομολόγων είναι «ένα χαρτί στο τραπέζι» στις διαπραγματεύσεις για τους δασμούς, είπε την περασμένη Παρασκευή ο Ιάπωνας υπουργός Οικονομικών Κατσουνόμπου Κάτο. «Υπάρχει σαν χαρτί, αλλά πιστεύω ότι το εάν θα επιλέξουμε να το χρησιμοποιήσουμε ή όχι θα είναι μια διαφορετική απόφαση», είπε. Δύο ημέρες αργότερα πήρε πίσω αυτή τη δήλωση. Την Κυριακή τόνισε ότι η Ιαπωνία «δεν εξετάζει την πώληση των αμερικανικών κρατικών ομολόγων στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων Ιαπωνίας – ΗΠΑ». Οπως λένε ειδικοί, η Ιαπωνία έτσι κι αλλιώς δεν θα χρησιμοποιούσε αυτό το «οικονομικό μπαζούκα» στον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Η πώληση αμερικανικών κρατικών ομολόγων θεωρείται ακραία κίνηση, που πιθανότατα θα γύριζε μπούμερανγκ, σύμφωνα με το CNN. Ωστόσο, η απειλή από το Τόκιο, όσο βραχύβια κι αν ήταν, φέρνει στην επιφάνεια μια άβολη αλήθεια για τις ΗΠΑ: η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου εξαρτάται από τις άλλες χώρες για να αγοράσουν το τεράστιο χρέος της των 36 τρισ. δολαρίων.
Καθώς οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ ανατρέπουν ισορροπίες δεκαετιών στις διεθνείς αγορές, αναλυτές προειδοποιούν για μείωση των κεφαλαίων που κατευθύνονται σε αμερικανικές επενδύσεις. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ανεβάσει τα επιτόκια δανεισμού για τις ΗΠΑ στην αγορά ομολόγων και να μειώσει την αξία του δολαρίου. Παρότι μια μεγάλης έκτασης ρευστοποίηση αμερικανικών κρατικών ομολόγων είναι απίθανη, εντούτοις οι άλλες χώρες εξετάζουν πλέον όλες τις επιλογές τους.
Εάν, για παράδειγμα, η Ιαπωνία αποφάσιζε να ρευστοποιήσει μαζικά αμερικανικά ομόλογα, κάτι τέτοιο «θα προκαλούσε σεισμό στις διεθνείς αγορές, εάν ένας από τους πιο αξιόπιστους αγοραστές αμερικανικών ομολόγων δεν είναι πια ένας αξιόπιστος αγοραστής», λέει στο CNN ο αναλυτής Ερνι Τεντέσι, του Budget Lab στο Γέιλ, που διετέλεσε επικεφαλής οικονομολόγος της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Οι φόβοι μιας καταστροφής στην αγορά ομολόγων έπεισαν τον Tραμπ να αναστείλει τους λεγόμενους «αμοιβαίους δασμούς» του στις 9 Απριλίου.
Αλλωστε, η Ιαπωνία δεν είναι η μοναδική χώρα την οποία παρακολουθεί η Ουάσιγκτον. Η Κίνα, στην οποία ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς 145%, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ξένος πιστωτής των ΗΠΑ, καθώς κατέχει αμερικανικά κρατικά ομόλογα 784 δισ. δολ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, που αντιμετωπίζει δασμούς 10%, είναι ο τρίτος μεγαλύτερος πιστωτής, με 750 δισ. δολ. αμερικανικά ομόλογα.
Στην πέμπτη θέση της λίστας βρίσκεται ο Καναδάς, τον οποίο ο Tραμπ απειλεί με επιπλέον δασμούς εάν δεν δεχθεί να γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ.
Βέβαια, όλες αυτές οι χώρες γνωρίζουν ότι εάν πουλήσουν τα αμερικανικά ομόλογα κινδυνεύουν να αποσταθεροποιήσουν τις διεθνείς αγορές, αλλά και τις δικές τους. Κάτι τέτοιο θα έπληττε τις κρατικές επενδύσεις, τις επενδύσεις των τραπεζών τους, αλλά και των πολιτών τους. Και τα νομίσματά τους θα ενισχύονταν απότομα, υπονομεύοντας τις εξαγωγές τους.
Οπως εξηγεί ο Γουίν Θιν, στρατηγικός αναλυτής της Brown Brothers Harriman, η απειλή αυτή είναι πάντα ένα δίκοπο μαχαίρι για κάθε χώρα. «Η αλήθεια είναι ότι τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα έχουν τόσο κεντρικό ρόλο στις παγκόσμιες χρηματαγορές, ώστε είναι πολύ δύσκολο να πλήξει κανείς τις ΗΠΑ, χωρίς να πληγώσει τον εαυτό του στη διαδικασία», εξηγεί ο κ. Τεντέσι.
