Mετά τις ανησυχητικές προειδοποιήσεις από επενδυτές, την καταιγίδα που προκάλεσε στις αγορές το δασμολογικό τσουνάμι του Ντόναλντ Τραμπ και την έντονη προειδοποίηση χθες από τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, για τις πιθανές οικονομικές συνέπειες των δασμών, η Δημοκρατική Καλιφόρνια αποφάσισε να αναλάβει δράση.
Ο κυβερνήτης και ο γενικός εισαγγελέας της πολιτείας υπέβαλαν μήνυση κατά του Αμερικανού προέδρου, σε μια προσπάθεια να σταματήσουν την αναταραχή που έχει προκαλέσει η εμπορική πολιτική του. Τον κατηγορούν για παράνομες ενέργειες που κλιμακώνουν τον παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο και προκαλούν «άμεση και ανεπανόρθωτη βλάβη» στην οικονομία της μεγαλύτερης σε πληθυσμό πολιτείας των ΗΠΑ.
Η μήνυση αποτελεί τη μεγαλύτερη νομική πρόκληση μέχρι στιγμής για τις εμπορικές πολιτικές της νέας κυβέρνησης. Κατατέθηκε στο ομοσπονδιακό δικαστήριο της Καλιφόρνιας από τον κυβερνήτη Γκάβιν Νιούσομ και τον γενικό εισαγγελέα της πολιτείας Ρομπ Μπόντα, αμφότερους Δημοκρατικούς.
Η Καλιφόρνια είναι η μεγαλύτερη εισαγωγός και η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγός πολιτεία των ΗΠΑ, με οικονομία μεγέθους μεγάλης χώρας. Το Μεξικό, ο Καναδάς και η Κίνα είναι οι τρεις κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι της, ενώ ο τεράστιος αγροτικός τομέας της εξάγει προϊόντα σε όλο τον κόσμο. Ο Νιούσομ είπε ότι οι δασμοί έχουν ήδη κοστίσει στην πολιτεία δισ. δολάρια σε διογκωμένα κόστη και διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας, ενώ εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για την ευπάθεια των αγροτών της Καλιφόρνιας στα αντίποινα άλλων χωρών.
Η μήνυση ζητάει να κηρυχθούν παράνομοι οι δασμοί και να σταματήσει η εφαρμογή τους. Επικαλείται τον νόμο International Emergency Economic Powers Act του 1977, ο οποίος παρέχει γενικά στον πρόεδρο σαρωτικές εξουσίες κατά τη διάρκεια οικονομικής εκτάκτου ανάγκης. Ο Τραμπ ισχυρίστηκε πως η εισροή παράνομων ναρκωτικών από την Κίνα συνιστά «εθνική έκτακτη ανάγκη» που απαιτεί «άμεση δράση».
Οι αξιωματούχοι της Καλιφόρνιας, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι το σύνταγμα δίνει ρητά την εξουσία στο Κογκρέσο να επιβάλλει δασμούς και όχι στον πρόεδρο. Επισημαίνουν επίσης ότι ο νόμος για τις οικονομικές εξουσίες καθορίζει πολλές ενέργειες που μπορεί να κάνει ένας πρόεδρος σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, «αλλά σε αυτές δεν συμπεριλαμβάνονται οι δασμοί». «Υπερασπιζόμαστε τις αμερικανικές οικογένειες που δεν έχουν την πολυτέλεια να αφήσουν το χάος να συνεχιστεί», τόνισε ο Νιούσομ, ενώ ο εισαγγελέας Μπόντα από την πλευρά του έκανε λόγο για μια πολιτική «όχι μόνο βαθιά ανησυχητική αλλά και παράνομη».
Οι δασμοί ανατρέπουν το παγκόσμιο εμπόριο. Ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 10% σε όλες σχεδόν τις εισαγωγές από το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, ενώ οι κλιμακούμενοι δασμοί του στην Κίνα έχουν φτάσει στο 145%.
Χθες, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed), Τζερόμ Πάουελ, εξέφρασε την ανησυχία του ότι οι εμπορικοί δασμοί που προωθεί ο Τραμπ ενδέχεται να φέρουν τη Fed αντιμέτωπη με ένα δύσκολο δίλημμα: τον έλεγχο του πληθωρισμού από τη μία και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης από την άλλη. Η δασμολογική πολιτική του Τραμπ πιθανότατα θα οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη, δήλωσε, επισημαίνοντας τον τοξικό οικονομικό συνδυασμό που είναι γνωστός ως στασιμοπληθωρισμός. «Το επίπεδο των αυξήσεων των δασμών που ανακοινώθηκαν μέχρι στιγμής είναι σημαντικά μεγαλύτερο από το αναμενόμενο», υπογράμμισε στον οικονομικό σύλλογο του Σικάγου. «Το ίδιο είναι πιθανό να ισχύει και για τις οικονομικές επιπτώσεις».
