Σε τροχιά επιβεβαίωσης εισόδου σε «bear market» κινείται ο δείκτης S&P 500, καθώς η ανησυχία για τις συνέπειες των νέων δασμών που εξήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιδεινώνει το κλίμα στις αγορές.
Με ισχυρές απώλειες ξεκίνησε η συνεδρίαση στη Wall Street. Λίγα λεπτά μετά την έναρξη των συναλλαγών, ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχωρούσε κατά 1.212,98 μονάδες ή 3,17%, στις 37.101,88 μονάδες, ο S&P 500 κατέγραφε πτώση 3,57%, στις 4.892,71 μονάδες, ενώ ο Nasdaq βυθιζόταν κατά 4%, στις 14.964,56 μονάδες.
Νωρίτερα, οι δείκτες μελλοντικών συμβολαίων της Wall Street κατέγραψαν ισχυρές απώλειες, ενώ οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων υποχώρησαν έντονα, υποδηλώνοντας αυξημένη ζήτηση για ασφαλή επενδυτικά καταφύγια. Τα futures του S&P 500 υποχωρούσαν κατά 2,35%, του Nasdaq 100 κατά 2,72% και του Dow Jones κατά 2,09%, αν και περιόρισαν τις απώλειες σε σχέση με την αρχή της συνεδρίασης.
Ο S&P 500 κινείται πλέον οριακά πριν την τεχνική είσοδο σε bear market, καθώς απέχει λιγότερο από 2,5% από την κρίσιμη πτώση 20% σε σχέση με το ιστορικό του υψηλό.
Η τεχνική αναλύτρια Φιόνα Τσινκότα (City Index) σημείωσε πως «πρόκειται περισσότερο για μια τεχνική αντίδραση μετά την απότομη πτώση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η πτώση ολοκληρώθηκε».
Οπως εξήγησε, για να υπάρξει ουσιαστική ανάκαμψη θα πρέπει να σημειωθούν αλλαγές πολιτικής –όπως η υπαναχώρηση Τραμπ στους δασμούς– ή να υπάρξει στήριξη από τις κεντρικές τράπεζες.
Το sell off επιταχύνθηκε μετά τις νέες ανακοινώσεις της διοίκησης Τραμπ για επιβολή δασμών σε βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, που προκάλεσαν αντίποινα από την Κίνα και φόβους για εμπορικό πόλεμο με πληθωριστικές πιέσεις και επιβράδυνση της οικονομίας.
Μόνο τις δύο τελευταίες συνεδριάσεις, ο S&P 500 υποχώρησε κατά 10,5%, με τις απώλειες να αντιστοιχούν σε περίπου 5 τρισ. δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία, σηματοδοτώντας το μεγαλύτερο διήμερο πλήγμα από τον Μάρτιο του 2020.
Ο δείκτης μεταβλητότητας VIX –γνωστός και ως δείκτης φόβου– εκτινάχθηκε στις 48,45 μονάδες, αυξημένος κατά 3,14 μονάδες.
Ιδιαίτερα βαριές ήταν οι απώλειες στις μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης, με την Apple να υποχωρεί κατά 3,6%, τη Nvidia κατά 5,1% και την Amazon κατά 2,9%.
Η Howmet Aerospace κατέγραψε πτώση 5,2%, έπειτα από δημοσίευμα σύμφωνα με το οποίο ενδέχεται να διακόψει αποστολές εξαρτημάτων αν επηρεαστεί από τους νέους δασμούς.
Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων ΗΠΑ υποχώρησαν στο 3,986%, καθώς οι επενδυτές αποτιμούν αυξημένες πιθανότητες για νέα μείωση επιτοκίων από τη Fed εντός του έτους – με την πιθανότητα νέας μείωσης ήδη από τον Μάιο να εκτιμάται στο 51%, σύμφωνα με στοιχεία της LSEG.
Η Goldman Sachs αύξησε τις εκτιμήσεις της για ύφεση στις ΗΠΑ στο 45%, από 35% την προηγούμενη εβδομάδα, επικαλούμενη τις επιπτώσεις της εμπορικής πολιτικής της διοίκησης Τραμπ.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επενδυτών βρίσκονται αυτή την εβδομάδα οι ανακοινώσεις στοιχείων για τον πληθωρισμό και οι τοποθετήσεις αξιωματούχων της Fed.
Τι είναι bear market
Bear market ονομάζεται η κατάσταση στην οποία ένας χρηματιστηριακός δείκτης ή μετοχή καταγράφει πτώση άνω του 20% από το ιστορικό υψηλό του.
Συνήθως συνοδεύεται από διάχυτη απαισιοδοξία, υψηλή μεταβλητότητα και στροφή των επενδυτών σε ασφαλή καταφύγια όπως τα κρατικά ομόλογα ή ο χρυσός.
