Ωφελημένη πρόκειται να εξέλθει η ελληνική αγορά εξοχικών κατοικιών από την πορεία αποκλιμάκωσης των επιτοκίων στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση της Elxis – At Home in Greece, η οποία δραστηριοποιείται στις αγοραπωλησίες και στη διαχείριση εξοχικών κατοικιών στην Ελλάδα, η εξέλιξη αυτή έχει επαναφέρει τις τιμές πώλησης κατοικιών στην Ευρωζώνη σε ανοδική τροχιά. Η εξέλιξη αυτή, ειδικά σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, που αποτελούν και σημαντικές πηγές προέλευσης ξένων αγοραστών εξοχικών στην Ελλάδα, αναμένεται να ενισχύσει κι άλλο τη ζήτηση.
Οπως τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της Elxis, Γιώργος Γαβριηλίδης, «η επιστροφή της πορείας των τιμών των κατοικιών στις αγορές της Βορειοδυτικής Ευρώπης σε ανοδική τροχιά θα λειτουργήσει ευνοϊκά για την ελληνική αγορά εξοχικών κατοικιών. Παρά τις αυξήσεις τιμών των παραθεριστικών ακινήτων με έναν μέσο ετήσιο ρυθμό 8%-10% τα τελευταία 4-5 χρόνια, η σύγκριση με το εξωτερικό παραμένει πολύ ευνοϊκή. Για παράδειγμα, στην Ολλανδία απαιτούνται σήμερα 500.000 ευρώ για να αγοράσει κάποιος ένα σύγχρονο σπίτι. Στο Μόναχο της Γερμανίας, μια μονοκατοικία αποτιμάται προς 1,5 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, στην Κρήτη, μια νεόδμητη βίλα με πισίνα και δύο υπνοδωμάτια στοιχίζει 280.000 ευρώ, ή 360.000 ευρώ αν έχει τρία υπνοδωμάτια». Ο κ. Γαβριηλίδης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «με τα χρήματα αυτά στην Ολλανδία αγοράζει κανείς ένα σπίτι από κοντέινερ, ή πλαστικό, σε κάποιο πάρκο, χωρίς καν να έχει στην κατοχή του τη γη, την οποία νοικιάζει από τον οικείο δήμο».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2023 οι τιμές πώλησης κατοικιών στην Ευρωζώνη υποχώρησαν κατά 1,2%. Στη Γερμανία η πτώση ήταν 8,5% και στην Ολλανδία 1,9%, ενώ στο Βέλγιο σημειώθηκε αύξηση κατά 2,3%. Ωστόσο, από τις αρχές του 2024 και μετά, και ιδίως κατά το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο, οι τιμές στην Ευρωζώνη επέστρεψαν σε τροχιά ανόδου (+1,9% και +1,4% αντιστοίχως). Αυτό συνέβη επειδή τα επιτόκια δανεισμού άρχισαν να υποχωρούν, τα εισοδήματα των πολιτών ενισχύθηκαν κι έτσι η ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια αυξήθηκε κατά 4% με βάση τα στοιχεία της ΕΚΤ, παραμένοντας όμως περίπου 30% χαμηλότερα από το επίπεδο του 2022.
Στην Ολλανδία απαιτούνται 500.000 ευρώ για να αγοράσει κάποιος ένα σύγχρονο σπίτι και στο Μόναχο 1,5 εκατ. για μία μονοκατοικία.
Σε πρόσφατη ανάλυση της ING για την ευρωπαϊκή αγορά κατοικίας επισημαίνεται ότι οι παράγοντες αυτοί θα συνεχίσουν να επιδρούν θετικά στις τιμές, όχι μόνο λόγω της πτώσης των επιτοκίων της ΕΚΤ, αλλά κι επειδή υπάρχουν δομικές ανισορροπίες σε πολλές αγορές ακινήτων χωρών της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, σε Ολλανδία και Γερμανία η προσφορά νέων κατοικιών συνεχίζει να υστερεί δραματικά της ζήτησης, ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, οι νέες οικοδομικές άδειες για κατοικίες υποχώρησαν το 2023 στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2010, ενώ οι εκτιμήσεις για το 2024 κάνουν λόγο για πρόσθετη μείωση κατά 45%, κάτι που σημαίνει ότι θα συνεχιστεί το έλλειμμα διαθέσιμων κατοικιών στην αγορά, συντηρώντας τις υψηλές τιμές.
«Το σημαντικότερο όμως είναι ότι όσοι Ευρωπαίοι διαθέτουν κάποια αποταμίευση, π.χ. 300.000 ευρώ, διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στην αγορά κατοικίας. Αντιθέτως, με τα ίδια χρήματα μπορούν να αποκτήσουν ένα νεόδμητο εξοχικό με πισίνα στην Ελλάδα, το οποίο μάλιστα μπορεί να αποφέρει έσοδα από την εκμίσθωσή του και σημαντικές μελλοντικές υπεραξίες. Εχουμε ένα πρόσφατο παράδειγμα πελατών μας, που αγόρασαν ένα σπίτι στην Πάλαιρο, απέναντι από τη Λευκάδα, πριν από τέσσερα χρόνια, πληρώνοντας 360.000 ευρώ. Σήμερα το πωλούν και βρήκαν αγοραστή έναντι 650.000 ευρώ. Τέτοια παραδείγματα είναι συχνά και λειτουργούν θετικά για την προσέλκυση και νέων αγοραστών», αναφέρει ο κ. Γαβριηλίδης.
Παράλληλα, σε σχέση με χώρες όπως η Ολλανδία, η αγορά δευτερεύουσας ή εξοχικής κατοικίας δεν έχει μεγάλη φορολογική επιβάρυνση. Στην Ολλανδία, π.χ., ο φόρος μεταβίβασης για την απόκτηση κύριας κατοικίας είναι μόλις 2%, αλλά όταν αγοράσει κανείς δεύτερο σπίτι, ή εξοχικό, ο συντελεστής φόρου αυξάνεται στο 10,4%. Αντιθέτως, στην Ελλάδα δεν ξεπερνάει το 3%, στοιχείο που επίσης λειτουργεί θετικά στη σύγκριση με την ελληνική αγορά. Με δεδομένο ότι η ING προβλέπει ότι οι τιμές πώλησης κατοικιών στην Ευρωζώνη θα αυξηθούν κατά 3% το 2025, φαίνεται πως η σύγκριση θα συνεχίσει να είναι υπέρ της εγχώριας αγοράς εξοχικών κατοικιών, λειτουργώντας υπέρ της ζήτησης.
