Αιφνιδιαστικό έλεγχο στα γραφεία της Hellenic Train πραγματοποίησε την περασμένη Πέμπτη 10 Απριλίου η Επιτροπή Ανταγωνισμού, στο πλαίσιο έρευνας που διενεργεί εδώ και περίπου τρία χρόνια η ανεξάρτητη αρχή, προκειμένου να διαπιστώσει εάν στοιχειοθετείται κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης όσον αφορά τις εμπορευματικές μεταφορές.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που η Επιτροπή Ανταγωνισμού διενεργεί έλεγχο στη Hellenic Train, καθώς ο πρώτος έλεγχος είχε πραγματοποιηθεί πριν από περίπου δύο χρόνια και σε κάθε περίπτωση πριν από το δυστύχημα των Τεμπών. Νομικοί κύκλοι με γνώση της υπόθεσης, πάντως, εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα θα σημειωθεί πρόοδος στην εν λόγω έρευνα έτσι ώστε εντός του 2025 να υπάρξει και σχετική εισήγηση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού (Ε.Α.).
Η έρευνα της Ε.Α. ξεκίνησε κατόπιν καταγγελίας στην οποία προέβη η Rail Cargo Logistics Goldair A.E. (κοινοπραξία της Austrian Rail Cargo Group και της Goldair Cargo Group) το 2019.
Να σημειωθεί ότι η εν λόγω εταιρεία είναι μία από τις τέσσερις που έχουν λάβει άδεια στην Ελλάδα, ήδη από το τέλος του 2015, για την πραγματοποίηση σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών, έχοντας ωστόσο στην ουσία πολύ μικρό μερίδιο αγοράς στον κλάδο αυτό. Εκτός από τη Hellenic Train που σχεδόν μονοπωλεί τον κλάδο, άδεια έχουν λάβει ακόμη η Piraeus Europe Asia Rail Logistics (PEARL) από το 2016 και από το 2018 η Grup Feroviar Roman SA.
Οπως χαρακτηριστικά τονίζουν παράγοντες της αγοράς αναφερόμενοι στο τι συμβαίνει στον κλάδο, «προς τι η απελευθέρωση που έγινε το 2011, εάν ήταν από το κρατικό μονοπώλιο του ΟΣΕ να πάμε στο ιδιωτικό μονοπώλιο της Hellenic Train;».
Ποιες είναι οι πρακτικές της Hellenic Train που, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, έχουν καταγγελθεί και προκαλούν στρέβλωση του ανταγωνισμού;
Κατ’ αρχάς η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού (ΕΕΣΣΤΥ), που ανήκει στη Hellenic Train και είναι η μοναδική εταιρεία στην Ελλάδα που έχει δραστηριότητα συντήρησης, επισκευής αλλά και πιστοποίησης σιδηροδρομικών μηχανών, επιβάλλει πολλαπλάσιες χρεώσεις για τις μηχανές των ανταγωνιστριών της Hellenic Train σε σύγκριση με τις χρεώσεις που επιβάλλει για τις αντίστοιχες εργασίες στα δικά της τρένα. Ακόμη δε και αν ήταν μεγαλύτερες οι χρεώσεις, και πάλι τα χρήματα στον ίδιο όμιλο θα κατέληγαν.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα ίσως είναι, όπως λένε οι ίδιοι παράγοντες, ότι ο ελέγχων είναι και ελεγχόμενος, αφού η Hellenic Train πιστοποιεί τα τρένα της Hellenic Train. Η «εναλλακτική» που έχουν οι ανταγωνίστριες εταιρείες για τη συντήρηση και επισκευή των μηχανών είναι να απευθυνθούν στο εξωτερικό, αλλά το κόστος είναι απαγορευτικό.
Αλλη πρακτική που καταγγέλλεται –και φυσικά αποτελεί ευθύνη των αρμόδιων αρχών να διαπιστωθεί εάν ευσταθούν οι σχετικές καταγγελίες– είναι να διερευνηθεί κατά πόσον οι επιδοτήσεις που λαμβάνει η Hellenic Train για τις επιβατικές μεταφορές χρησιμοποιούνται για την επιδότηση των εμπορευματικών μεταφορών.
Μέσω αυτού η Hellenic Train, σύμφωνα με τις καταγγελίες, προβαίνει στην ουσία σε dumping, με τις άλλες εταιρείες να παραμένουν σχεδόν ανενεργές παρά τις επενδύσεις που έκαναν και σε μηχανήματα και σε ανθρώπινο δυναμικό.