Το φαινόμενο μπορεί να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια, ιδιαίτερα αν συνοδεύεται από ύφεση ή συστημική κρίση.
Ο αντίθετος όρος είναι το Bull market, όταν οι τιμές σημειώνουν συνεχή άνοδο.
Ιστορικά παραδείγματα bear markets περιλαμβάνουν τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την πανδημία COVID-19 το 2020.
Βουτιά διεθνώς
Ισχυρές πιέσεις δέχθηκαν τη Δευτέρα οι διεθνείς αγορές, με τις μετοχές να καταγράφουν εκτεταμένες απώλειες και τους δείκτες μεταβλητότητας να εκτινάσσονται, καθώς ο Τραμπ διαμήνυσε πως δεν προτίθεται να υποχωρήσει από τα σχέδιά του για νέους δασμούς.
Οι επενδυτές αντέδρασαν έντονα, στρεφόμενοι σε ασφαλή καταφύγια όπως το γιεν και το ελβετικό φράγκο, ενώ η αβεβαιότητα εντείνεται για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας.
Το κλίμα επιδεινώθηκε περαιτέρω μετά τη δήλωση του Τραμπ ότι οι επενδυτές «θα πρέπει να πάρουν το φάρμακό τους» και ότι δεν πρόκειται να διαπραγματευτεί με την Κίνα μέχρι να αντιμετωπιστεί το αμερικανικό εμπορικό έλλειμμα.
Πέραν της Wall Street, η εικόνα ήταν δυσμενής στην Ευρώπη, όπου ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 σημείωσε πτώση 4%, ενώ ιδιαίτερα ισχυρές απώλειες καταγράφηκαν σε αμυντικές μετοχές (-5,5%) και τραπεζικούς τίτλους (-4,5%), με τον τελευταίο κλάδο να οδεύει επίσης προς bear market, έχοντας χάσει πάνω από 20% από τα πρόσφατα υψηλά.
Στην Ασία, ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ κατέγραψε βουτιά κατά 13% –τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από το 1997– ενώ στην ηπειρωτική Κίνα ο δείκτης CSI 300 υποχώρησε κατά 7%, σταθεροποιούμενος μόνο αφότου τα κρατικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι το κινεζικό κρατικό fund Central Huijin προχώρησε σε αγορές.
Οι ανησυχίες για ύφεση και επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης επηρέασαν και τις τιμές του πετρελαίου: το Brent διολίσθησε κατά 1,46 δολάρια στα 64,12 δολάρια το βαρέλι, ενώ το αμερικανικό αργό κατέγραψε πτώση 1,60 δολαρίων στα 60,43 δολάρια.
Παρά τις δηλώσεις του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, την Παρασκευή ότι δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μείωση επιτοκίων, οι αγορές προεξοφλούν πλέον το ενδεχόμενο παρέμβασης, με πιθανότητα 50% για μείωση τον Μάιο.
Νέο μήνυμα υπέρ της επιβολής δασμών δημοσίευσε τη Δευτέρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπεραμυνόμενος της εμπορικής του πολιτικής και επιρρίπτοντας ευθύνες στην Κίνα, την Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed) και τους προκατόχους του.
Υποχώρησε δολάριο και χρυσός
Το δολάριο υποχώρησε έναντι του γιεν (-0,3%) και του ελβετικού φράγκου (-0,6%), ενώ σταθερή παρέμεινε η ισοτιμία του ευρώ στο 1,1005 δολάριο.
Οι πιέσεις στις τιμές των μετοχών συνοδεύονται από αυξανόμενη ανησυχία για την επίδραση των δασμών στον πληθωρισμό και στα εταιρικά περιθώρια κέρδους, την ώρα που ξεκινά η περίοδος δημοσίευσης αποτελεσμάτων για το α’ τρίμηνο.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, αναμένεται φέτος σημαντικά μικρότερο ποσοστό αμερικανικών επιχειρήσεων να δώσει προβλέψεις για το δεύτερο τρίμηνο ή το σύνολο της χρονιάς, λόγω της αβεβαιότητας.
Εντός της εβδομάδας, οι επενδυτές θα παρακολουθούν στενά τις ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ και τις δημοπρασίες κρατικών ομολόγων.
Ακόμη και ο χρυσός επηρεάστηκε από τις μαζικές πωλήσεις, καταγράφοντας υποχώρηση 0,3% στις 3.026 δολάρια ανά ουγγιά, σε μια ένδειξη ότι επενδυτές ρευστοποιούν θέσεις για να καλύψουν ζημιές ή απαιτήσεις περιθωρίου σε άλλες αγορές.
Χρονικό της αναταραχής στις αγορές
Απόφαση Τραμπ για δασμούς, Παρασκευή, 4 Απριλίου 2025
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοινώνει την επιβολή γενικευμένων δασμών σε βασικούς εμπορικούς εταίρους. Η Κίνα προαναγγέλλει αντίποινα.
