Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τράπεζας της Τουρκίας εξελίσσονται σε παράμετρο της πολιτικής κρίσης που έχει ξεσπάσει στη χώρα εξαιτίας της σύλληψης και φυλάκισης του αποπεμφθέντος δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου. Στη διάρκεια του περασμένου έτους η Τράπεζα της Τουρκίας αναπλήρωσε τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα που μέχρι τις 19 Μαρτίου είχαν υπερβεί τα 91 δισ. δολ. Εκτοτε, όμως, έχουν ήδη μειωθεί σημαντικά, καθώς η κεντρική τράπεζα αναγκάστηκε να παρέμβει επανειλημμένως στις αγορές συναλλάγματος για να στηρίξει την τουρκική λίρα ώστε να μην καταβαραθρωθεί, οδηγώντας σε νέα εκτόξευση τον πληθωρισμό. Οπως τονίζει χαρακτηριστικά ο Πίτερ Κινσέλα, επικεφαλής της μονάδας στρατηγικής συναλλάγματος στη Union Bancaire Privee Ubp στο Λονδίνο, «αν δεν είχε παρέμβει η κεντρική τράπεζα, η τουρκική λίρα θα κατέληγε σε μια δραματική πτώση, επαναφέροντας και πάλι το φάσμα του υψηλού πληθωρισμού. Γι’ αυτό και ήταν δικαιολογημένη η παρέμβαση».
Οι επικριτές της κυβέρνησης, όμως, κατηγορούν την κεντρική τράπεζα και ειδικότερα την επιτροπή νομισματικής πολιτικής ότι σπαταλάει τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας για να συγκαλύψει τα λάθη του Τούρκου προέδρου. Και η Goldman Sachs προειδοποιεί πως αν συνεχιστεί αυτή η τακτική, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα θα έχουν και πάλι μηδενιστεί μέχρι τα μέσα Απριλίου. Εκείνο που είναι, πάντως, σαφές είναι πως αν η ένταση συνεχιστεί, οι αναλυτές εκτιμούν πως η Τράπεζα της Τουρκίας δεν θα έχει πια τη δυνατότητα να υποστηρίξει την τουρκική λίρα. Οπως σχολιάζει ο Πιοτρ Ματίς, στρατηγικός αναλυτής συναλλάγματος στην In Touch Capital Markets, ακόμη και η Τράπεζα της Ρωσίας, που έχει πολύ μεγαλύτερα συναλλαγματικά διαθέσιμα, «αναγκάστηκε να επιτρέψει τη διολίσθηση του νομίσματός της όταν το ρούβλι υφίστατο πολλές πιέσεις». Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η Τράπεζα της Τουρκίας έχει ήδη δαπανήσει τουλάχιστον 25 δισ. δολ. για να στηρίξει την τουρκική λίρα, καθώς αμέσως μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου το ξένο κεφάλαιο άρχισε για ακόμη μία φορά να γυρίζει την πλάτη στην Τουρκία πουλώντας μαζικά το τουρκικό νόμισμα που αρχικά κατέρρευσε κατά 40%, τις τουρκικές μετοχές, με το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης να οδηγείται σε πτώση 17%, αλλά και τους τίτλους του τουρκικού δημοσίου, με τις αποδόσεις τους να εκτοξεύονται υπερβαίνοντας το 28%.
Η Goldman Sachs προειδοποιεί πως αν συνεχιστεί αυτή η τακτική, τα συναλλαγματικά αποθέματα θα έχουν και πάλι μηδενιστεί μέχρι τα μέσα Απριλίου.
Οπως έχουν επισημάνει οικονομικοί αναλυτές, ο φόβος των επενδυτών είναι πως η Τουρκία επιστρέφει στις γνωστές αυταρχικές τακτικές του Ερντογάν και ενδεχομένως και στις ανορθόδοξες τακτικές του στην οικονομική και στη νομισματική πολιτική, όπως, για παράδειγμα, στα αδικαιολόγητα χαμηλά επιτόκια. Στις ημέρες που έχουν μεσολαβήσει από τη σύλληψη του Ιμάμογλου, η κυβέρνηση και η κεντρική τράπεζα έχουν κατορθώσει να επιφέρουν κάποια σταθερότητα στην οικονομία αφενός με τις δηλώσεις του ίδιου του Ερντογάν πως παραμένει προσηλωμένος στην ορθόδοξη οικονομική πολιτική του υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ και αφετέρου με τις διαβεβαιώσεις όλου του οικονομικού επιτελείου της Τουρκίας προς τους επενδυτές. Αυτή την εβδομάδα η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει μόνο 0,8% έναντι του δολαρίου, ενώ οι τουρκικές μετοχές έχουν σημειώσει τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων τριών εβδομάδων. Σε ό,τι αφορά τα ομόλογα του τουρκικού δημοσίου, η εικόνα είναι μεικτή καθώς εξακολουθούν να κινούνται ανοδικά οι αποδόσεις του βραχυπρόθεσμου χρέους της Τουρκίας, αλλά να σταθεροποιούνται οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων.
Προκειμένου να κρατήσει τους ξένους επενδυτές, η Τράπεζα της Τουρκίας θα αναγκαστεί τώρα να διακόψει τις μειώσεις των επιτοκίων που άρχισε πριν από λίγους μήνες, όταν ο πληθωρισμός στη χώρα υποχώρησε λίγο κάτω από το 40%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Goldman Sachs, προκειμένου να δελεαστούν οι επενδυτές θα χρειαστούν τουλάχιστον αυξήσεις επιτοκίων κατά 350 μονάδες βάσης. Δεν λείπουν, πάντως, και οι αναλυτές που επισημαίνουν πως τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Τουρκίας δεν είναι η πραγματική λύση στο πρόβλημα υποχώρησης της λίρας, η ισοτιμία της οποίας προς το δολάριο είναι αδιανόητη αν συγκριθεί με πριν από 12 χρόνια περίπου. Τότε τρεις τουρκικές λίρες ισοδυναμούσαν με ένα δολάριο και τώρα ένα δολάριο αγοράζει περισσότερες από 38 τουρκικές λίρες. Οπως τονίζει ο Ούρλιχ Λόιτμαν, στέλεχος της Commerzbank στη Φρανκφούρτη, «η σπατάλη των διαθεσίμων της Τουρκίας δεν πρόκειται να σταθεροποιήσει την ισοτιμία της τουρκικής λίρας όσο υπάρχει πολιτική αστάθεια και αβεβαιότητα, γιατί αυτή είναι ο παράγοντας που ασκεί πιέσεις στην αξία του νομίσματος».
