Η αποχώρηση των δυτικών εταιρειών από τη Ρωσία ως συνεπακόλουθο της εισβολής στην Ουκρανία είχε σημαντικό κόστος για πολλές από αυτές, και πολλές θα θελήσουν να επιστρέψουν στην άλλοτε ραγδαία αναπτυσσόμενη αγορά εάν επιτευχθεί ειρήνη και αρθούν οι σκληρές κυρώσεις. Οπως προκύπτει από πρόσφατη ανάλυση του Reuters, οι δυτικές εταιρείες έχουν παραδεχθεί συνολικές ζημίες ύψους 107 δισ. δολ. οφειλόμενες αποκλειστικά στην αποχώρησή τους από τη Ρωσία. Σύμφωνα, όμως, με τον Σιρίλ Ντιμίτριεφ, επικεφαλής του Ρωσικού Επενδυτικού Ταμείου, η ζημία μόνον των αμερικανικών εταιρειών έφτασε στα 324 δισ. δολ. εξαιτίας της αποχώρησης από τη χώρα.
Τώρα που το θέμα έρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα, ορισμένες εταιρείες ίσως σπεύσουν πρώτες να κατοχυρώσουν τη δυνατότητά τους να επιστρέψουν στη ρωσική αγορά. Ανάμεσά τους ορισμένες όπως οι McDonald’s, Renault και Henkel καθώς προτού φύγουν από τη Ρωσία έκλεισαν συμφωνίες που κατοχύρωναν το δικαίωμά τους σε επαναγορά όσων περιουσιακών στοιχείων εγκατέλειψαν. Η Renault, ειδικότερα, πούλησε το πλειοψηφικό της πακέτο στη ρωσική αυτοκινητοβιομηχανία Avtovaz τον Μάιο του 2022 έναντι ενός ρουβλίου, αλλά το συμβολικό τίμημα της συναλλαγής οφειλόταν στο ό,τι είχε διασφαλίσει δικαίωμα επαναγοράς του πακέτου μέσα σε χρονικό διάστημα έξι ετών. Παράλληλα, ορισμένες εταιρείες τροφίμων ή υπηρεσιών υγείας όπως, για παράδειγμα, οι Procter & Gamle, PepsiCo και Mondelez δήλωσαν ότι θα παραμείνουν στη χώρα για να παρέχουν κάποια βασικά είδη διατροφής και πρώτης ανάγκης στον ρωσικό πληθυσμό στη βάση μιας ανθρωπιστικής στάσης.
Ποιες επιχειρήσεις βρίσκονται πιο κοντά στη ρωσική αγορά εάν επιτευχθεί ειρήνη και για ποιες είναι πιο δύσκολο.
Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο Cnbc, ο Σιρίλ Ντιμίτριεφ εκφράζει την εκτίμηση ότι ένας σημαντικός αριθμός αμερικανικών εταιρειών θα επιστρέψει στη Ρωσία άμεσα, μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Οπως εκτιμά ο ίδιος, πρώτες θα καταφθάσουν όσες δεν υπόκεινται σε κυρώσεις και σε αυτές συγκαταλέγονται εταιρείες λιανικών πωλήσεων, παραγωγοί τροφίμων και όχι όσες δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας και της χρηματοδότησης καθώς σε αυτές έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Εκτιμά, πάντως, ότι και όσες αμερικανικές μεγάλες πετρελαϊκές είχαν δραστηριοποιηθεί επιτυχώς στη Ρωσία, «θα επιστρέψουν κάποια στιγμή». Εξάλλου, ο Ρώσος βουλευτής Ανατόλι Ακσακόφ εκτιμά πως οι Visa και Mastercard θα επιστρέψουν σύντομα και θα αρχίσουν και πάλι να προσφέρουν υπηρεσίες πληρωμών, ενώ οι δύο εταιρείες δηλώνουν πως τα περιουσιακά τους στοιχεία παραμένουν στη θέση τους.
Για άλλες, όμως, ίσως δεν είναι τόσο εύκολη η επιστροφή, γιατί δεν θα είναι πιο ελεύθερη η θέση τους στη ρωσική αγορά. Εταιρείες όπως οι Starbucks, Ikea και Levi’s έχουν υποκατασταθεί από εγχώριες που μιμούνται τα προϊόντα τους. Εξάλλου τα τουλάχιστον 800 εστιατόρια της McDonald’s λειτουργούν υπό το ρωσικό εμπορικό σήμα Vkusno & Tochka, ενώ η Starbucks έχει πουλήσει τις δραστηριότητές της στον εταιρεία αποκαταστάσεων Anton Pinskiy. Κάποιες άλλες όπως οι Carlsberg και Unilever ίσως δεν μπορέσουν να επιστρέψουν στη ρωσική αγορά, καθώς μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία επέκριναν επιθετικά τη Μόσχα και δικαιολόγησαν την αποχώρησή τους επικαλούμενες θέμα ηθικής.
Σε περίπτωση επιστροφής τους θα διακινδυνεύσουν να αυτοδυσφημιστούν και ενδέχεται να το αποφύγουν. Εκείνες που είναι δύσκολο να επιστρέψουν είναι όσες έχουν δραστηριότητες σχετικές με πολεμικό εξοπλισμό και δεσμεύονται από τις κυρώσεις. Οι δύο δυτικές βιομηχανίες αεροδιαστημικής, οι Boeing και Airbus, για παράδειγμα, διέκοψαν την προσφορά αεροσκαφών και εξαρτημάτων αεροσκαφών στη Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Παράλληλα, δύσκολα θα επιστρέψουν βιομηχανίες μικροεπεξεργαστών, εξοπλισμού τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρονικών. Ο καθοριστικός παράγοντας σε όλα αυτά είναι κατά πόσον οι συνομιλίες ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα για την ειρήνευση στην Ουκρανία θα οδηγήσουν τελικά σε κάποια ελάφρυνση των κυρώσεων. Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχουν παρουσιαστεί συγκεκριμένες προτάσεις για το θέμα.