Μαζικές ρευστοποιήσεις στη Wall Street, Παρασκευή – Δευτέρα, 4-7 Απριλίου
Ο S&P 500 χάνει 10,5% σε δύο συνεδριάσεις. Πάνω από 6 τρισ. δολάρια σε κεφαλαιοποίηση διαγράφονται από τις αγορές.
Εκτίναξη δείκτη φόβου, Δευτέρα, 7 Απριλίου
Ο δείκτης VIX φθάνει τις 60 μονάδες για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2024.
Κραχ στην Ασία, Δευτέρα, 7 Απριλίου
Ο Hang Seng του Χονγκ Κονγκ υποχωρεί κατά 13% – η μεγαλύτερη πτώση από την κρίση του 1997. Ο CSI 300 στην Κίνα χάνει 7%.
Πίεση στις τιμές πετρελαίου
Το Brent πέφτει στα 64,12 δολάρια/βαρέλι. Το αμερικανικό αργό στα 60,43 δολάρια.
Πιέσεις σε ευρωπαϊκές μετοχές
Ο Stoxx 600 υποχωρεί 4%. Οι μετοχές άμυνας και οι τράπεζες καταγράφουν απώλειες άνω του 5%.
Αναθεώρηση εκτιμήσεων Goldman Sachs
Η πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ αυξάνεται στο 60%, σύμφωνα με την JP Morgan.
Βλέμμα στη Fed
Η αγορά προεξοφλεί έως και 5 μειώσεις επιτοκίων εντός του έτους, με πιθανότητα 50% για έναρξη ήδη από τον Μάιο.
Σήμα κινδύνου από επενδυτικούς οίκους
Μεγάλοι επενδυτικοί οίκοι προειδοποιούν ότι το τρέχον κραχ δεν είναι προσωρινό και ότι ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης εντείνεται, καθώς η πολιτική δασμών του προέδρου Τραμπ οδηγεί σε αμοιβαία αντίποινα, διαρρηγνύοντας τη διεθνή εμπιστοσύνη.
- Goldman Sachs: Αυξημένος κίνδυνος ύφεσης
Η Goldman αύξησε την πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ στο 45% (από 35%) και υιοθέτησε πιο αμυντική στάση απέναντι στις μετοχές, περνώντας σε ουδέτερη θέση. Εκτιμά ότι ο κίνδυνος περαιτέρω διόρθωσης ξεπερνά το 40%, ενώ υπογραμμίζει ότι το κύμα πωλήσεων στις αγορές δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί.
- Barclays: Το ρίσκο παραμένει μεγάλο
Η βρετανική τράπεζα προβλέπει μείωση του EuroStoxx έως και τις 390 μονάδες σε σενάριο παρατεταμένης ύφεσης. Παρότι εντοπίζει ευκαιρίες από τις υπερπουλημένες αγορές, προειδοποιεί: «Η αποτίμηση, οι εκτιμήσεις κερδών και η θέση της αγοράς απέχουν από τα θεμελιώδη».
- Deutsche Bank: Καταρρέει η εμπιστοσύνη
Προβλέπει βαθιά και μακροχρόνια αποσταθεροποίηση αν συνεχιστεί η επιθετική εμπορική πολιτική των ΗΠΑ. Η εμπιστοσύνη στην παγκόσμια ηγεσία της Αμερικής έχει ήδη τρωθεί. «Το εμπόριο θα καθορίσει τη γεωπολιτική ισορροπία δεκαετιών», σημειώνει χαρακτηριστικά.
- Citigroup: Καμία αγορά δεν είναι ασφαλής
Η Citi υπολογίζει ότι τα ευρωπαϊκά EPS μπορεί να μηδενιστούν φέτος. Οι κυκλικές μετοχές έχουν υποστεί ισχυρό πλήγμα, ενώ ακόμη και αμυντικοί κλάδοι δεν προσφέρουν πλέον καταφύγιο. Με βάση τις εκτιμήσεις της, κάθε μείωση 0,5% στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ οδηγεί σε πτώση 5% των κερδών ανά μετοχή.
- JP Morgan: Προσεκτική στάση
Η JP Morgan υποβαθμίζει τις ανεπτυγμένες αγορές, τονίζοντας ότι οι επενδυτές πρέπει να αποφύγουν «ηρωικές» τοποθετήσεις όσο συνεχίζεται το sell off. Προκρίνει ουδέτερη στάση στις αναδυόμενες, αλλά διατηρεί overweight θέση για την Ελλάδα, επικαλούμενη το χαμηλότερο ρίσκο δασμών, την αναπτυξιακή δυναμική 2% και την κεφαλαιακή επιστροφή από τις τράπεζες.
