Ο «πυρετός του χρυσού» που έζησε η Καλιφόρνια τον 19ο αιώνα αναβιώνει στην εποχή του Τραμπ, με το πολύτιμο μέταλλο να ξεπερνάει για πρώτη φορά στην ιστορία του το όριο των 3.000 δολαρίων. Η αξία του μετάλλου έχει σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία πενταετία, χάρη στις γεωπολιτικές ανησυχίες, που έστρεψαν τους επενδυτές σε ασφαλέστερα καταφύγια, αλλά και στους κλυδωνισμούς που προκαλούν οι εμπορικές πολιτικές της νέας αμερικανικής κυβέρνησης. Μέσα στο κλίμα αυτό, τα χυτήρια στην Ελβετία, που διαχειρίζονται τα δύο τρίτα του παγκόσμιου χρυσού, εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο προκειμένου να ανταποκριθούν στη μαζική ζήτηση.
Από τον Δεκέμβριο, οι εγκαταστάσεις της κορυφαίας εταιρείας κατασκευής ράβδων χρυσού Argor-Heraeus, στα σύνορα με την Ιταλία, δουλεύουν ασταμάτητα. «Η ζήτηση έχει εκτοξευθεί. Συνήθως μια περίοδος αιχμής θα διαρκούσε μία ή δύο εβδομάδες, πλέον όμως συνεχίζεται εδώ και μήνες, γεγονός αρκετά ασυνήθιστο», λέει ο συν-διευθύνων σύμβουλος Ρόμπιν Κόλβενμπαχ. Οι φόβοι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές χρυσού έχουν προκαλέσει αναταράξεις στην αγορά – και εκτόξευσαν τον χρυσό σε ιστορικό ρεκόρ. Περισσότερα από 61 δισ. δολάρια χρυσού εισέρρευσαν στις ΗΠΑ, παραμορφώνοντας τα εμπορικά δεδομένα της χώρας και προκαλώντας έλλειψη στο Λονδίνο, τον μεγαλύτερο κόμβο εμπορίας χρυσού στον κόσμο.
Τα χυτήρια εργάζονται πυρετωδώς, χάρη και σε μια ιδιορρυθμία στις παγκόσμιες αγορές χρυσού που χρησιμοποιούν ράβδους διαφορετικού μεγέθους. Στο Λονδίνο, οι περισσότερες συναλλαγές γίνονται σε ράβδους 400 ουγγιών, περίπου 12 κιλών, που έχουν περίπου το μέγεθος ενός τούβλου. Το ανταλλακτήριο Comex της Νέας Υόρκης, αντιθέτως, χρησιμοποιεί ράβδους 1 κιλού, με σημείο αναφοράς το μέγεθος ενός smartphone. Αυτό σημαίνει ότι οι ράβδοι που διασχίζουν τον Ατλαντικό πρέπει πρώτα να κάνουν μια στάση στα χυτήρια της Ελβετίας.
Τα ελβετικά χυτήρια, που διαχειρίζονται τα δύο τρίτα του παγκόσμιου χρυσού, εργάζονται 24 ώρες το 24ωρο για να ανταποκριθούν στη μαζική ζήτηση.
Το ταξίδι του χρυσού προς τη Νέα Υόρκη ξεκινά συνήθως… υπογείως, σε ένα από τα εννέα θησαυροφυλάκια κάτω από την Τράπεζα της Αγγλίας, BoE, στην καρδιά της πόλης του Λονδίνου. Οταν δίνεται μια παραγγελία, ένας εργαζόμενος «ξεθάβει» τον χρυσό που ζητήθηκε, σε μια διαδικασία πολύ χρονοβόρα που έχει οδηγήσει σε αναμονή ακόμη και 4 εβδομάδων, προκαλώντας κρίση ρευστότητας στην αγορά χρυσού του Λονδίνου. «Ο χρυσός είναι ένα φυσικό περιουσιακό στοιχείο, επομένως υπάρχουν πραγματικοί υλικοτεχνικοί περιορισμοί και περιορισμοί ασφαλείας», αναγνώρισε ο αναπληρωτής κυβερνήτης της BoE, Ντέιβ Ράμσντεν. Η BoE σημειωτέον κατέχει χρυσό για λογαριασμό δεκάδων κεντρικών και εμπορικών τραπεζών. Μόνο το 6% του χρυσού στα μεγάλα θησαυροφυλάκιά της ανήκει στο υπουργείο Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου.
Μόλις βγουν από τα θησαυροφυλάκια της BoE, οι ράβδοι συνήθως φορτώνονται σε ένα θωρακισμένο φορτηγό, οδηγούνται στο αεροδρόμιο του Χίθροου και πετούν για τη Ζυρίχη. Για ασφαλιστικούς λόγους, τα επιβατικά αεροσκάφη μεταφέρουν μόνο πέντε τόνους χρυσού τη φορά. Από τη Ζυρίχη, ο χρυσός οδηγείται στη συνέχεια σε ένα χυτήριο, πριν πετάξει για τις ΗΠΑ με νέο βάρος και μέγεθος.
Οι άνθρωποι του κλάδου προσφέρουν διαφορετικές εξηγήσεις ως προς το γιατί η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ράβδους χρυσού διαφορετικού μεγέθους για τα συμβόλαιά τους. «Εχει νόημα; Οχι. Είχα κι εγώ την ίδια απορία και δεν βρήκα ποτέ μια σωστή εξήγηση», σχολιάζει ο Κόλβενμπαχ. Η Ρουθ Κράουελ, διευθύνουσα σύμβουλος της London Bullion Market Association (LBMA), θεωρεί ότι οι αγορές θα χρησιμοποιήσουν στο μέλλον ράβδου ίδιου μεγέθους. «Θα ήθελα να πιστεύω ότι μετά από αυτό, μπορούμε όλοι να συμφωνήσουμε ότι το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη θα πρέπει να επανεξετάσουν το σχήμα και το μέγεθος στις πλάκες χρυσού», πρόσθεσε. Μέχρι τότε, το υπάρχον σύστημα θα δημιουργεί οικονομικές ευκαιρίες για όλους όσοι εμπλέκονται σε αυτή τη διαδικασία, είτε πρόκειται για χυτήρια, είτε για φορτωτές, είτε για άτομα που είναι διατεθειμένα να αναλάβουν το ρίσκο να αγοράσουν ράβδους και να τις μεταφέρουν στη Νέα Υόρκη.
