Η Κίνα αποτελεί εδώ και χρόνια οικονομική πρόκληση για την Ευρώπη, τώρα όμως θα μπορούσε να γίνει οικονομική καταστροφή. Παράγει μια τεράστια γκάμα από φθηνά αγαθά –ηλεκτρικά οχήματα με μεγάλη επιδότηση, ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, παιχνίδια, χάλυβα εμπορικής ποιότητας και πολλά άλλα–, μεγάλο μέρος αυτού του εμπορίου ωστόσο προοριζόταν για την αδηφάγα αμερικανική αγορά. Τώρα, καθώς πολλά από αυτά τα αγαθά αντιμετωπίζουν ένα εξαιρετικό τείχος δασμών από τον πρόεδρο Τραμπ, αυξάνεται ο φόβος ότι περισσότερα προϊόντα θα διοχετευθούν στην Ευρώπη, αποδυναμώνοντας τις τοπικές βιομηχανίες στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία και στην υπόλοιπη Ε.Ε.
Αυτά τα έθνη βρίσκονται τώρα παγιδευμένα στη μέση του κλιμακούμενου εμπορικού πολέμου του Τραμπ με την Κίνα. Οι ηγέτες τους διασχίζουν μια λεπτή γραμμή μεταξύ συνθηκολόγησης και αντιπαράθεσης, ελπίζοντας να αποφύγουν να γίνουν παράπλευρες απώλειες. «Η πρόκληση της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας πήρε πολύ χρόνο, αλλά έφθασε τελικά στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες», δήλωσε η Λιάνα Φιξ, μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων με έδρα την Ουάσιγκτον.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει υποσχεθεί βέβαια να «εμπλακεί εποικοδομητικά» με την Κίνα, παρότι έχει προειδοποιήσει για τις «έμμεσες επιπτώσεις» των αμερικανικών δασμών και έχει δεσμευθεί να παρακολουθεί στενά τη ροή των κινεζικών αγαθών.
Το σκληρό, αλλά μετρημένο μήνυμά της τόσο στην Κίνα όσο και στις ΗΠΑ έχει εντυπωσιάσει τους εμπειρογνώμονες του εμπορίου που λένε ότι μπορεί να είναι η καλύτερη ευκαιρία για την Ευρώπη να αποφύγει την οικονομική καταστροφή. Το υψηλό διακύβευμα όμως δοκιμάζει την ενότητα της ηπείρου.
Οι ηγέτες που υποστηρίζουν ότι οι στενότεροι δεσμοί με την Κίνα μπορεί να είναι μέρος της απάντησης, όπως ο Πέδρο Σάντσεθ στην Ισπανία και ο Κιρ Στάρμερ στη Βρετανία, έσπευσαν να περάσουν ένα πολιτικά κερδοφόρο μήνυμα σε μια εποχή που οι χώρες τους επιθυμούν περισσότερες ξένες επενδύσεις. «Η Ισπανία βλέπει τα πράγματα πολύ διαφορετικά από την Πολωνία», εξηγεί η Τερέζα Φάλον, διευθύντρια στο Κέντρο Σπουδών Ρωσίας, Ευρώπης, Ασίας, στις Βρυξέλλες. «Υπάρχει μια συνεχής συζήτηση στην Ευρώπη για το ποια πρέπει να είναι η στάση τους απέναντι στην Κίνα».
Η οικονομική σχέση μεταξύ Ευρώπης και Κίνας έχει τις ρίζες της σε μια πραγματικότητα δεκαετιών: μια κινεζική αγορά που είναι ουσιαστικά κλειστή σε πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες λόγω των κανονιστικών επιβαρύνσεων και της κρατικής στήριξης των κινεζικών εταιρειών. Το ευρωπαϊκό εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα ήταν σχεδόν 332 δισ. δολάρια το 2023. Η ηγεσία της Ε.Ε. περιγράφει την Κίνα ως «συστημικό αντίπαλο» και οι σχέσεις με το ασιατικό έθνος έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης της Κίνας προς τη Ρωσία.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ζητούν εδώ και χρόνια παραχωρήσεις από την Κίνα, ενώ οι Κινέζοι αξιωματούχοι φάνηκαν πρόθυμοι τις τελευταίες ημέρες να απεικονίσουν την Ευρώπη ως έναν όλο και πιο στενό εμπορικό εταίρο. Μετά την ανακοίνωση των δασμών του Ντ. Τραμπ στις 2 Απριλίου, το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δήλωσε ότι συμφώνησε να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις με το μπλοκ σχετικά με τους υψηλότερους δασμούς της Ευρώπης στα ηλεκτρικά οχήματα κινεζικής κατασκευής.
Μια σύνοδος κορυφής Ε.Ε. – Κίνας πρόκειται να πραγματοποιηθεί φέτος, πιθαννόν το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. «Νομίζω ότι η Ευρώπη ελπίζει απλώς να περάσει το καλοκαίρι διατηρώντας τα πάντα άθικτα και ευελπιστώντας να μην καταρρεύσει η οικονομία. Θέλει να προσγειώσει το αεροπλάνο μέχρι το καλοκαίρι και μετά να προετοιμαστεί για την επόμενη πτήση», καταλήγει η Φιξ.
