Η δυναμική αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης συνέβαλε στην ανάκαμψη του πραγματικού ΑΕΠ των ΗΠΑ σε νέα επίπεδα-ρεκόρ μετά την πτώση, την οποία προκάλεσε η πανδημία. Αντίθετα, οι καταναλωτές στην Ευρωζώνη και στο Ηνωμένο Βασίλειο παρέμειναν πολύ πιο διστακτικοί στο να ξοδέψουν ξανά. Τα ποσοστά αποταμίευσης των νοικοκυριών αντικατοπτρίζουν αυτή την τάση. Τα τελευταία τρία χρόνια τα νοικοκυριά των ΗΠΑ τοποθετούν κατά μέσον όρο μόνο το 8% του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματός τους στην αποταμίευση, κάτω από το ποσοστό του 9,5% στην προ πανδημίας εποχή από το 2015-2019. Ταυτόχρονα, τα νοικοκυριά της Ευρωζώνης αύξησαν την αναλογία αποταμίευσης στο 14,3% από 12,6% κι εκείνα στο Ηνωμένο Βασίλειο στο 7,5% από 6,5%.
Επιπλέον, τα επιτόκια αποταμίευσης στην Ευρωζώνη και στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ως επί το πλείστον ανέλθει από τις αρχές του 2022, αν και η πτώση το τρίτο τρίμηνο του 2024 υποδηλώνει ότι αυτή η τάση μπορεί τώρα να έχει ολοκληρωθεί. Μόλις οι Ευρωπαίοι καταναλωτές ανακτήσουν την εμπιστοσύνη τους, τότε θα έχουν περιθώριο να αυξήσουν τις αγορές τους. Η κατανάλωση στις ΗΠΑ, ωστόσο, μπορεί ήδη να λειτουργεί με τέρμα το γκάζι. Εχοντας ανταποκριθεί στην πανδημία με τεράστια δημοσιονομικά μέτρα τόνωσης, στέλνοντας επιταγές αξίας περίπου 5 τρισ. δολ. απευθείας στους πολίτες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ συνέχισε να έχει μεγάλα ελλείμματα.
Σε υψηλά επίπεδα η αποταμίευση των νοικοκυριών.
Επιπλέον, τα νοικοκυριά των ΗΠΑ διαθέτουν πολύ αξιόλογα αποθέματα πλούτου, που τους προστατεύουν. Αυτό παρέχει περαιτέρω στήριξη στην τάση τους να ξοδεύουν. Περίπου το 90% των στεγαστικών δανείων τους έχουν μακροπρόθεσμα σταθερά επιτόκια. Αυτό προστατεύει τα νοικοκυριά από τις αυξήσεις των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed). Με την υψηλή έκθεσή τους στο χρηματιστήριο, τα νοικοκυριά επωφελήθηκαν επίσης από την ενίσχυση των μετοχών. Πέραν τούτου, τα υψηλά επίπεδα μετανάστευσης αύξησαν περαιτέρω τους όγκους της κατανάλωσης. Αν και τα χαμηλά ποσοστά αποταμίευσης στις ΗΠΑ υποδηλώνουν ότι κινδυνεύουν να μειωθούν, υπάρχει και ο αντίλογος. Τα νοικοκυριά κατέχουν μεγάλα ποσά ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων, και αυτός ο πλούτος σε σχέση με το εισόδημα είναι υψηλότερος από ποτέ. Τώρα, τα νοικοκυριά στην ηπειρωτική Ευρώπη έχουν παραδοσιακά αποταμιεύσει μεγαλύτερο μερίδιο του εισοδήματός τους. Περισσότερο εκτεθειμένα στους κλυδωνισμούς των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, έγιναν ακόμη πιο προσεκτικά από το 2022 και μετά. Αναμένουμε, λοιπόν, ότι η ιδιωτική κατανάλωση στην Ευρωζώνη θα αυξηθεί ξανά από την άνοιξη και μετά.
* Οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg Bank.
